Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
sobota, 5 lipca 2025 22:27
Reklama
Reklama

Rocznica likwidacji tomaszowskiego Getta

Miejskie Centrum Kultury w Tomaszowie Mazowieckim zaprasza na obchody 74. rocznicy likwidacji getta w Tomaszowie Maz. - 31 października 2016r.

Reklama

Program uroczystości:

16.45 - Modlitwa ekumeniczna w intencji wywiezionych do obozu zagłady  w Treblince (ul. Zgorzelicka 26)

17.00 - Spektakl "Listy z Getta" w reżyserii Kariny Góry (ul. Zgorzelicka 26)
(bilety w cenie 10 zł do nabycia już wkrótce w siedzibie MCK)

18.30 - Koncert Michała Hochmana, projekt "Tych miasteczek już nie ma" 
(Parafia NMP Królowej Polski, ul. Słowackiego - wstęp wolny)

 

[reklama2]

 

Getto w Tomaszowie Mazowieckim zlikwidowano w dniach 31 października i 1 listopada 1942 roku. Naziści w dwóch turach wywieźli 14 tysięcy Żydów z Tomaszowa Mazowieckiego do obozu zagłady w Treblince. Zenon Neumark w następujący sposób opisuje deportację:

 

Quote-alpha.png

Był to typowy dzień październikowy, chłodny i ponury. Tego ranka około godziny dziesiątej, na wielkim placu sąsiadującym z fabryką mebli zaczęto gromadzić niemal połowę mieszkańców, od 6 do 7 tysięcy kobiet, mężczyzn i dzieci. Plac zapełniał się powoli i w milczeniu, Jakby w osłupieniu Żydzi siadali na ziemi, obok każdej rodziny leżała sterta walizek, skrzyń czy worków podróżnych. Z górnych okien fabryki obserwowaliśmy bezradnie stale rosnącą masę ludzi. Ci, którzy przyszli pierwsi, przebywali na placu kilka godzin. Bez jedzenia i wody, mając tylko to, co wzięli ze sobą, w lęku i niepewności co do własnego losu, czekali w bezruchu i ciszy. [...] Późnym popołudniem zgromadzonych zaprowadzono na znajdującą się w odległości około trzech kilometrów stację kolejową i załadowano do wagonów bydlęcych, w których bez żywności, bez możliwości załatwienia potrzeb fizjologicznych, stali stłoczeni jak sardynki aż do zachodu słońca. Pod koniec dnia pociągi ruszyły w kierunku niewiadomego miejsca przeznaczenia. Dwa dni później, na początku listopada, miała miejsce deportacja drugiej części ludności getta.

 

Pierwszy pociąg z żydowską ludnością Tomaszowa Mazowieckiem, który wyruszył 30 października w godzinach popołudniowych, dotarł do stacji Treblinka po czterech dniach apokaliptycznej podróży (2 listopada). Wspomnienia ocalonego z Treblinki tomaszowianina Bera Rajzmana (opublikowane w "Fołks-Sztyme" 1970, nr 46) ukazują tragiczny los wywiezionych:

 

Quote-alpha.png

Ale z Tomaszowa droga nasza prowadzi już tylko w jednym kierunku. Jechaliśmy 4 dni, 120 ludzi w jednym wagonie, można było tylko stać. 2 listopada przyjechałem do obozu. O selekcji już wiecie [...]. Z całego transportu zostało nas tylko 25 osób przeznaczonych do noszenia ubrań. Reszta poszła do gazu.

Podczas deportacji Żydów hitlerowcy zatrzymali w tomaszowskich zakładach produkcyjnych około 1000 młodych i zdrowych pracowników żydowskich, których uznano za niezbędną siłę roboczą. Na niewielkim obszarze dawnego getta utworzono tzw. "małe getto", które przekształcono w obóz pracy przymusowej dla Żydów w Tomaszowie Mazowieckim.

 

[reklama2]

 

15 grudnia 1940 roku naziści utworzyli w Tomaszowie Mazowieckim getto. Obejmowało ono obszar trzech dzielnic w różnych częściach miasta. Cały teren getta miał łącznie ok. 65 ha. Były to obszary położone przy ulicach: Wschodniej, Zgorzeleckiej, Legionów, Smugowej, Jerozolimskiej, Żwirki-Wigury i Polnej. Wewnątrz getta znajdowały się ulice: Piekarska, Wieczność, Rolna, Ciepła, Handlowa, część Kramarskiej, Krzyżowej, Jerozolimska, Boźnicza.

 

Obozy pracy, stanowiące mniejsze skupiska ludności żydowskiej, znajdowały się poza oficjalnie wytyczonym obszarem przy ulicy Szerokiej oraz między ulicami Władysława i Projektową. Od listopada 1941 roku teren getta został zmniejszony i skoncentrowany przy ulicach: Wschodniej, Krzyżowej, Zgorzelickiej, Legionów do Smugowej oraz wzdłuż ulicy Granicznej i Polnej.Następnym posunięciem niemieckich władz okupacyjnych było zamknięcie getta.

 

7 listopada 1941 roku wejścia do getta zagrodzono, ustawiając przy nich tablice ostrzegawcze. Za wyjście poza zagrodzony teren złapanych Żydów rozstrzeliwano na miejscu. Niedługo po utworzeniu w mieście obozu, zwieziono do niego ludność żydowską z okolic Tomaszowa Mazowieckiego. W marcu 1941 roku w getcie mieszkało ponad 15 tysięcy osób. W tym okresie rozpoczęto deportacje do obozów pracy przymusowej w Bliżynie i w Pionkach.

 


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

23.10.2016 20:21
Taki ciekawy artykuł na temat żydowski gett artykuł znalazłem w necie http://tojuzbylo.pl/wiadomosc/...asie-wojny A przy okazji. Dziś minęła 60 rocznica wybuchu powstanie na Węgrzech http://tojuzbylo.pl/wiadomosc/...a-wegrzech

Reklama

Opinie

Mariusz StrzępekMariusz Strzępek

Pan radny Kazimierz Mordaka w niespełna rok samorządowej kadencji stał się czołowym hejterem tomaszowskiej Platformy Obywatelskiej. W pełnych pogardy wpisach poddaje krytyce każdego, kto tylko mu się z jakichś powodów nie podoba. Tymczasem radnemu brakuje podstawowej wiedzy, niezbędnej do sprawowania mandatu

Bohaterowie literaccy, komiksowi, historyczni często posiadają własne konie. Słynny ostatnio Zorro jeździł na Tornado, Don Kichot dosiada Rosynanta, Aleksander Wielki, z kolei Bucefała. Miał Kasztankę, marszałek Piłsudski. A i Napoleon był dumny ze swego Marengo. Tymczasem tomaszowscy samorządowcy mogą zasłynąć co najwyżej tym, że z własnymi końmi na rozumy się zamienili. Trochę złośliwy wstęp, ale jest odpowiedzią na złośliwości kierowane w moim kierunku, wypada więc odpłacić końskim dowcipem, bo bardziej subtelnego adresat mógłby nie zrozumieć. Tomaszowscy radni Koalicji Obywatelskiej z Rady Powiatu Tomaszowskiego takie wrażenie niestety robią. Brak wiedzy merytorycznej próbują nadrabiać internetowym hejtem. Ludzie ci oporni są na wiedze nie tylko wynikającą z lektury książek, aktów prawnych, obowiązującego orzecznictwa, ale też z doświadczenia. Można wybaczyć takie zachowanie panu Kazimierzowi Mordace, który w telewizji chwali własnego wnuczka, który nie lubi się uczyć, ale za to nauczył się jeździć ciągnikiem, ale pozostałym już chyba nie. Wszak uważają się lepszy gatunek ludzki, z pogarda traktujący otoczenie oraz każdego, kto myśli inaczej. O co chodzi? Już wyjaśniam
Reklama

Nawrocki: Sławomir Cenckiewicz będzie szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego

Szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego będzie prof. Sławomir Cenckiewicz, jego zastępcami generałowie Andrzej Kowalski i Mirosław Bryś - poinformował prezydent elekt Karol Nawrocki. Chcę, by Pałac Prezydencki był ośrodkiem kształtującym polską politykę bezpieczeństwa w zakresie wojskowym, cywilnym, operacyjnym - mówił.Data dodania artykułu: 03.07.2025 14:38
Nawrocki: Sławomir Cenckiewicz będzie szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego

Co ósma spółka z o.o jest wpisana do Krajowego Rejestru Długów. Mają one do oddania łącznie 3,8 mld zł

Do Krajowego Rejestru Długów wpisanych jest blisko 72 tys. spółek z ograniczoną odpowiedzialnością; oznacza to, że co ósma spółka z o.o jest zadłużona - wynika z danych KRD. Mają one do oddania łącznie 3,8 mld zł.Data dodania artykułu: 01.07.2025 21:25
Co ósma spółka z o.o jest wpisana do Krajowego Rejestru Długów. Mają one do oddania łącznie 3,8 mld zł

Przed Sądem Najwyższym demonstrują zwolennicy Nawrockiego oraz KOD

Przed gmachem Sądu Najwyższego, w którym Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych rozstrzyga we wtorek o ważności wyborów prezydenckich zebrały się dwie grupy demonstrantów - zwolenników wyboru Karola Nawrockiego oraz Komitetu Obrony Demokracji.Data dodania artykułu: 01.07.2025 17:17
Przed Sądem Najwyższym demonstrują zwolennicy Nawrockiego oraz KOD

SN: wpłynęło ponad 54 tys. protestów wyborczych; 21 zasadnych - bez wpływu na wynik wyborów

Łącznie do Sądu Najwyższego wpłynęło ponad 54 tys. protestów wyborczych; za zasadne uznano 21, nie miały one wpływu na ogólny wynik wyborów – poinformował SN podczas posiedzenia ws. ważności wyboru Prezydenta RP.Data dodania artykułu: 01.07.2025 17:16
SN: wpłynęło ponad 54 tys. protestów wyborczych; 21 zasadnych - bez wpływu na wynik wyborów
Reklama

Polecane

Zaginiony 𝗔𝗥𝗞𝗔𝗗𝗜𝗨𝗦𝗭 𝗦́𝗪𝗜𝗗𝗘𝗥𝗘𝗞Zaginął 46-letni Sebastian Majewski z Tomaszowa MazowieckiegoBędą protestować przeciwko emigrantom.Letnia Scena Artystyczna 2025 wystartowałaOd 5 lipca nowe zakazy dotyczące sprzedaży e-papierosów i paleniaLudzie listy piszą.  Dwie czy jedna? Może jednak dać ludziom wybór?Tomaszowscy siatkarze wystartują 13 wrześniaGmina Tomaszów apeluje do mieszkańców o racjonalne gospodarowanie wodąCzy warto inwestować w mieszkania w mniejszych miastach?Tragiczny finał poszukiwań nastolatka nad Zalewem. Nie żyje też 33-latekPiórnik Stitch – praktyczny i kolorowy dodatek dla fanów DisneyaZgłoś się do pikniku LOKALNI NIEBANALNI
Reklama
Reklama
Reklama
Mordaka Patrol w pogoni za Hospicjum

Mordaka Patrol w pogoni za Hospicjum

Po spektakularnym śledztwie dotyczącym domu, należącego do Prezydenta Marcina Witko, jaki pobudował sobie w Wiśle, przyszła kolej na następne. Tym razem dotyczy funkcjonowania hospicjum im Św. Filipa Neri, które prowadzi Fundacja Dwa Skrzydła, firmowana przez księdza Grzegorza Chirka. Inwestycja oddana w tym roku do użytku, na którą dofinansowanie udało się miastu pozyskać jeszcze w czasach rządów PiS, przyjmuje już pierwszych podopiecznych. Fundacja jednak działalność rozpoczęła wcześniej, prowadząc usługi hospicjum domowego. Radny Michał Kucharski postanowił w tej sprawie złożyć interpelację, w której stawia pytania, na które odpowiedź można uzyskać w 5 minut, telefonując do któregoś z wiceprezydentów lub urzędników, nigdy nie uchylających się od odpowiedzi. Tylko co pokazałoby się na Facebooku? Zdjęcie Iphona? Jeśli więc w okolicach ulicy Kępa, zobaczycie różowego trabanta, możecie być pewni, że w pobliżu czają się wywiadowcy, którzy sprawdzają źródło pochodzenia kostki brukowej, wykorzystanej do wyłożenia podjazdów i ciągów komunikacyjnych.
Lekarz chorego nie zrozumie....

Lekarz chorego nie zrozumie....

Jak pogodzić wodę z ogniem? Czy jest to w ogóle możliwe. Miniony weekend, to dwie przeprowadzone przeze mnie rozmowy, internetowe oraz telefoniczno internetowe. Obie dotyczyły szpitala, a jakby obejmowały dwa różne światy. Okazuje się, że rzeczywistość lekarza nie jest tą samą, która obejmuję percepcję pacjenta.
Reklama

Wasze komentarze

Autor komentarza: A.D..A.Treść komentarza: Nasze media i nasza władza nie widzą problemu a na ulicach jak na szachownicy,jasne ,ciemne.Źródło komentarza: Będą protestować przeciwko emigrantom.Autor komentarza: olaTreść komentarza: Za nasze pieniądze raczej tak.Źródło komentarza: Mordaka Patrol w pogoni za HospicjumAutor komentarza: WeteranTreść komentarza: We ,własnej' hali czyli gdzie?Źródło komentarza: Tomaszowscy siatkarze wystartują 13 wrześniaAutor komentarza: AnetaTreść komentarza: Zdjęcie nie dotyczy miejsc w których doszło do tych utonięć. Gdyby Zalew był "chroniony" nawet przez tysiąc ratowników WOPRu nawet gdyby byli na etacie, dysponowali śmigłowcami do takich utonięć dochodziłoby. Jeśli ktoś się kąpie poza oficjalnymi kąppieliskami nie może liczyć na żadną pomoc. I tak jest nawet w najzamożniejszych krajach na świecie. Albo wyplywasz na materacu i ucinasz sobie drzemkę...Źródło komentarza: Tragiczny finał poszukiwań nastolatka nad Zalewem. Nie żyje też 33-latekAutor komentarza: taka sytuacjaTreść komentarza: Na prawdę uważasz, że powinno się wykonawcy inwestycji narzucić lub sugerować, żeby kostkę lub inne mareriały budowlane kupował w określonym miejscu? Szczególnie jeśli dotyczy to firmy tego lub innego radnego? Serio?Źródło komentarza: Mordaka Patrol w pogoni za HospicjumAutor komentarza: DBTTreść komentarza: Tak to jest jak kolesiostwo partyjne obsadza stołki osobami z kosmosu, niekompetentnymi typami, którzy nawet na salowych się nie nadają. Był dobry zarząd, były wyniki - jest ekipa Antonia i kilku "Misiewiczów" oderwanych od rzeczywistości jak ich GURU.Źródło komentarza: Kolejny konkurs na dotacje do szpitala przegrany
Reklama
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama