Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
niedziela, 6 lipca 2025 03:43
Reklama
Reklama

Tomaszowianki w Ravensbrück (w 76. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego dla kobiet)

30 kwietnia 1945 r. Armia Czerwona wyzwoliła niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny Ravensbrück, znajdujący się w pobliżu Fürstenberg na północy Brandenburgii (przy granicy z Meklemburgią - stąd często można spotkać informacje, że znajdował się w tym kraju związkowym Niemiec). Przybywały w nim także mieszkanki Tomaszowa Mazowieckiego 

Literatura:

Reklama

Kiedrzyńska W., Ravensbrück. Kobiecy obóz koncentracyjny, wyd. II, Warszawa 1965.

Kwiatkowska-Bieda A., Harcerki z Ravensbrück, Warszawa 2020.

Lanckorońska K., Wspomnienia wojenne: 22 IX 1939-5 IV 1945, Kraków 2011.

Półtawska W., I boję się snów…, Warszawa 1962.

Informacje biograficzne dotyczące poszczególnych więźniarek opracowano w oparciu o dokumentację dawnego Oddziału ZBOWiD w Tomaszowie Mazowieckim oraz dokumenty osobiste opisywanych kobiet (przechowywaną w Muzeum im. Antoniego hr. Ostrowskiego w Tomaszowie Mazowieckim - MTM), a także wnioski o wydanie dowodów osobistych z okresu międzywojennego (przechowywane w Archiwum Państwowym w Piotrkowie Trybunalskim Oddział w Tomaszowie Mazowieckim - APPTOTM) – z tego źródła pochodzi część fotografii.

Ilustracje:

1 - miska obozowa Janiny Krygier z Ravensbrück (MTM)

2 - kubek obozowy Janiny Krygier z Ravensbrück (MTM)

3-4 - kartka pocztowa wysłana do Janiny Krygier przez matkę Walerię, 6.12.1944 (MTM)

5-6 - kartka pocztowa wysłana do Janiny Krygier przez matkę Walerię, 1.11.1944 (MTM)

7-8 - kartka pocztowa wysłana do Janiny Krygier przez matkę Walerię, 12.12.1944; widoczne miejsce, gdzie przyklejony był opłatek wigilijny (MTM)

9-10 - karta zaopatrzeniowa obozowej kantyny Janiny Krygier (MTM)

11-12 - legitymacja kombatancka Janiny Krygier (MTM)

13-14 - legitymacja zaświadczająca przynależność Janiny Krygier do drużyny harcerskiej "Mury" (MTM)

15 - pamiątkowa chusta drużyny harcerskiej "Mury" (MTM)

16-19 - maszynopis Janiny Krygier "Moja praca kulturalno-oświatowa w obozie koncentracyjnym Ravensbrück" (MTM)

20 - naszywki obozowe Ireny Krygier z Ravensbrück (MTM)

21-22 - kartka pocztowa wysłana do Ireny Krygier przez matkę Walerię, 27.11.1944 (MTM)

23-24 - list (wraz z kopertą) wysłany do Ireny Krygier przez koleżankę z Warszawy, 21.07.1944 (MTM)

25-26 - legitymacja kombatancka Ireny Krygier (MTM)

27 - Irena Pogorzelska, fot. z okresu międzywojennego (MTM)

28-29 - list wysłany do Ireny Pogorzelskiej przez matkę Józefę, 29.12.1941 (MTM)

30-31 - list wysłany do Ireny Pogorzelskiej przez matkę Józefę, 25.03.1942 (MTM)

32-34 - list wysłany do Ireny Pogorzelskiej przez matkę Józefę, 16.12.1942 (MTM)

35-36 - list wysłany do Ireny Pogorzelskiej przez matkę Józefę, 14.03.1944 (MTM)

37-44 - listy wysłane do Ireny Pogorzelskiej przez matkę Józefę, bez daty - fragment wycięty przez cenzurę obozową (MTM)

45 - naszywki obozowe Ireny Pogorzelskiej z Ravensbrück (MTM)

46-47 - niewypełniona pocztówka-formularz korespondencyjny z Ravensbrück (MTM)

48-49 - niewypełniony formularz korespondencyjny Ireny Pogorzelskiej z Ravensbrück (MTM)

50-51 - druk Szwedzkiego Czerwonego Krzyża, 1945 (MTM)

52-53 - okładka i pierwsze strony polskiego modlitewnika wydanego w Szwecji, 1945 (MTM)

54-55 - program "Wieczoru Polskiego" w Sztokholmie, 4.10.1945 (MTM)

56-57 - kartka pocztowa wysłana do przebywającej w Szwecji Ireny Pogorzelskiej przez kuzynkę z Tomaszowa Mazowieckiego, 2.07.1945 (MTM)

58-59 - kartka pocztowa wysłana do przebywającej w Szwecji Ireny Pogorzelskiej przez Julię Jaworek z Tomaszowa Mazowieckiego, 16.07.1945 (MTM)

60-61 - kartka pocztowa wysłana do przebywającej w Szwecji Ireny Pogorzelskiej przez koleżankę także przebywającą w Szwecji, 3.10.1945 (MTM)

62 - Anna Jaworek, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

63 - Jadwiga Borzęcka, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

64 - Maria Kucharska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

65 - Alodia Kapruziak, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

66-67 - Krzyż Oświęcimski Alodii Kapruziak (MTM)

68 - Kazimiera Skwarkówna, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

69-70 - karta lekarska Kazimiery Skwarkówny z Ravensbrück (MTM)

71-73 - pierwsze strony pamiętnika Kazimiery Soyty (MTM)

74-75 - wiersze dołączone do pamiętnika Kazimiery Soyty (MTM)

76 - Janina i Bronisława Cabanówny, Irena i Halina Poborcówny, uczestniczki konspiracji ZWZ w Spale, rozstrzelane w Ravensbrück 3.10.1942 (reprodukcja z: W. Kiedrzyńska, Ravensbrück. Kobiecy obóz koncentracyjny, Warszawa 1965)

77 - Zofia Piotrowska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

78 - Janina Szczepańska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

79 - Alfreda Majewska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

80 - Stanisława Dąbrowska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

81 - Genowefa Macuda, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

82 - Halina Frass, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

83 - Marianna Smolarczyk, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

84 - Felicja Woźniak, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

85 - Michalina Sęk, fot. z lat 90. XX w. (MTM)

86 - Kazimiera Gawarzyńska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

87 - Cecylia Jaworowska, fot. z lat 40. XX w. (MTM)

88 - Zofia Trejta, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

89 - Franciszka Kujawska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

90 - Marianna Stachecka, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)



Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Dlaczego pod zdjęciami 02.05.2021 12:08
nie ma imienia i nazwiska osoby sfotografowanej?

Reklama
Wejdź na stronę 23.05.2022 20:16
https://www.muzeumtomaszow.pl/aktualnosci/tomaszowianki-w-ravensbruck-w-76-rocznice-wyzwolenia-niemieckiego-nazistowskiego-obozu-koncentracyjnego-dla-kobiet i kliknij na zdjęcie osoby, wtedy pojawi się imię i nazwisko sfotografowanej osoby.

Opinie

Mariusz StrzępekMariusz Strzępek

Pan radny Kazimierz Mordaka w niespełna rok samorządowej kadencji stał się czołowym hejterem tomaszowskiej Platformy Obywatelskiej. W pełnych pogardy wpisach poddaje krytyce każdego, kto tylko mu się z jakichś powodów nie podoba. Tymczasem radnemu brakuje podstawowej wiedzy, niezbędnej do sprawowania mandatu

Bohaterowie literaccy, komiksowi, historyczni często posiadają własne konie. Słynny ostatnio Zorro jeździł na Tornado, Don Kichot dosiada Rosynanta, Aleksander Wielki, z kolei Bucefała. Miał Kasztankę, marszałek Piłsudski. A i Napoleon był dumny ze swego Marengo. Tymczasem tomaszowscy samorządowcy mogą zasłynąć co najwyżej tym, że z własnymi końmi na rozumy się zamienili. Trochę złośliwy wstęp, ale jest odpowiedzią na złośliwości kierowane w moim kierunku, wypada więc odpłacić końskim dowcipem, bo bardziej subtelnego adresat mógłby nie zrozumieć. Tomaszowscy radni Koalicji Obywatelskiej z Rady Powiatu Tomaszowskiego takie wrażenie niestety robią. Brak wiedzy merytorycznej próbują nadrabiać internetowym hejtem. Ludzie ci oporni są na wiedze nie tylko wynikającą z lektury książek, aktów prawnych, obowiązującego orzecznictwa, ale też z doświadczenia. Można wybaczyć takie zachowanie panu Kazimierzowi Mordace, który w telewizji chwali własnego wnuczka, który nie lubi się uczyć, ale za to nauczył się jeździć ciągnikiem, ale pozostałym już chyba nie. Wszak uważają się lepszy gatunek ludzki, z pogarda traktujący otoczenie oraz każdego, kto myśli inaczej. O co chodzi? Już wyjaśniam
Reklama

Nawrocki: Sławomir Cenckiewicz będzie szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego

Szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego będzie prof. Sławomir Cenckiewicz, jego zastępcami generałowie Andrzej Kowalski i Mirosław Bryś - poinformował prezydent elekt Karol Nawrocki. Chcę, by Pałac Prezydencki był ośrodkiem kształtującym polską politykę bezpieczeństwa w zakresie wojskowym, cywilnym, operacyjnym - mówił.Data dodania artykułu: 03.07.2025 14:38
Nawrocki: Sławomir Cenckiewicz będzie szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego

Co ósma spółka z o.o jest wpisana do Krajowego Rejestru Długów. Mają one do oddania łącznie 3,8 mld zł

Do Krajowego Rejestru Długów wpisanych jest blisko 72 tys. spółek z ograniczoną odpowiedzialnością; oznacza to, że co ósma spółka z o.o jest zadłużona - wynika z danych KRD. Mają one do oddania łącznie 3,8 mld zł.Data dodania artykułu: 01.07.2025 21:25
Co ósma spółka z o.o jest wpisana do Krajowego Rejestru Długów. Mają one do oddania łącznie 3,8 mld zł

Przed Sądem Najwyższym demonstrują zwolennicy Nawrockiego oraz KOD

Przed gmachem Sądu Najwyższego, w którym Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych rozstrzyga we wtorek o ważności wyborów prezydenckich zebrały się dwie grupy demonstrantów - zwolenników wyboru Karola Nawrockiego oraz Komitetu Obrony Demokracji.Data dodania artykułu: 01.07.2025 17:17
Przed Sądem Najwyższym demonstrują zwolennicy Nawrockiego oraz KOD

SN: wpłynęło ponad 54 tys. protestów wyborczych; 21 zasadnych - bez wpływu na wynik wyborów

Łącznie do Sądu Najwyższego wpłynęło ponad 54 tys. protestów wyborczych; za zasadne uznano 21, nie miały one wpływu na ogólny wynik wyborów – poinformował SN podczas posiedzenia ws. ważności wyboru Prezydenta RP.Data dodania artykułu: 01.07.2025 17:16
SN: wpłynęło ponad 54 tys. protestów wyborczych; 21 zasadnych - bez wpływu na wynik wyborów
Reklama

Polecane

Zaginiony 𝗔𝗥𝗞𝗔𝗗𝗜𝗨𝗦𝗭 𝗦́𝗪𝗜𝗗𝗘𝗥𝗘𝗞Zaginął 46-letni Sebastian Majewski z Tomaszowa MazowieckiegoBędą protestować przeciwko emigrantom.Letnia Scena Artystyczna 2025 wystartowałaOd 5 lipca nowe zakazy dotyczące sprzedaży e-papierosów i paleniaLudzie listy piszą.  Dwie czy jedna? Może jednak dać ludziom wybór?Tomaszowscy siatkarze wystartują 13 wrześniaGmina Tomaszów apeluje do mieszkańców o racjonalne gospodarowanie wodąCzy warto inwestować w mieszkania w mniejszych miastach?Tragiczny finał poszukiwań nastolatka nad Zalewem. Nie żyje też 33-latekPiórnik Stitch – praktyczny i kolorowy dodatek dla fanów DisneyaZgłoś się do pikniku LOKALNI NIEBANALNI
Reklama
Reklama
Reklama
Mordaka Patrol w pogoni za Hospicjum

Mordaka Patrol w pogoni za Hospicjum

Po spektakularnym śledztwie dotyczącym domu, należącego do Prezydenta Marcina Witko, jaki pobudował sobie w Wiśle, przyszła kolej na następne. Tym razem dotyczy funkcjonowania hospicjum im Św. Filipa Neri, które prowadzi Fundacja Dwa Skrzydła, firmowana przez księdza Grzegorza Chirka. Inwestycja oddana w tym roku do użytku, na którą dofinansowanie udało się miastu pozyskać jeszcze w czasach rządów PiS, przyjmuje już pierwszych podopiecznych. Fundacja jednak działalność rozpoczęła wcześniej, prowadząc usługi hospicjum domowego. Radny Michał Kucharski postanowił w tej sprawie złożyć interpelację, w której stawia pytania, na które odpowiedź można uzyskać w 5 minut, telefonując do któregoś z wiceprezydentów lub urzędników, nigdy nie uchylających się od odpowiedzi. Tylko co pokazałoby się na Facebooku? Zdjęcie Iphona? Jeśli więc w okolicach ulicy Kępa, zobaczycie różowego trabanta, możecie być pewni, że w pobliżu czają się wywiadowcy, którzy sprawdzają źródło pochodzenia kostki brukowej, wykorzystanej do wyłożenia podjazdów i ciągów komunikacyjnych.
Lekarz chorego nie zrozumie....

Lekarz chorego nie zrozumie....

Jak pogodzić wodę z ogniem? Czy jest to w ogóle możliwe. Miniony weekend, to dwie przeprowadzone przeze mnie rozmowy, internetowe oraz telefoniczno internetowe. Obie dotyczyły szpitala, a jakby obejmowały dwa różne światy. Okazuje się, że rzeczywistość lekarza nie jest tą samą, która obejmuję percepcję pacjenta.
Reklama
Reklama
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama