Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 5 grudnia 2025 07:07
Reklama
Reklama

"Listy z Getta" powracają dla tomaszowskiej publiczności

Oni nie grali, oni na ten moment nimi byli. Całymi sobą. W tym spektaklu było wszystko – miłość, która dawała wtedy siłę do życia, gry i zabawy dzieci, które nawet w tej otchłani nikczemności i okrucieństwa pozostawały dziećmi, były też rozdzierające sceny odrywania dzieci od matek i matek od dzieci. Były i ból, i śmierć, zwątpienie i nadzieja. A mnie i kilku moim koleżankom trudno było powstrzymać się od myśli, że 70 lat temu to byłaby nasza i naszych dzieci historia. Ten spektakl to piękne przywracanie pamięci. Lepsze i bardziej trafiające do świadomości niż jakiekolwiek tablice pamiątkowe – tak o spektaklu „Listy z getta” mówiła Dorota Liliental Absolwentka Wydziału Aktorskiego Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley (USA), która była na premierze w Tomaszowie Mazowieckim 31 lipca br. Po bardzo ciepłym przyjęciu spektaklu przez publiczność powraca on do Tomaszowa w dwóch odsłonach – 9 i 10 września!

„Listy z getta” to spektakl inspirowany prawdziwą historią tragicznej miłości tomaszowskiego Żyda Izraela Aliuche „Lutka” Orenbacha do Edith Blau, w czasach niemieckiej okupacji, podczas II wojny światowej.

 

Wszystko co pokazujemy w spektaklu wyreżyserowanym przez Karinę Górę i scenografii Małgorzaty Jochan ma swoje odbicie w listach „Lutka” do Edith. Poza tym miejsce gdzie „gramy” przedstawienie, czyli pofabryczny loft przy Zgorzelickiej 27 to teren dawnego getta, a niedaleko stąd przy Zgorzelickiej 14 mieszkał właśnie Izrael Aliuche Orenach. Opowieść jest naprawdę niezwykła i mocno zakorzeniona w historii naszego miasta. „Listy z getta” to spektakl, który powstał w ramach projektu Nie/Pamięć. Teatr w Tomaszowie Mazowieckim” jednak teraz rozwijać się będzie on niezależnie od projektu. – mówi Barbara Przybysz dyrektor Ośrodka Kultury „Tkacz” i menadżer teatru „Trzcina”, którego aktorzy stanowią główna obsadę przedstawienia.

 

Urodzony 29 X 1920r w Tomaszowie Mazowieckim Izrael Aliuch „Lutek” Orenbach był urzędnikiem-wolontariuszem, karykaturzystą, a także aktorem-amatorem i reżyserem przedstawień teatralnych w getcie tomaszowskim. Pod koniec lat trzydziestych XX w. wyprowadził się wraz z rodzicami do Bydgoszczy gdzie zdał maturę i w okresie wakacyjnym poznał  Edith Blau, o rok młodszą niemiecką Żydówkę z Gdańska.

 

Niestety rozdzieliła ich wojna. Na początku okupacji we wrześniu 1939 r. po zajęciu Bydgoszczy przez wojska niemieckie Orenbachowie zdecydowali się na powrót do Tomaszowa. Od grudnia 1939 r. przez dwa lata „Lutek” prowadził intensywną korespondencję ze swoją ukochaną Edith . W listach pisał o wszystkim. O tym co dzieje się w tomaszowskim gettcie i rodzinie.

 

Niestety Edith Blau została wywieziona do obozu pracy w Rydze, następnie do obozu w Stutthofie, a potem na wyspę Bornholm. Kontakt z „Lutkiem” się urwał. Izrael Aliuche Orenbach znalazł się w obozie zagłady w Treblince, gdzie stracił prawdopodobnie życie.

 

W lipcu przedstawienie obejrzało prawie 500 osób. Na premierze pojawili się między innymi Anna Rozenfeld artystka malarka, judaistka, Dorota Liliental Absolwentka Wydziału Aktorskiego Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley (USA), dr Joanna Posłuszna UMCK, Eliza Gaust z Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, oraz przedstawiciele władz samorządowych.

 

9 i 10 września o godzinie 19.30 zapraszamy na spektakl „Listy z getta” do pofabrycznego loftu przy ul. Zgorzelickiej 27 w Tomaszowie Maz.

 

DARMOWE WEJŚCIÓWKI DO ODEBRANIA OD 3 WRZEŚNIA W OŚRODKU KULTURY „TKACZ” PRZY UL. NIEBROWSKIEJ 50 I W CZYTAJ CAFFE NA PL. KOŚCIUSZKI.

 

 

 

 

 


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Aktor 07.09.2015 21:52
Błąd tylko w dacie. Godzina zostaje jak na bilecie

dla zainteresowanych ;) 07.09.2015 20:29
spektakl zostanie pokazany 4-krotnie: 9 września o 17.00 i 19.30 oraz 10 września o 17.00 i 19.30 z powodu dużej liczby chętnych :)

my 07.09.2015 13:50
Brawa na stojaco dla rezyser spektaklu Kariny Gory

Aaa 06.09.2015 21:02
Dlaczego na portalu brak informacji o koncercie charytatywnym, który odbędzie się w najbliższą sobotę w Tomaszowie Mazowieckim?

06.09.2015 21:22
Ponieważ nikt nas o nim nie powiadomił.

Arek 06.09.2015 17:08
Wczoraj odebrałem zaproszenia w Czytay Caffe, na odwrocie zaproszeń jest wpisana data 9.10, godz.17:00. Czy dostałem zaproszenia już na październik? Może to jakiś błąd na zaproszeniach? Proszę o odpowiedź osoby, które są wtajemniczone.

Aktor 06.09.2015 20:04
Z pewnością spektakl będzie 09 09 2015! Omyłka pisarska.

Arek 06.09.2015 21:37
No tak, ale godzina 17:00??

wtajemniczona 07.09.2015 19:43
Witam, po zasięgnięciu informacji u źródła, wszystko stało się jasne- błąd w druku. Chodziło o 09.09. Choć kto wie, może i w październiku spektakl będzie można zobaczyć :)Mam nadzieję, że pomogłam Pozdrawiam serdecznie

Ewa 05.09.2015 17:32
Nie jestem jakąś wielką znawczynią sztuki, ale widziałam już Listy z Getta. To było w lipcu, później odbyło się spotkanie w bibliotece na Placu Kościuszki. Przed wejściem na salę były wystawione zdjęcia starego Tomaszowa. Pani Adamska z biblioteki opowiadała o różnych osobach mieszkających w naszym mieście pochodzenia żydowskiego. Co mnie zaskoczyło to dużo głosów krytyki pod adresem spektaklu, że nie pokazywał prawdziwego życia w getcie, tylko samą tragedię tej społeczności. Moj odbior byl zupelnie inny. Ale krepowalam sie wtedy publicznie zabrac glos, bo spektakl krytykowal mlody czlowiek, ktory byl jakos zwiazany ze spektaklem.

obecny 08.09.2015 11:54
Krytyka z założenia powinna być konstruktywna. Jeżeli ktoś wyraził swoją opinię na temat spektaklu , będącego sumą projektu to najprawdopodobniej miał pełniejszy obraz widowiska. Spektakl sam w sobie był owszem ciekawy. Tylko tak na prawdę mógł się powstać wszędzie bo to co ukazywał miało miejsce w każdym jednym getcie w Polsce. Praktycznie w żaden sposób nie nawiązywał ( chyba tylko miejscem ) do historii żydowskie społeczności Tomaszowa a przede wszystkim do postaci Lutka z Tomaszowa. Spektakl ukazał jedynie martyrologię żydowską i to bardzo schematycznie. Gdzie w tym teatr, miłosna historia?

obecna 12.09.2015 14:39
Nie zgadzam sie z ta opinia.

tom1 05.09.2015 16:44
"Barbara Przybysz – menedżer kultury, trener, coach biznesu" - instytucja sama w sobie; wszystkie działania zmierzają jedynie w kierunku wypromowania własnej osoby. Nie robiąc nic ( z wyjątkiem coachingu i wydeptywania własnych ścieżek) pokazuje jak w zaściankowym miasteczku można wysoko zajść. Czy którykolwiek Tomaszowian( może któryś dziennikarz?) odważy się w końcu bez owijania i głośno przedstawić prawdziwą działalność Transparentnej Barbary ( odsyłam też do artykułu), o której jest głośno już poza naszym miastem. W mojej głowie po prostu nie mieści się, że tak jawnie można prowadzić takie działania jak Pani Barbara. Ciekawe jak łączy te wszystkie piastowane stanowiska?

zainteresowana 05.09.2015 15:52
Kiedy ukaże się książka o Getcie Tomaszowskim i Dzieje Tomaszowskich Żydów, temat jest bardzo interesujący dla młodych interesujących się dziejami naszego miasta, obydwie książki spotkałyby się z ogromnym zainteresowaniem tomaszowian, miejmy nadzieję że już wkrótce zostaną wydane drukiem.

Tadeusz Kościuszko 05.09.2015 00:25
„Listy z getta” to spektakl, który powstał w ramach projektu Nie/Pamięć. Teatr w Tomaszowie Mazowieckim” jednak teraz rozwijać się będzie on niezależnie od projektu. – mówi Barbara Przybysz dyrektor Ośrodka Kultury „Tkacz” i menadżer teatru „Trzcina” - to zdanie jest bardzo znamienne. Świadczy ono tylko o jednym - społeczny projekt był tylko przykrywką dla działań Pani dyrektor Przybysz. Skądinąd śledząc ewolucje plakatu oraz sposób opisywania samego spektaklu przez w/w Panią dyrektor można wprost wywnioskować, iż ów spektakl był od początku oderwany od projektu i tworzony pod kontem Trzciny, której menadżerem przede wszystkim jet Pani Barbara. Ta nieumiejętność oddzielenia tych dwóch stanowisk spowodowała, że O.K. Tkacz stał się zapleczem do działań Trzciny. Jednak to jest w tym wszystkim najciekawsze, otóż obydwie te zacne instytucje są tylko narzędziem autopromocji Pani Dyrektor...... tylko patrzeć jak z plakatów będą znikać kolejne nazwiska, postacie, kolory.

Aleksandra 05.09.2015 14:16
Najlepsze w tym wszystkim jest to, że nie ma żadnego komentarza ze strony "Tkacza". Czekam i czekam na rozwój sytuacji, ale przeczuwam, że na marne...

brytan 04.09.2015 19:53
Prośba (bez szans na społnienie?) o spektakl w weekend. A może by ktoś nagrał go i puścił w necie?

Opinie

ReklamaSklep Medyczny Tomaszów Maz.

Dziś w kraju i na świecie (czwartek, 4 grudnia)

Dziś jest czwartek, trzysta trzydziesty ósmy dzień roku. Wschód słońca o godz. 7.24, zachód słońca 15.26. Imieniny obchodzą: Barbara, Bernard, Chrystian, Filip, Hieronim, Jan, Klemens i Krystian.Data dodania artykułu: 04.12.2025 11:01
Dziś w kraju i na świecie (czwartek, 4 grudnia)

Dziś w kraju i na świecie (środa, 3 grudnia)

Dziś jest środa, trzysta trzydziesty siódmy dzień roku. Wschód słońca o godz. 7.23, zachód słońca 15.26. Imieniny obchodzą: Emma, Franciszek, Kasjan, Kryspin, Ksawery i Łucjusz.Data dodania artykułu: 03.12.2025 08:45
Dziś w kraju i na świecie (środa, 3 grudnia)

Janusz Mieloszyk, pierwszy wiceprezes Nest Banku, z tytułem Digital Banker of the Year

Podczas Global Retail Banking Innovation Awards 2025 magazynu The Digital Banker Janusz Mieloszyk, pierwszy wiceprezes zarządu Nest Banku, otrzymał tytuł Digital Banker of the Year (Central Europe). W tym samym konkursie Nest Bank zdobył jeszcze dwa wyróżnienia za projekt N!Asystenta: Excellence in Digital Innovation - Poland oraz Best Technology Implementation by a Retail Bank - Europe.Data dodania artykułu: 02.12.2025 17:58
Janusz Mieloszyk, pierwszy wiceprezes Nest Banku, z tytułem Digital Banker of the Year

Ministerstwo Zdrowia przedstawiło propozycje oszczędności. Kolejne zmniejszenia limitów

Blisko 10,4 mld zł w 2026 r. oszczędności w NFZ miałyby przynieść zmiany przedstawione przez resort zdrowia Ministerstwu Finansów. Zakładają one m.in reformę wynagrodzeń, limity w poradniach specjalistycznych i korekty na listach darmowych leków dla dzieci i seniorów; plan krytykuje opozycja z PiS.Data dodania artykułu: 01.12.2025 19:38
Ministerstwo Zdrowia przedstawiło propozycje oszczędności. Kolejne zmniejszenia limitów

Prawie 105 mln zł kary dla Jeronimo Martins Polska za wprowadzanie klientów w błąd ws. promocji

Prezes UOKiK nałożył na spółkę Jeronimo Martins Polska, właściciela Biedronki, karę blisko 105 mln zł za wprowadzenie klientów w błąd podczas ubiegłorocznych akcji promocyjnych - poinformował w poniedziałek urząd. Biuro prasowe sieci Biedronka podkreśliło, że nie zgadza się z decyzją i zaskarży ją do sądu.Data dodania artykułu: 01.12.2025 12:04
Prawie 105 mln zł kary dla Jeronimo Martins Polska za wprowadzanie klientów w błąd ws. promocji

Badanie: 71 proc. Polaków nie chce podawać PESEL-u m.in. w internecie

71 proc. Polaków nie chce podawać PESEL-u w sklepach internetowych, hotelach, biurach podróży i wypożyczalniach - wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie serwisu ChronPESEL.pl i Krajowego Rejestru Długów.Data dodania artykułu: 01.12.2025 11:42
Badanie: 71 proc. Polaków nie chce podawać PESEL-u m.in. w internecie

Dziś w kraju i na świecie (poniedziałek, 1 grudnia)

Dziś jest poniedziałek, trzysta trzydziesty piąty dzień roku. Wschód słońca 07.20, zachód słońca 15.28. Imieniny obchodzą: Aleksander, Ananiasz, Antoni, Blanka, Edmund, Florencja, Jan, Natalia i Rudolf.Data dodania artykułu: 01.12.2025 06:55
Dziś w kraju i na świecie (poniedziałek, 1 grudnia)

Himmler uznał, że podbite ziemie, także te polskie mogą być rezerwuarem rekrutów dla Waffen-SS

Himmler uznał, że rezerwuarem dla jego prywatnej armii - bo tak w gruncie rzeczy traktował Waffen-SS – mogą być ziemie podbite przez III Rzeszę. Także te polskie – mówi w rozmowie z PAP dr Tomasz E. Bielecki, autor książki „Polacy w Waffen-SS. Polskie Pomorze”.Data dodania artykułu: 30.11.2025 19:30
Himmler uznał, że podbite ziemie, także te polskie mogą być rezerwuarem rekrutów dla Waffen-SS
Reklama
Koncert Czesława Mozila „Solo” w Niebowie

Koncert Czesława Mozila „Solo” w Niebowie

Koncert Czesława Mozila „Solo” w Niebowie (Wincentynów) – wyjątkowy wieczór w domowym salonieJuż 18 stycznia 2026 roku (niedziela) o godz. 17:00 Czesław Mozil zaprasza na jedyne w swoim rodzaju wydarzenie muzyczne — koncert "Czesław Mozil Solo – w mieszkaniu". Miejsce: niewielka wieś Wincentynów (gmina Sławno, powiat opoczyński), blisko Opoczna, w malowniczym zakątku województwa łódzkiego. Prywatna przestrzeń – salon domu – stanie się areną bliskiego spotkania artysty z publicznością.Miejsce pełne folklorystycznego klimatuWincentynów to kameralna miejscowość — według danych z 2021 r. liczy zaledwie 179 mieszkańców W sąsiedztwie znajduje się prywatny miniskansen "Niebowo", prezentujący tradycyjną wiejską architekturę regionu opoczyńskiego: chatę ze strzechą, ziemiankę, stodółkę i autentyczne wnętrza izby białej, kuchni i sieni.  Ta nieoczywista, serdeczna sceneria doskonale komponuje się z domowym klimatem koncertów Mozila.Co czyni ten wieczór wyjątkowymBliskość artysty: Czesław zagra niemal jak "u sąsiada" — w salonie, na kanapie, czasem na podłodze, a może ktoś usłyszy go z kuchni. Ta forma koncertu wyczarowuje atmosferę kameralności i autentycznego kontaktu.Unikalna formuła: To połączenie solowego show muzycznego i błyskotliwego stand-upu — pełne inteligentnych obserwacji, humoru i muzycznych emocji.Repertuar: Poza znanymi piosenkami, usłyszymy utwory z ostatnich albumów oraz premiery nowych nagrań, które trafią na kolejną płytę.Aktualny czas twórczy: Mozil zdobył tegoroczną Festiwalową Nagrodę Opola za piosenkę „Ławeczka”, singiel „Leń” z „Akademii Pana Kleksa 2” stał się hitem, a jego album „Inwazja Nerdów vol. 1” zdobył Fryderyka w 2025 roku.Kilka faktów o artyścieUrodzony w 1979 r. w Zabrzu, wykształcony akordeonista (Król. Duńska Akademia Muzyczna w Kopenhadze) Twórca złożonych dzieł: muzyka, teksty, aktorstwo dubbingowe (np. Olaf z "Krainy Lodu"), osobowość TVLaureat licznych nagród: Fryderyków, nagrody opolskiego festiwalu, platynowych płytStyl znany z połączenia kabaretu, folku, punka i inteligentnego humoru — trudno zamknąć go w jednym słowie Szczegóły wydarzeniaData: 18 stycznia 2026 (niedziela), godz. 17:00Miejsce: dom mieszkalny w Wincentynowie k. Opoczna („Niebowo”)Bilety: tylko 40 sztuk, cena 130 zł — dostępne na stronie: [biletomat.pl]Więcej informacji na: wydarzenie na FacebookuTaki koncert to znakomita okazja, by przeżyć muzykę i humor Mozila w najbardziej osobistej formie. To więcej niż performance — to spotkanie, które zostaje w pamięci na długo.Data rozpoczęcia wydarzenia: 18.01.2026

Polecane

W powiatowym Matrixie wszystko bez zmian

W powiatowym Matrixie wszystko bez zmian

Nie udało się dzisiaj powołać nowego Starosty oraz Zarządu Powiatu Tomaszowskiego. Nie udało się nawet zebrać 12 osobowego kworum, by móc prawomocnie przeprowadzić zwołaną na wniosek radnych sesję. Nie stawili na obradach radni Prawa i Sprawiedliwości oraz klubu Powiat Tomaszowski Od Nowa. Przy czym ci pierwsi w budynku starostwa byli. Dlaczego nie weszli na sesję? Mogli przecież przyjść i głosować. Nic nie stało na przeszkodzie. Mogli odrzucić proponowaną na Starostę przez KO, panią Alicję Zwolak Plichtę lub ją poprzeć. Tymczasem stworzono wrażenie, że dzieje się coś o czym osoby postronne nie powinny wiedzieć. Czy aby na pewno? Tekst na temat dzisiejszej sesji będzie miał charakter felietonowy, a więc całkiem subiektywny. Napisany z punktu widzenia radnego niezależnego, nie związanego z żadnymi partiami i nie będącego członkiem żadnego klubu. Nie znaczy to oczywiście, że znajdziecie w nim jakieś nieprawdziwe i niesprawdzone informacje.Data dodania artykułu: 03.12.2025 21:23 Liczba komentarzy: 16 Liczba pozytywnych reakcji czytelników: 5
„Anioły są wśród nas” – Gala tomaszowskich wolontariuszyOperacja „TOR”: tomaszowska policja i Straż Ochrony Kolei wzmacniają patrolowanie szlaków kolejowychŚmigłowce nad skałami Jury. 7. Batalion Kawalerii Powietrznej na poligonie marzeńHejt czy nadzór? Kulisy odejścia dyrektorki i nowy start domu dziecka „Słoneczko”KRUS i NFZ we wspólnej akcji „Weź się zbadaj”W powiatowym Matrixie wszystko bez zmianWystawa „Ukraine in Focus” pokazuje prawdę o wojnieŚwięto Patrona w „Wyspiańskim” – ślubowanie pierwszoklasistów i spotkanie z MistrzemBestialski napad bandycki dokonany w pierwszym dniu świąt na ulicy Wesołej w Łodzi3 grudnia – dzień, w którym naprawdę warto się zatrzymaćKonkurs na dyrektora PCPR. Jedna kandydatura, zmiana władzy i sporo znaków zapytaniaS12 coraz bliżej Radomia. Rusza przetarg na odcinek Wieniawa – Radom Południe
Reklama
Reklama
zachmurzenie duże

Temperatura: 4°C Miasto: Tomaszów Mazowiecki

Ciśnienie: 1012 hPa
Wiatr: 12 km/h

Reklama
Reklama

Wasze komentarze

Autor komentarza: EwaTreść komentarza: Asystent prezesa czy sam prezes komentuje wysysanie szpitalnych pieniędzy.Źródło komentarza: Telefon za tysiąc, mieszkanie na koszt spółki. Złoty kontrakt prezesa TCZAutor komentarza: 325Treść komentarza: Kują, nie kłują. Telefon wstawia inaczej.Źródło komentarza: Czy uda się wybrać nowy Zarząd Powiatu?Autor komentarza: MacherTreść komentarza: Tylko do tej pory to między innymi Witczak pozwalał staroście trwać na stanowisku. To nie jego ludzie z KO dążyli najbardziej do odwołania Węgrzynowskiego. Ja też nie przepadam za Witko, ale on jeszcze czasem potrafi dogadać się z innymi dla dobra sprawy. Witczak tego nie potrafi i przejawem tego jest forsowanie Zwolak-Plichty na starostę, chociaż radni Witko nigdy jej nie zaakceptują.Źródło komentarza: W powiatowym Matrixie wszystko bez zmianAutor komentarza: JaTreść komentarza: To wybór starosty dopiero po 17.12 ? Jak będzie przyjęty budżet miasta wtedy będzie można się domyślać kto zostanie starostą.Źródło komentarza: W powiatowym Matrixie wszystko bez zmianAutor komentarza: EllaTreść komentarza: Chce kontroli i nadzoru, bo tam, gdzie pieniadze, tam trzeba patrzec na rece. Po prostu tak mamy. A nowy zawod w tym obrebie to hejter albo bardziej po polsku hejtownik. I tak trzeba mowc, jestem hejtownikiem, bo chce dozoru, kontroli i patrzenia na rece antyhejtownikom.Źródło komentarza: Hejt czy nadzór? Kulisy odejścia dyrektorki i nowy start domu dziecka „Słoneczko”Autor komentarza: zbychTreść komentarza: Wolę Witczaka od macierewicza. A o Witko świadczy Arena Lodowa (sprawdz dlaczego powstała) i kolejny "genialny" dla dobra mieszkańców pomysł z filharmoniąŹródło komentarza: W powiatowym Matrixie wszystko bez zmian
Reklama
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama