Tomaszowianki w Ravensbrück (w 76. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego dla kobiet)

Literatura:

Kiedrzyńska W., Ravensbrück. Kobiecy obóz koncentracyjny, wyd. II, Warszawa 1965.

Kwiatkowska-Bieda A., Harcerki z Ravensbrück, Warszawa 2020.

Lanckorońska K., Wspomnienia wojenne: 22 IX 1939-5 IV 1945, Kraków 2011.

Półtawska W., I boję się snów…, Warszawa 1962.

Informacje biograficzne dotyczące poszczególnych więźniarek opracowano w oparciu o dokumentację dawnego Oddziału ZBOWiD w Tomaszowie Mazowieckim oraz dokumenty osobiste opisywanych kobiet (przechowywaną w Muzeum im. Antoniego hr. Ostrowskiego w Tomaszowie Mazowieckim - MTM), a także wnioski o wydanie dowodów osobistych z okresu międzywojennego (przechowywane w Archiwum Państwowym w Piotrkowie Trybunalskim Oddział w Tomaszowie Mazowieckim - APPTOTM) – z tego źródła pochodzi część fotografii.

Ilustracje:

1 - miska obozowa Janiny Krygier z Ravensbrück (MTM)

2 - kubek obozowy Janiny Krygier z Ravensbrück (MTM)

3-4 - kartka pocztowa wysłana do Janiny Krygier przez matkę Walerię, 6.12.1944 (MTM)

5-6 - kartka pocztowa wysłana do Janiny Krygier przez matkę Walerię, 1.11.1944 (MTM)

7-8 - kartka pocztowa wysłana do Janiny Krygier przez matkę Walerię, 12.12.1944; widoczne miejsce, gdzie przyklejony był opłatek wigilijny (MTM)

9-10 - karta zaopatrzeniowa obozowej kantyny Janiny Krygier (MTM)

11-12 - legitymacja kombatancka Janiny Krygier (MTM)

13-14 - legitymacja zaświadczająca przynależność Janiny Krygier do drużyny harcerskiej "Mury" (MTM)

15 - pamiątkowa chusta drużyny harcerskiej "Mury" (MTM)

16-19 - maszynopis Janiny Krygier "Moja praca kulturalno-oświatowa w obozie koncentracyjnym Ravensbrück" (MTM)

20 - naszywki obozowe Ireny Krygier z Ravensbrück (MTM)

21-22 - kartka pocztowa wysłana do Ireny Krygier przez matkę Walerię, 27.11.1944 (MTM)

23-24 - list (wraz z kopertą) wysłany do Ireny Krygier przez koleżankę z Warszawy, 21.07.1944 (MTM)

25-26 - legitymacja kombatancka Ireny Krygier (MTM)

27 - Irena Pogorzelska, fot. z okresu międzywojennego (MTM)

28-29 - list wysłany do Ireny Pogorzelskiej przez matkę Józefę, 29.12.1941 (MTM)

30-31 - list wysłany do Ireny Pogorzelskiej przez matkę Józefę, 25.03.1942 (MTM)

32-34 - list wysłany do Ireny Pogorzelskiej przez matkę Józefę, 16.12.1942 (MTM)

35-36 - list wysłany do Ireny Pogorzelskiej przez matkę Józefę, 14.03.1944 (MTM)

37-44 - listy wysłane do Ireny Pogorzelskiej przez matkę Józefę, bez daty - fragment wycięty przez cenzurę obozową (MTM)

45 - naszywki obozowe Ireny Pogorzelskiej z Ravensbrück (MTM)

46-47 - niewypełniona pocztówka-formularz korespondencyjny z Ravensbrück (MTM)

48-49 - niewypełniony formularz korespondencyjny Ireny Pogorzelskiej z Ravensbrück (MTM)

50-51 - druk Szwedzkiego Czerwonego Krzyża, 1945 (MTM)

52-53 - okładka i pierwsze strony polskiego modlitewnika wydanego w Szwecji, 1945 (MTM)

54-55 - program "Wieczoru Polskiego" w Sztokholmie, 4.10.1945 (MTM)

56-57 - kartka pocztowa wysłana do przebywającej w Szwecji Ireny Pogorzelskiej przez kuzynkę z Tomaszowa Mazowieckiego, 2.07.1945 (MTM)

58-59 - kartka pocztowa wysłana do przebywającej w Szwecji Ireny Pogorzelskiej przez Julię Jaworek z Tomaszowa Mazowieckiego, 16.07.1945 (MTM)

60-61 - kartka pocztowa wysłana do przebywającej w Szwecji Ireny Pogorzelskiej przez koleżankę także przebywającą w Szwecji, 3.10.1945 (MTM)

62 - Anna Jaworek, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

63 - Jadwiga Borzęcka, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

64 - Maria Kucharska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

65 - Alodia Kapruziak, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

66-67 - Krzyż Oświęcimski Alodii Kapruziak (MTM)

68 - Kazimiera Skwarkówna, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

69-70 - karta lekarska Kazimiery Skwarkówny z Ravensbrück (MTM)

71-73 - pierwsze strony pamiętnika Kazimiery Soyty (MTM)

74-75 - wiersze dołączone do pamiętnika Kazimiery Soyty (MTM)

76 - Janina i Bronisława Cabanówny, Irena i Halina Poborcówny, uczestniczki konspiracji ZWZ w Spale, rozstrzelane w Ravensbrück 3.10.1942 (reprodukcja z: W. Kiedrzyńska, Ravensbrück. Kobiecy obóz koncentracyjny, Warszawa 1965)

77 - Zofia Piotrowska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

78 - Janina Szczepańska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

79 - Alfreda Majewska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

80 - Stanisława Dąbrowska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

81 - Genowefa Macuda, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

82 - Halina Frass, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

83 - Marianna Smolarczyk, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

84 - Felicja Woźniak, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

85 - Michalina Sęk, fot. z lat 90. XX w. (MTM)

86 - Kazimiera Gawarzyńska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

87 - Cecylia Jaworowska, fot. z lat 40. XX w. (MTM)

88 - Zofia Trejta, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

89 - Franciszka Kujawska, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)

90 - Marianna Stachecka, fot. z okresu międzywojennego (APPTOTM)