Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 5 grudnia 2025 06:47
Reklama Sklep Medyczny Tomaszów Maz.
Reklama

Nie tylko Lechia, czyli szkic przedwojennej historii Klubu Spotowego Pilica

Większości współczesnych tomaszowian sport w mieście kojarzy się głównie z Lechią i jej sekcją piłkarską. Warto jednak zauważyć, iż w Tomaszowie Mazowieckim od lat międzywojennych funkcjonował drugi klub, zrzeszający przed Wrześniem 1939 roku zawodników w wielu sekcjach. W tekście tym chciałbym krótko opisać dzieje KS Pilica (choć tę nazwę zyskał on dopiero po wojnie) w latach 1930-1939.

[reklama2]

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku w Tomaszowie podejmowano wiele inicjatyw mających na celu powołanie do życia stowarzyszeń o charakterze sportowym. Niewiele z nich dotrwało do 1 września 1939 roku. Tendencja ta przybierała na sile po roku 1925. Zaczynają powstawać kluby fabryczne, które prócz m.in. noszenia nazwy firmy, służą celom marketingowym

 

Za początek istnienia Klubu Sportowego Pilica przyjąć należy dzień 1 lipca 1930 roku ( a więc całkiem niedawno obchodziliśmy 83 rocznicę jego powstania). Wtedy to doszło do rejestracji „Klubu Sportowego Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu”. W niecały rok później, 1 czerwca 1931, odbyło się pierwsze Walne Zebranie członków, podczas którego prezesem klubu został Józef Kacper Karliński.

 

O ile w roku powstania klubu zapisało się do niego 227 osób (3,8 % ogółu pracujących kobiet i 7,9 % mężczyzn), to w końcówce 1938 roku były to już 453 osoby (201 kobiet i 252 mężczyzn).

 

Statut, bez którego klub nie mógłby funkcjonować, zatwierdzono 22 grudnia 1933 roku. Źródłem utrzymania stało się stałe subsydium Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu, wynoszące około 2.000 złotych na rok. Początkowo klub korzystał ze stadionu przy ulicy Cichej, następnie za boisko służyła część terenu fabrycznego przy ulicy Żelaznej. Wyposażony był on w słupy do zawieszania siatki, tablicę z koszem oraz skocznię w dal. Boisko to było miejscem gdzie ćwiczyły trzy zespoły koszykówki, sześć siatkówki, zespoły gimnastyczne oraz sekcje rzutów i biegów. Wśród użytkowanych obiektów wymienić można jeszcze boisko w Spale oraz sale kinowe czy straży pożarnej dla sekcji bokserskiej.

 

W roku 1936 podjęto pierwsze inwestycje dla klubu, związane z 25-leciem TFSJ. Przy ulicy Żelaznej zaczął powstawać stadion, który zyskał kryte drewniane trybuny na 800 osób, trawiastą płytę do piłki nożnej, żużlową bieżnię, skocznię i rzutnię oraz między innymi dwie szatnie, łaźnię czy też obiekty administracyjno-gospodarcze. Jego otwarcie odbyło się 21 maja 1936 roku i było powiązane z inauguracją obchodów ćwierćwiecza istnienia TFSJ. Oprócz stadionu powstała przystań kajakarska nad Pilicą, która otwarto 31 maja 1936 roku. Szybko stała się ona oazą dla sportu, ale i dla życia towarzyskiego i rozrywki.

 

Prócz sportu, klub miał zajmować się ogólnym rozwojem człowieka. Temu miała służyć inicjatywa utworzenia Wydziału Kulturalno-Oświatowego. Miał on posiadać sekcje higieny, artystyczno-rozrywkową oraz miłośników fotografii. Zarzucono jednak ten projekt, gdyż jak motywował to dyrektor Hertz, celem działalności klubu jest sport.

 

Zakupy sprzętu sportowego pochłonęły w latach 1930-1938 11.213 złotych. W budżecie na 1939 rok planowano m.in. remont boiska czy szkolenie instruktorów. Wszystko jednak pokrzyżował wybuch II Wojny Światowej. Niemcy zniszczyli przystań kajakową a stadion zrujnowano. Ponadto wielu z członków klubu zostało zamordowanych przez hitlerowców.

 

Wojna nie spowodowała zakończenia działalności KS Pilica. Ci, którzy przeżyli wojnę, już w marcu 1945 roku, już w innej rzeczywistości poczęli myśleć nad odbudową tego, co zniszczył okupant. To jednak już historia na osobny tekst…

 

 


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

"setuchna" 10.03.2017 21:51
Setuchnę to ty chyba walnąłeś przed napisaniem tych dyrdymałów. Stu kibiców to bywało na meczach Pilicy, ale to była cała publika, a nie jakiś twój "młynek"...

Rks 10.03.2017 12:52
A ja jako kibic Lechii chciałbym żeby odrodziła się Pilica.Choć chodziłem już na mecze jak 2 kluby jeszcze grały(Pilica w 3,Lechia w okręgówce)to jakoś rozminęły się i nie doczekałem ligowych derbów Tomaszowa.Fajnie było by iść na prawdziwe derby z Pilicą.To byłoby coś!!!!!!Pozdrowienia dla kibiców jednych i drugich!!!

Widzew Łódź 10.03.2017 11:28
Pilica to również kawał historii i tradycji tego miasta, więc należy o niej pamiętać, a świętną sprawą byłoby gdyby ktoś podjal się odbudowy tego klubu.

Zorientowany 10.03.2017 11:56
Kolego z miasta łodzi , ten klub istnieje i nie trzeba go odbudowywać . Odbudowywać to ty masz co w swoim mieście i to na kilka dekad , o Tomaszów się nie martw .

Snarki 10.03.2017 16:48
I po co to dźwandolenie?

UWF 10.03.2017 10:25
Tomaszowscy Kibice kochają swoją KS PILICĘ!!! Historia godna przypomnienia

kibic 30.07.2013 15:27
Trzeba reaktywować piłkę nożną w Pilicy. To kawał historii,i trzeba szkolić dzieciaki za darmo, a nie jak w Lechii za 80 zł m-cznie

zc man 10.03.2017 08:41
To rusz tyłek i szkol za darmo....jeśli masz własne boisko

kers 10.03.2017 10:06
Zgłoś się do Lechii że będziesz pracował za darmo, sfinansujesz potrzebny sprzęt , pokryjesz koszty ubezpieczenia i wyjazdów , zajmiesz się budową i utrzymaniem boisk to myślę że zrezygnują z pobierania opłat .

Tomaszowscy kibice kochają swoją KS Pilicę 30.07.2013 11:48
sekcji piłki już nie ma, kibice zostali. Od 1987 r. Pilica miła swój młynek w liczbie od 20 do 50 osób (na któryś derbach przekroczyliśmy setuchnę). Młynka nie było lub był reprezentowany przez najmłodsze pokolenie kiedy termin kopaczy Błękitno Biało Czerwonych pokrywał się z meczami Widzewa. Nasze rewiry w TM znajdowały się w okolicach stadionu, cały rynek (bracia K.), Zielona, Hubala, Rolandówka i część Niebrowa.Na płocie wisiały trzy flagi (biała z herbem 1,5X1,8; pisana gotykiem Pilica w barwach poziomych 1,5 X 2 i pionowo błekitno-czerwona z białym napisem oś. Zielona 1,5 x 2,5, które wykonali dla Nas dwaj Widzewiacy z Wawy RB oraz dwie własnej produkcji 1,5 x2). Często też wieszaliśmy fanę w colorze red-white-red (z wiadomych powodów). Mieliśmy szaliki w barwach i sektorówkę 4-5 m. Nawet jeździliśmy na wyjazdy (Piotrków, Warszawa, Piaseczno,Iława). Jako 100% ekipa pro Widzewska!!! (jeden koleś lubił KSG ;o) mieliśmy pozytywy z drużynami z widzewskich stron, "serdeczne" z prolegijnymi (wroty paliły Ursus i Bug W.) neutralne z pozostałymi...no i małe wesele na meczu Lechii z GKS B. na którym zaczeliśmy tańce z szychtą ;o). Pilica miła zgodę z Piotrcovią, Concordią PT i układ z Polonią Wawa. Z Polonią było ciekawie na początku, ponieważ mieli jeszcze zgodę z dadajami, ale dogadaliśmy się, że na czas meczy w Tomaszowie o niej zapominają. W rewanżu w Wawie kilka razy Nas pozdrawiali ;o) Na rzeczy było coś z Jeziorakiem ale odległość zrobiła swoje (brak gadu gadu? nie pamiętam). Z lokalną Lechią jak w rodzinie były zgrzyty na meczu a po %%% sielenka. Jedyna próba odebrania barw (szalików Pilicy i Widzewa) przed derbami w parku z Muszlą, skończyła się Lechitom paleniem wrot. W Tomaszowie Lechii ilościowo zawsze było więcej. My nadrabialiśmy jakością ;o). Mało brakło do awansu (sezony 2 pozycja) i budowy 40 tys. stadionu (wał obok lodowiska) a wtedy może .... ale to już historia. ... jak odkryję złoża ropy czy wyngla to Pilica zostanie wskrzeszona! Oprócz nogi bywaliśmy często w I LO gdzie nasze dziewczęta dopingowane były przez około 20 osobowy młynek (z gotycką flagą)... nawet nie pamiętam która to była liga. Szacun wielki dla P.Motyla (trenera dzięki któremu zawsze byliśmy górą w TM). W 1996 zakończyliśmy działalność, jednocześnie świętując III tytuł Mistrzowski Widzewa. Ot cała skrócona historia. Jak coś sobie przypomnę to dopiszę....:o) WRP 1910 & 1920 &1930 :o)

kiki 29.07.2013 07:50
Okupant zniszczył ale coś zostało bo dało się odbudować. Po "swoich i naszych" nie pozostało nic co gołym okiem można zobaczyć. Nawet wspomnienia z lat świetności klubu trudno pamięci przywrócić i udokumentować. Bolszewia...normalnie bolszewia, goła ziemia i kamienie.

varan 10.03.2017 16:53
Gdyby nie budowa nowego krytego toru, który z pewnością będzie pozytywnym kopem dla łyżwiarstwa szybkiego, to być może za kilka lat jedyną sekcją w KS Pilica byłaby sekcja... działaczy ;)

Przecież 11.03.2017 12:57
kręgle też się dobrze trzymają od tylu lat, nie zauważyłeś?

Opinie

Reklama

Dziś w kraju i na świecie (czwartek, 4 grudnia)

Dziś jest czwartek, trzysta trzydziesty ósmy dzień roku. Wschód słońca o godz. 7.24, zachód słońca 15.26. Imieniny obchodzą: Barbara, Bernard, Chrystian, Filip, Hieronim, Jan, Klemens i Krystian.Data dodania artykułu: 04.12.2025 11:01
Dziś w kraju i na świecie (czwartek, 4 grudnia)

Dziś w kraju i na świecie (środa, 3 grudnia)

Dziś jest środa, trzysta trzydziesty siódmy dzień roku. Wschód słońca o godz. 7.23, zachód słońca 15.26. Imieniny obchodzą: Emma, Franciszek, Kasjan, Kryspin, Ksawery i Łucjusz.Data dodania artykułu: 03.12.2025 08:45
Dziś w kraju i na świecie (środa, 3 grudnia)

Janusz Mieloszyk, pierwszy wiceprezes Nest Banku, z tytułem Digital Banker of the Year

Podczas Global Retail Banking Innovation Awards 2025 magazynu The Digital Banker Janusz Mieloszyk, pierwszy wiceprezes zarządu Nest Banku, otrzymał tytuł Digital Banker of the Year (Central Europe). W tym samym konkursie Nest Bank zdobył jeszcze dwa wyróżnienia za projekt N!Asystenta: Excellence in Digital Innovation - Poland oraz Best Technology Implementation by a Retail Bank - Europe.Data dodania artykułu: 02.12.2025 17:58
Janusz Mieloszyk, pierwszy wiceprezes Nest Banku, z tytułem Digital Banker of the Year

Ministerstwo Zdrowia przedstawiło propozycje oszczędności. Kolejne zmniejszenia limitów

Blisko 10,4 mld zł w 2026 r. oszczędności w NFZ miałyby przynieść zmiany przedstawione przez resort zdrowia Ministerstwu Finansów. Zakładają one m.in reformę wynagrodzeń, limity w poradniach specjalistycznych i korekty na listach darmowych leków dla dzieci i seniorów; plan krytykuje opozycja z PiS.Data dodania artykułu: 01.12.2025 19:38
Ministerstwo Zdrowia przedstawiło propozycje oszczędności. Kolejne zmniejszenia limitów

Prawie 105 mln zł kary dla Jeronimo Martins Polska za wprowadzanie klientów w błąd ws. promocji

Prezes UOKiK nałożył na spółkę Jeronimo Martins Polska, właściciela Biedronki, karę blisko 105 mln zł za wprowadzenie klientów w błąd podczas ubiegłorocznych akcji promocyjnych - poinformował w poniedziałek urząd. Biuro prasowe sieci Biedronka podkreśliło, że nie zgadza się z decyzją i zaskarży ją do sądu.Data dodania artykułu: 01.12.2025 12:04
Prawie 105 mln zł kary dla Jeronimo Martins Polska za wprowadzanie klientów w błąd ws. promocji

Badanie: 71 proc. Polaków nie chce podawać PESEL-u m.in. w internecie

71 proc. Polaków nie chce podawać PESEL-u w sklepach internetowych, hotelach, biurach podróży i wypożyczalniach - wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie serwisu ChronPESEL.pl i Krajowego Rejestru Długów.Data dodania artykułu: 01.12.2025 11:42
Badanie: 71 proc. Polaków nie chce podawać PESEL-u m.in. w internecie

Dziś w kraju i na świecie (poniedziałek, 1 grudnia)

Dziś jest poniedziałek, trzysta trzydziesty piąty dzień roku. Wschód słońca 07.20, zachód słońca 15.28. Imieniny obchodzą: Aleksander, Ananiasz, Antoni, Blanka, Edmund, Florencja, Jan, Natalia i Rudolf.Data dodania artykułu: 01.12.2025 06:55
Dziś w kraju i na świecie (poniedziałek, 1 grudnia)

Himmler uznał, że podbite ziemie, także te polskie mogą być rezerwuarem rekrutów dla Waffen-SS

Himmler uznał, że rezerwuarem dla jego prywatnej armii - bo tak w gruncie rzeczy traktował Waffen-SS – mogą być ziemie podbite przez III Rzeszę. Także te polskie – mówi w rozmowie z PAP dr Tomasz E. Bielecki, autor książki „Polacy w Waffen-SS. Polskie Pomorze”.Data dodania artykułu: 30.11.2025 19:30
Himmler uznał, że podbite ziemie, także te polskie mogą być rezerwuarem rekrutów dla Waffen-SS
ReklamaSklep Medyczny Tomaszów Maz.
Koncert Czesława Mozila „Solo” w Niebowie

Koncert Czesława Mozila „Solo” w Niebowie

Koncert Czesława Mozila „Solo” w Niebowie (Wincentynów) – wyjątkowy wieczór w domowym salonieJuż 18 stycznia 2026 roku (niedziela) o godz. 17:00 Czesław Mozil zaprasza na jedyne w swoim rodzaju wydarzenie muzyczne — koncert "Czesław Mozil Solo – w mieszkaniu". Miejsce: niewielka wieś Wincentynów (gmina Sławno, powiat opoczyński), blisko Opoczna, w malowniczym zakątku województwa łódzkiego. Prywatna przestrzeń – salon domu – stanie się areną bliskiego spotkania artysty z publicznością.Miejsce pełne folklorystycznego klimatuWincentynów to kameralna miejscowość — według danych z 2021 r. liczy zaledwie 179 mieszkańców W sąsiedztwie znajduje się prywatny miniskansen "Niebowo", prezentujący tradycyjną wiejską architekturę regionu opoczyńskiego: chatę ze strzechą, ziemiankę, stodółkę i autentyczne wnętrza izby białej, kuchni i sieni.  Ta nieoczywista, serdeczna sceneria doskonale komponuje się z domowym klimatem koncertów Mozila.Co czyni ten wieczór wyjątkowymBliskość artysty: Czesław zagra niemal jak "u sąsiada" — w salonie, na kanapie, czasem na podłodze, a może ktoś usłyszy go z kuchni. Ta forma koncertu wyczarowuje atmosferę kameralności i autentycznego kontaktu.Unikalna formuła: To połączenie solowego show muzycznego i błyskotliwego stand-upu — pełne inteligentnych obserwacji, humoru i muzycznych emocji.Repertuar: Poza znanymi piosenkami, usłyszymy utwory z ostatnich albumów oraz premiery nowych nagrań, które trafią na kolejną płytę.Aktualny czas twórczy: Mozil zdobył tegoroczną Festiwalową Nagrodę Opola za piosenkę „Ławeczka”, singiel „Leń” z „Akademii Pana Kleksa 2” stał się hitem, a jego album „Inwazja Nerdów vol. 1” zdobył Fryderyka w 2025 roku.Kilka faktów o artyścieUrodzony w 1979 r. w Zabrzu, wykształcony akordeonista (Król. Duńska Akademia Muzyczna w Kopenhadze) Twórca złożonych dzieł: muzyka, teksty, aktorstwo dubbingowe (np. Olaf z "Krainy Lodu"), osobowość TVLaureat licznych nagród: Fryderyków, nagrody opolskiego festiwalu, platynowych płytStyl znany z połączenia kabaretu, folku, punka i inteligentnego humoru — trudno zamknąć go w jednym słowie Szczegóły wydarzeniaData: 18 stycznia 2026 (niedziela), godz. 17:00Miejsce: dom mieszkalny w Wincentynowie k. Opoczna („Niebowo”)Bilety: tylko 40 sztuk, cena 130 zł — dostępne na stronie: [biletomat.pl]Więcej informacji na: wydarzenie na FacebookuTaki koncert to znakomita okazja, by przeżyć muzykę i humor Mozila w najbardziej osobistej formie. To więcej niż performance — to spotkanie, które zostaje w pamięci na długo.Data rozpoczęcia wydarzenia: 18.01.2026

Polecane

W powiatowym Matrixie wszystko bez zmian

W powiatowym Matrixie wszystko bez zmian

Nie udało się dzisiaj powołać nowego Starosty oraz Zarządu Powiatu Tomaszowskiego. Nie udało się nawet zebrać 12 osobowego kworum, by móc prawomocnie przeprowadzić zwołaną na wniosek radnych sesję. Nie stawili na obradach radni Prawa i Sprawiedliwości oraz klubu Powiat Tomaszowski Od Nowa. Przy czym ci pierwsi w budynku starostwa byli. Dlaczego nie weszli na sesję? Mogli przecież przyjść i głosować. Nic nie stało na przeszkodzie. Mogli odrzucić proponowaną na Starostę przez KO, panią Alicję Zwolak Plichtę lub ją poprzeć. Tymczasem stworzono wrażenie, że dzieje się coś o czym osoby postronne nie powinny wiedzieć. Czy aby na pewno? Tekst na temat dzisiejszej sesji będzie miał charakter felietonowy, a więc całkiem subiektywny. Napisany z punktu widzenia radnego niezależnego, nie związanego z żadnymi partiami i nie będącego członkiem żadnego klubu. Nie znaczy to oczywiście, że znajdziecie w nim jakieś nieprawdziwe i niesprawdzone informacje.Data dodania artykułu: 03.12.2025 21:23 Liczba komentarzy: 16 Liczba pozytywnych reakcji czytelników: 5
„Anioły są wśród nas” – Gala tomaszowskich wolontariuszyOperacja „TOR”: tomaszowska policja i Straż Ochrony Kolei wzmacniają patrolowanie szlaków kolejowychŚmigłowce nad skałami Jury. 7. Batalion Kawalerii Powietrznej na poligonie marzeńHejt czy nadzór? Kulisy odejścia dyrektorki i nowy start domu dziecka „Słoneczko”KRUS i NFZ we wspólnej akcji „Weź się zbadaj”W powiatowym Matrixie wszystko bez zmianWystawa „Ukraine in Focus” pokazuje prawdę o wojnieŚwięto Patrona w „Wyspiańskim” – ślubowanie pierwszoklasistów i spotkanie z MistrzemBestialski napad bandycki dokonany w pierwszym dniu świąt na ulicy Wesołej w Łodzi3 grudnia – dzień, w którym naprawdę warto się zatrzymaćKonkurs na dyrektora PCPR. Jedna kandydatura, zmiana władzy i sporo znaków zapytaniaS12 coraz bliżej Radomia. Rusza przetarg na odcinek Wieniawa – Radom Południe
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Wasze komentarze

Autor komentarza: EwaTreść komentarza: Asystent prezesa czy sam prezes komentuje wysysanie szpitalnych pieniędzy.Źródło komentarza: Telefon za tysiąc, mieszkanie na koszt spółki. Złoty kontrakt prezesa TCZAutor komentarza: 325Treść komentarza: Kują, nie kłują. Telefon wstawia inaczej.Źródło komentarza: Czy uda się wybrać nowy Zarząd Powiatu?Autor komentarza: MacherTreść komentarza: Tylko do tej pory to między innymi Witczak pozwalał staroście trwać na stanowisku. To nie jego ludzie z KO dążyli najbardziej do odwołania Węgrzynowskiego. Ja też nie przepadam za Witko, ale on jeszcze czasem potrafi dogadać się z innymi dla dobra sprawy. Witczak tego nie potrafi i przejawem tego jest forsowanie Zwolak-Plichty na starostę, chociaż radni Witko nigdy jej nie zaakceptują.Źródło komentarza: W powiatowym Matrixie wszystko bez zmianAutor komentarza: JaTreść komentarza: To wybór starosty dopiero po 17.12 ? Jak będzie przyjęty budżet miasta wtedy będzie można się domyślać kto zostanie starostą.Źródło komentarza: W powiatowym Matrixie wszystko bez zmianAutor komentarza: EllaTreść komentarza: Chce kontroli i nadzoru, bo tam, gdzie pieniadze, tam trzeba patrzec na rece. Po prostu tak mamy. A nowy zawod w tym obrebie to hejter albo bardziej po polsku hejtownik. I tak trzeba mowc, jestem hejtownikiem, bo chce dozoru, kontroli i patrzenia na rece antyhejtownikom.Źródło komentarza: Hejt czy nadzór? Kulisy odejścia dyrektorki i nowy start domu dziecka „Słoneczko”Autor komentarza: zbychTreść komentarza: Wolę Witczaka od macierewicza. A o Witko świadczy Arena Lodowa (sprawdz dlaczego powstała) i kolejny "genialny" dla dobra mieszkańców pomysł z filharmoniąŹródło komentarza: W powiatowym Matrixie wszystko bez zmian
Reklama
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama