W tym roku mija 80 rocznica wybuchu II wojny światowej. Temu tematowi będzie poświęconych kilka odczytów, ostatni, jaki wyglosił dr. Hubka jest pierwszym z nich. Omówiona została sytuacja, jaka panowała w ówczesnym powiecie tomaszowskim, który był terytorialnie o wiele większy niż dzisiejszy powiat.
- Obejmował on sześć gmin powiatu brzezińskiego, cały powiat opoczyński i rawski. Przy czym powiat tomaszowski, powstał dopiero w czasie okupacji niemieckiej. Wcześniej Tomaszów był częścią powiatu brzezińskiego, mimo że był miastem większym od Brzezin. Podobnie było w przypadku Łodzi i Piotrkowa. Mniejszy Piotrków był miastem gubernianym, a duży ośrodek przemysłowy, jakim była Łódź takim nie był - wyjaśniał dr Maciej Hubka
Opowieść o polskim podziemu to historia scalania wielu różnych organizacji, z których ostatecznie powstały Armia Krajowa i Narodowe Siły Zbrojne.
- Pierwsze organizacje, jakie powstawały w Tomaszowie Mazowieckim dużo zawdzięczają Hubalowi. Nie jest to slogan, mimo, że główne tereny działalności mjr Dobrzańskiego to przede wszystkim kieleczcyzna. To jednak był on takim impulsem do łączenia sił w celu wsparcia oddziału Hubala - mówil o początkach działalności podziemnej.
W czasie spotkania mówiono na temat działalności przestępczej niekórych oddziałów Armii Ludowej. - Nie każdy, kto nosił na czapxce orzełka bez korony był bandytą. nie mozna tak mówić, bo byłoby to przekłamanie. Można w ten sposób skrzywdzić niewinnych ludzi. Jednak Izrael Ajzenman (Julian Kaniewski) ps. Lew jest negatywnym przykładem. Oddział przypominał bardziej zorganizowaną grupę przestęczą niż oddział wojskowy. Ajzenman już przed wojną karany był za drobne przestępstwa. Trafił nawet do więzienia, gdzie odznaczał się sadystycznym zachowaniem w stosunku do współwięźniów.
Ten bandyta został jednym z dowódców tworzącej się Gwardii Ludowej. Oddział, którym dowodził trudnił się między innymi dokonywaniem napadów rabunkowych. Wymordował też członków Narodowych Sił Zbrojnych w Drzewicy. W sadystyczny sposób zabito m.in. dyrektora Zakładów Gerlach
W Archiwum przedstawione zostały także dwie wystawy. Pierwsza dotyczy bezpośrednio tematu, gdyż jest to prezentacja materiałów konspiracyjnych Armii Krajowej, które znajdują się w oddziale w Tomaszowie Mazowieckim Archiwum. Druga, zatytułowana "Trudne drogi do niepodległości" dotyczy walk Polaków o wolność i niepodległość w XIX i XX wieku poczynając od Insurekcji Kościuszkowskiej po wojnę 1920 roku.
Dr Andrzej Wróbel z tomaszowskiego oddziału Archiwum Państwowego zaprasza na kolejne odczyty. Pierwszy odbędzie się w filii DOK w Tomaszowie Mazowieckim, w dzielnicy Białobrzegi. Wygłosi go prof. Krzysztof Lesiakowski z Uniwersytetu Łódzkiego. Tematem będą zagadnienia Okrągłego Stołu i wydarzenia z 4 czerwca 1989 roku w Polsce. Opowie o faktach i mitach związanych z tym wydarzeniem.
Kolejne spotkanie będzie miało miejsce 28 lutego 2019 roku w Archiwum w Tomaszowie Mazowieckim, na którym Zofia Zielińska opowie o Archiwach Państwowych, gdyż w tym roku przypada dwusetna rocznica powstania Archiwów Państwowych.
Napisz komentarz
Komentarze