Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
poniedziałek, 7 lipca 2025 10:59
Reklama
Reklama

Nie tylko Lechia, czyli szkic przedwojennej historii Klubu Spotowego Pilica

Większości współczesnych tomaszowian sport w mieście kojarzy się głównie z Lechią i jej sekcją piłkarską. Warto jednak zauważyć, iż w Tomaszowie Mazowieckim od lat międzywojennych funkcjonował drugi klub, zrzeszający przed Wrześniem 1939 roku zawodników w wielu sekcjach. W tekście tym chciałbym krótko opisać dzieje KS Pilica (choć tę nazwę zyskał on dopiero po wojnie) w latach 1930-1939.

[reklama2]

Reklama

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku w Tomaszowie podejmowano wiele inicjatyw mających na celu powołanie do życia stowarzyszeń o charakterze sportowym. Niewiele z nich dotrwało do 1 września 1939 roku. Tendencja ta przybierała na sile po roku 1925. Zaczynają powstawać kluby fabryczne, które prócz m.in. noszenia nazwy firmy, służą celom marketingowym

 

Za początek istnienia Klubu Sportowego Pilica przyjąć należy dzień 1 lipca 1930 roku ( a więc całkiem niedawno obchodziliśmy 83 rocznicę jego powstania). Wtedy to doszło do rejestracji „Klubu Sportowego Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu”. W niecały rok później, 1 czerwca 1931, odbyło się pierwsze Walne Zebranie członków, podczas którego prezesem klubu został Józef Kacper Karliński.

 

O ile w roku powstania klubu zapisało się do niego 227 osób (3,8 % ogółu pracujących kobiet i 7,9 % mężczyzn), to w końcówce 1938 roku były to już 453 osoby (201 kobiet i 252 mężczyzn).

 

Statut, bez którego klub nie mógłby funkcjonować, zatwierdzono 22 grudnia 1933 roku. Źródłem utrzymania stało się stałe subsydium Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu, wynoszące około 2.000 złotych na rok. Początkowo klub korzystał ze stadionu przy ulicy Cichej, następnie za boisko służyła część terenu fabrycznego przy ulicy Żelaznej. Wyposażony był on w słupy do zawieszania siatki, tablicę z koszem oraz skocznię w dal. Boisko to było miejscem gdzie ćwiczyły trzy zespoły koszykówki, sześć siatkówki, zespoły gimnastyczne oraz sekcje rzutów i biegów. Wśród użytkowanych obiektów wymienić można jeszcze boisko w Spale oraz sale kinowe czy straży pożarnej dla sekcji bokserskiej.

 

W roku 1936 podjęto pierwsze inwestycje dla klubu, związane z 25-leciem TFSJ. Przy ulicy Żelaznej zaczął powstawać stadion, który zyskał kryte drewniane trybuny na 800 osób, trawiastą płytę do piłki nożnej, żużlową bieżnię, skocznię i rzutnię oraz między innymi dwie szatnie, łaźnię czy też obiekty administracyjno-gospodarcze. Jego otwarcie odbyło się 21 maja 1936 roku i było powiązane z inauguracją obchodów ćwierćwiecza istnienia TFSJ. Oprócz stadionu powstała przystań kajakarska nad Pilicą, która otwarto 31 maja 1936 roku. Szybko stała się ona oazą dla sportu, ale i dla życia towarzyskiego i rozrywki.

 

Prócz sportu, klub miał zajmować się ogólnym rozwojem człowieka. Temu miała służyć inicjatywa utworzenia Wydziału Kulturalno-Oświatowego. Miał on posiadać sekcje higieny, artystyczno-rozrywkową oraz miłośników fotografii. Zarzucono jednak ten projekt, gdyż jak motywował to dyrektor Hertz, celem działalności klubu jest sport.

 

Zakupy sprzętu sportowego pochłonęły w latach 1930-1938 11.213 złotych. W budżecie na 1939 rok planowano m.in. remont boiska czy szkolenie instruktorów. Wszystko jednak pokrzyżował wybuch II Wojny Światowej. Niemcy zniszczyli przystań kajakową a stadion zrujnowano. Ponadto wielu z członków klubu zostało zamordowanych przez hitlerowców.

 

Wojna nie spowodowała zakończenia działalności KS Pilica. Ci, którzy przeżyli wojnę, już w marcu 1945 roku, już w innej rzeczywistości poczęli myśleć nad odbudową tego, co zniszczył okupant. To jednak już historia na osobny tekst…

 

 

Reklama

Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

"setuchna" 10.03.2017 21:51
Setuchnę to ty chyba walnąłeś przed napisaniem tych dyrdymałów. Stu kibiców to bywało na meczach Pilicy, ale to była cała publika, a nie jakiś twój "młynek"...

Reklama
Rks 10.03.2017 12:52
A ja jako kibic Lechii chciałbym żeby odrodziła się Pilica.Choć chodziłem już na mecze jak 2 kluby jeszcze grały(Pilica w 3,Lechia w okręgówce)to jakoś rozminęły się i nie doczekałem ligowych derbów Tomaszowa.Fajnie było by iść na prawdziwe derby z Pilicą.To byłoby coś!!!!!!Pozdrowienia dla kibiców jednych i drugich!!!

Widzew Łódź 10.03.2017 11:28
Pilica to również kawał historii i tradycji tego miasta, więc należy o niej pamiętać, a świętną sprawą byłoby gdyby ktoś podjal się odbudowy tego klubu.

Zorientowany 10.03.2017 11:56
Kolego z miasta łodzi , ten klub istnieje i nie trzeba go odbudowywać . Odbudowywać to ty masz co w swoim mieście i to na kilka dekad , o Tomaszów się nie martw .

Snarki 10.03.2017 16:48
I po co to dźwandolenie?

UWF 10.03.2017 10:25
Tomaszowscy Kibice kochają swoją KS PILICĘ!!! Historia godna przypomnienia

kibic 30.07.2013 15:27
Trzeba reaktywować piłkę nożną w Pilicy. To kawał historii,i trzeba szkolić dzieciaki za darmo, a nie jak w Lechii za 80 zł m-cznie

zc man 10.03.2017 08:41
To rusz tyłek i szkol za darmo....jeśli masz własne boisko

kers 10.03.2017 10:06
Zgłoś się do Lechii że będziesz pracował za darmo, sfinansujesz potrzebny sprzęt , pokryjesz koszty ubezpieczenia i wyjazdów , zajmiesz się budową i utrzymaniem boisk to myślę że zrezygnują z pobierania opłat .

Tomaszowscy kibice kochają swoją KS Pilicę 30.07.2013 11:48
sekcji piłki już nie ma, kibice zostali. Od 1987 r. Pilica miła swój młynek w liczbie od 20 do 50 osób (na któryś derbach przekroczyliśmy setuchnę). Młynka nie było lub był reprezentowany przez najmłodsze pokolenie kiedy termin kopaczy Błękitno Biało Czerwonych pokrywał się z meczami Widzewa. Nasze rewiry w TM znajdowały się w okolicach stadionu, cały rynek (bracia K.), Zielona, Hubala, Rolandówka i część Niebrowa.Na płocie wisiały trzy flagi (biała z herbem 1,5X1,8; pisana gotykiem Pilica w barwach poziomych 1,5 X 2 i pionowo błekitno-czerwona z białym napisem oś. Zielona 1,5 x 2,5, które wykonali dla Nas dwaj Widzewiacy z Wawy RB oraz dwie własnej produkcji 1,5 x2). Często też wieszaliśmy fanę w colorze red-white-red (z wiadomych powodów). Mieliśmy szaliki w barwach i sektorówkę 4-5 m. Nawet jeździliśmy na wyjazdy (Piotrków, Warszawa, Piaseczno,Iława). Jako 100% ekipa pro Widzewska!!! (jeden koleś lubił KSG ;o) mieliśmy pozytywy z drużynami z widzewskich stron, "serdeczne" z prolegijnymi (wroty paliły Ursus i Bug W.) neutralne z pozostałymi...no i małe wesele na meczu Lechii z GKS B. na którym zaczeliśmy tańce z szychtą ;o). Pilica miła zgodę z Piotrcovią, Concordią PT i układ z Polonią Wawa. Z Polonią było ciekawie na początku, ponieważ mieli jeszcze zgodę z dadajami, ale dogadaliśmy się, że na czas meczy w Tomaszowie o niej zapominają. W rewanżu w Wawie kilka razy Nas pozdrawiali ;o) Na rzeczy było coś z Jeziorakiem ale odległość zrobiła swoje (brak gadu gadu? nie pamiętam). Z lokalną Lechią jak w rodzinie były zgrzyty na meczu a po %%% sielenka. Jedyna próba odebrania barw (szalików Pilicy i Widzewa) przed derbami w parku z Muszlą, skończyła się Lechitom paleniem wrot. W Tomaszowie Lechii ilościowo zawsze było więcej. My nadrabialiśmy jakością ;o). Mało brakło do awansu (sezony 2 pozycja) i budowy 40 tys. stadionu (wał obok lodowiska) a wtedy może .... ale to już historia. ... jak odkryję złoża ropy czy wyngla to Pilica zostanie wskrzeszona! Oprócz nogi bywaliśmy często w I LO gdzie nasze dziewczęta dopingowane były przez około 20 osobowy młynek (z gotycką flagą)... nawet nie pamiętam która to była liga. Szacun wielki dla P.Motyla (trenera dzięki któremu zawsze byliśmy górą w TM). W 1996 zakończyliśmy działalność, jednocześnie świętując III tytuł Mistrzowski Widzewa. Ot cała skrócona historia. Jak coś sobie przypomnę to dopiszę....:o) WRP 1910 & 1920 &1930 :o)

kiki 29.07.2013 07:50
Okupant zniszczył ale coś zostało bo dało się odbudować. Po "swoich i naszych" nie pozostało nic co gołym okiem można zobaczyć. Nawet wspomnienia z lat świetności klubu trudno pamięci przywrócić i udokumentować. Bolszewia...normalnie bolszewia, goła ziemia i kamienie.

Reklama
varan 10.03.2017 16:53
Gdyby nie budowa nowego krytego toru, który z pewnością będzie pozytywnym kopem dla łyżwiarstwa szybkiego, to być może za kilka lat jedyną sekcją w KS Pilica byłaby sekcja... działaczy ;)

Przecież 11.03.2017 12:57
kręgle też się dobrze trzymają od tylu lat, nie zauważyłeś?

Opinie

Mariusz StrzępekMariusz Strzępek

Pan radny Kazimierz Mordaka w niespełna rok samorządowej kadencji stał się czołowym hejterem tomaszowskiej Platformy Obywatelskiej. W pełnych pogardy wpisach poddaje krytyce każdego, kto tylko mu się z jakichś powodów nie podoba. Tymczasem radnemu brakuje podstawowej wiedzy, niezbędnej do sprawowania mandatu

Bohaterowie literaccy, komiksowi, historyczni często posiadają własne konie. Słynny ostatnio Zorro jeździł na Tornado, Don Kichot dosiada Rosynanta, Aleksander Wielki, z kolei Bucefała. Miał Kasztankę, marszałek Piłsudski. A i Napoleon był dumny ze swego Marengo. Tymczasem tomaszowscy samorządowcy mogą zasłynąć co najwyżej tym, że z własnymi końmi na rozumy się zamienili. Trochę złośliwy wstęp, ale jest odpowiedzią na złośliwości kierowane w moim kierunku, wypada więc odpłacić końskim dowcipem, bo bardziej subtelnego adresat mógłby nie zrozumieć. Tomaszowscy radni Koalicji Obywatelskiej z Rady Powiatu Tomaszowskiego takie wrażenie niestety robią. Brak wiedzy merytorycznej próbują nadrabiać internetowym hejtem. Ludzie ci oporni są na wiedze nie tylko wynikającą z lektury książek, aktów prawnych, obowiązującego orzecznictwa, ale też z doświadczenia. Można wybaczyć takie zachowanie panu Kazimierzowi Mordace, który w telewizji chwali własnego wnuczka, który nie lubi się uczyć, ale za to nauczył się jeździć ciągnikiem, ale pozostałym już chyba nie. Wszak uważają się lepszy gatunek ludzki, z pogarda traktujący otoczenie oraz każdego, kto myśli inaczej. O co chodzi? Już wyjaśniam
Reklama

25 proc. Polaków padło ofiarą naruszenia prywatności danych; zwykle zmieniają hasło

Co czwarty Polak doświadczył naruszenia prywatności danych - wynika z badania firmy Huawei. 64 proc. ofiar zmienia hasła i jest to najczęstsza reakcja na incydent. Około jedna trzecia Polaków zadeklarowała, że zawraca uwagę na kwestię danych w aplikacjach i mediach społecznościowych.Data dodania artykułu: 06.07.2025 15:12
25 proc. Polaków padło ofiarą naruszenia prywatności danych; zwykle zmieniają hasło

215 zarzutów dla lekarza za wystawianie recept na środki odurzające

215 zarzutów wystawienia 271 recept na leki zawierające substancje psychoaktywne usłyszał lekarz z Łodzi zatrzymany przez policjantów z komendy wojewódzkiej. Według policji udzielał też teleporad i wystawiał zwolnienia lekarskie. Lekarzowi grozi do 8 lat więzienia. Śledztwo jest rozwojowe.Data dodania artykułu: 06.07.2025 09:36
215 zarzutów dla lekarza za wystawianie recept na środki odurzające

Sondaż: prawie połowa Polaków uważa, że PiS odzyska władzę po wyborach w 2027 r.

Prawo i Sprawiedliwość przejmie władzę po wyborach parlamentarnych w 2027 r., uważa tak 48,8 proc. uczestników badania przeprowadzonego na zlecenie Onetu.Data dodania artykułu: 06.07.2025 09:34
Sondaż: prawie połowa Polaków uważa, że PiS odzyska władzę po wyborach w 2027 r.

Kardiolog: upał szczególnie groźny dla osób z chorobami układu krążenia

Upał stanowi szczególne zagrożenie dla osób z chorobami układu krążenia. Obciąża serce i naczynia krwionośne, zwiększając ryzyko poważnych powikłań, takich jak zawał serca czy udar mózgu – przypomniał kardiolog dr Maciej Pruski jr.Data dodania artykułu: 05.07.2025 10:25
Kardiolog: upał szczególnie groźny dla osób z chorobami układu krążenia

Obrońcy dziennikarzy oskarżonych o gwałt: zarzuty nie znajdują potwierdzenia w dowodach

Obrońcy dziennikarzy TVN Turbo, oskarżonych o zgwałcenie dwóch kobiet, wyrazili przekonanie, że formułowane wobec ich klientów zarzuty nie znajdują potwierdzenia w dowodach. Sam akt oskarżenia określili jako „pozbawiony uzasadnienia faktycznego i prawnego”.Data dodania artykułu: 05.07.2025 10:18
Obrońcy dziennikarzy oskarżonych o gwałt: zarzuty nie znajdują potwierdzenia w dowodach

Rzeszowskie miejscówki dla fanów sportowych wyzwań

Siłownie prywatne i parki aktywności dla mieszkańców Rzeszowa i okolic. Gdzie mogą ćwiczyć rzeszowianie i co miasto oferuje swoim mieszkańcom.Data dodania artykułu: 04.07.2025 19:20
Rzeszowskie miejscówki dla fanów sportowych wyzwań

Grupa 14 państw UE zaapelowała do KE o zachowanie funduszy spójności w obecnej formie

Czternaście państw Unii Europejskiej zaapelowało do Komisji Europejskiej o utrzymanie funduszy spójności jako niezależnego instrumentu wsparcia rozwoju regionów. Apel pojawił się w związku z propozycją nowego budżetu UE po 2027 roku, którą KE ma przedstawić 16 lipca.Data dodania artykułu: 04.07.2025 18:46
Grupa 14 państw UE zaapelowała do KE o zachowanie funduszy spójności w obecnej formie

Nawrocki: Sławomir Cenckiewicz będzie szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego

Szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego będzie prof. Sławomir Cenckiewicz, jego zastępcami generałowie Andrzej Kowalski i Mirosław Bryś - poinformował prezydent elekt Karol Nawrocki. Chcę, by Pałac Prezydencki był ośrodkiem kształtującym polską politykę bezpieczeństwa w zakresie wojskowym, cywilnym, operacyjnym - mówił.Data dodania artykułu: 03.07.2025 14:38
Nawrocki: Sławomir Cenckiewicz będzie szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego
Reklama

Polecane

Czy remont ulicy Dąbrowskiej ruszy jeszcze w tym roku?

Czy remont ulicy Dąbrowskiej ruszy jeszcze w tym roku?

Jest to bardzo prawdopodobne. Wszystko jednak zależy od ministra infrastruktury, Dariusza Klimczaka. Aby mogły ruszyć prace, potrzebna jest jego zgoda na przesunięcie środków, jakie pozostały z dotacji, jaką Powiat otrzymał na remont mostu przy ulicy Modrzewskiego. Pierwotnie planowano przebudować skrzyżowanie ulic Nowowiejskiej i Konstytucji 3-go maja. Jednak prace należy zakończyć do końca roku. A to jednak zbyt krótki czas, zważywszy na konieczność uwzględnienia istniejącej już infrastruktury technicznej, w tym możliwych kolizji. Dużo prostsze może być wykonanie niespełna kilometra drogi od ulicy Bema w kierunku Kolonii Zawada. Projekt budowlany jest już gotowy. Ulica ta jest wlotem do miasta będącym w najgorszym stanie technicznym. Do przebudowy samorząd przygotowuje się od wielu lat. Po prawej stronie ma powstać ciąg pieszo rowerowy, po lewej utrzymane zostaną miejsca parkingowe. Koszt inwestycji to ok. 5 milionów złotych. 2,5 miliona powiat będzie musiał dołożyć.Data dodania artykułu: Wczoraj, 16:08 Liczba komentarzy: 2
W Arenie Lodowej zmienili PrezesaCzy remont ulicy Dąbrowskiej ruszy jeszcze w tym roku?Zaginiony Arkadiusz ŚwiderekZaginął 46-letni Sebastian Majewski z Tomaszowa MazowieckiegoBędą protestować przeciwko emigrantom.Letnia Scena Artystyczna 2025 wystartowałaOd 5 lipca nowe zakazy dotyczące sprzedaży e-papierosów i paleniaLudzie listy piszą.  Dwie czy jedna? Może jednak dać ludziom wybór?Tomaszowscy siatkarze wystartują 13 wrześniaGmina Tomaszów apeluje do mieszkańców o racjonalne gospodarowanie wodąCzy warto inwestować w mieszkania w mniejszych miastach?Tragiczny finał poszukiwań nastolatka nad Zalewem. Nie żyje też 33-latek
Reklama
Reklama
Reklama
Mordaka Patrol w pogoni za Hospicjum

Mordaka Patrol w pogoni za Hospicjum

Po spektakularnym śledztwie dotyczącym domu, należącego do Prezydenta Marcina Witko, jaki pobudował sobie w Wiśle, przyszła kolej na następne. Tym razem dotyczy funkcjonowania hospicjum im Św. Filipa Neri, które prowadzi Fundacja Dwa Skrzydła, firmowana przez księdza Grzegorza Chirka. Inwestycja oddana w tym roku do użytku, na którą dofinansowanie udało się miastu pozyskać jeszcze w czasach rządów PiS, przyjmuje już pierwszych podopiecznych. Fundacja jednak działalność rozpoczęła wcześniej, prowadząc usługi hospicjum domowego. Radny Michał Kucharski postanowił w tej sprawie złożyć interpelację, w której stawia pytania, na które odpowiedź można uzyskać w 5 minut, telefonując do któregoś z wiceprezydentów lub urzędników, nigdy nie uchylających się od odpowiedzi. Tylko co pokazałoby się na Facebooku? Zdjęcie Iphona? Jeśli więc w okolicach ulicy Kępa, zobaczycie różowego trabanta, możecie być pewni, że w pobliżu czają się wywiadowcy, którzy sprawdzają źródło pochodzenia kostki brukowej, wykorzystanej do wyłożenia podjazdów i ciągów komunikacyjnych.
Lekarz chorego nie zrozumie....

Lekarz chorego nie zrozumie....

Jak pogodzić wodę z ogniem? Czy jest to w ogóle możliwe. Miniony weekend, to dwie przeprowadzone przeze mnie rozmowy, internetowe oraz telefoniczno internetowe. Obie dotyczyły szpitala, a jakby obejmowały dwa różne światy. Okazuje się, że rzeczywistość lekarza nie jest tą samą, która obejmuję percepcję pacjenta.
Reklama

Wasze komentarze

Reklama
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama