Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
poniedziałek, 7 lipca 2025 23:43
Reklama
Reklama

Marsz Pamięci przejdzie ulicami Tomaszowa?

Wielu tomaszowian odczuwa traumatyczną pustkę i wielką ciszę po tym, gdy w listopadzie 1942 roku żydowscy obywatele Tomaszowa na skutek likwidacji getta - w specjalnych transportach - zostali przymusowo wywiezieni w kierunku nieznanej wówczas Treblinki.

Jak podają Mira Ryczke-Kimmelman oraz Rena Margulies Chernoff i Allan Chernoff, autorzy wspomnień – likwidacja getta w Tomaszowie Mazowieckim rozpoczęła się w dniu 31 października 1942 roku.

Reklama

 

Holocaust, który to termin na określenie Zagłady Żydów zaproponował zmarły niedawno Elie Wiesel, przeżyło tylko 250 tomaszowian spośród około czternastu tysięcy Żydów mieszkających tutaj w okresie przed drugą wojną światową. Zostali oni zamordowani przez nazistów, głównie w obozie zagłady w Treblince.

 

Wobec tego głęboki sens ma pytanie postawione przez Joannę Sikorzankę w felietonie „Pamięć utracona. Tomaszów”, czy nasze miasto – podobnie jak Łódź – zacznie mówić o historii Żydów.

 

 

Pamiętając o tragicznych czasach wojny, może udałoby się przed siedemdziesiątą czwartą rocznicą likwidacji getta tomaszowskiego, umieścić informację o tym fakcie w postaci tablicy. A przy ulicy Berka Joselewicza zaznaczyć miejsce, w którym stała synagoga, spalona w dniu 16 października 1939 roku.

 

- Milczą już kominy ciałopalnych pieców, milkną Numery. Nam nie wolno milczeć, nadal trzeba krzyczeć – w tym miejscu należy przytoczyć słowa poetki Elizy Segiet.

 

Do zbiorowej pamięci odnosiła się także refleksja Dawida Gurfinkiela ze stowarzyszenia HaMakom z Łodzi, wypowiedziana po uroczystości upamiętniającej Żydów radomszczańskich, a mianowicie, że społeczność żydowska stanowiła nieodłączny element kultury miasta, współtworzonego przez nią od pokoleń.

 

W świetle dokumentów zgromadzonych w Archiwum Państwowym w Tomaszowie Mazowieckim oraz w zbiorach prywatnych, powyższe przemyślenia zachowują niewątpliwie całą moc również w naszych realiach.

 

Świat żydowski z innymi tradycjami, mógł wydawać się niedostępny, a przez to tajemniczy. Wiele stereotypów i mitów, w związku z tym powstałych, jest wciąż niestety powtarzanych. Tak jak oburzamy się – i słusznie – na przypisywanie Polakom jakichś rzekomych cech wspólnych, tak konsekwetnie, nie powinniśmy akceptować populistycznych czy zniesławiających twierdzeń wobec Żydów.

 

Jest szansa, że ogląd spraw dokonywany przez przeciwników wszelkich inicjatyw zmierzających do zachowania pamięci o społeczności żydowskiej, ulegnie zmianie dzięki publikacji wspomnień Żydów tomaszowskich ocalałych z Zagłady, zawartych w Księdze Pamięci, zredagowanej w 1969 roku przez Mosze Wajsberga.

 

Czytaj także:

Jest takie miejsce

 

Otóż, odnosząc się ogólnie do literatury jidysz, znawczyni tematu profesor Monika Adamczyk-Garbowska powiedziała: - Przede wszystkim jest to spojrzenie od wewnątrz. Widać to ogromne przywiązanie. Sądzę, że trzeba to czytać bez uprzedzeń. Starać się zrozumieć. A stereotypy zdarzają się obu stronom, co widać na przykładzie porównywanych przeze mnie „Braci Aszkenazy” Israela Joszui Singera (stereotyp Polaka) i „Ziemi obiecanej” Władysława Reymonta (stereotyp Żyda). Potraktujmy na serio słowa Pawła Roszkowskiego (1927-2009) odznaczonego medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata: - Ja opowiadam, co mi przekazała mama. Nie można mieć dwóch obliczy, że tu jest Żyd, a tu Polak. Jednakowo, to jest człowiek i to jest człowiek.

 

Kierując się tą sentencją, chciałbym zaproponować w siedemdziesiątą czwartą rocznicę deportacji mieszkańców tomaszowskiego getta do Treblinki - zorganizowanie Marszu Pamięci w dniu 31 października 2016 roku z udziałem mieszkańców.

 

Ze szczególną prośbą o poparcie tego symbolicznego wydarzenia zwracam się do Prezydenta Miasta Tomaszowa Mazowieckiego i przedstawicieli Kościoła katolickiego i ewangelickiego.

 

Dominik Kupis

 

 

Reklama

Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Hindenburg 08.08.2016 09:34
Czy Żydzi zaczną mówić o zbrodniach popełnionych przez siebie? Czy zorganizują marsze pamięci ku czci osób pomordowanych przez ww. grupę czy nie?

Reklama
Hindenburg 08.08.2016 10:41
Do osób dających "minusa": co, zbrodni żydowskich nie było? Tylko wśród Polaków zdarzały się kanalie a żydzi, wszyscy bez wyjątku, byli krystalicznie czyści? Niczego im nie można zarzucić? Skrajnego serwilizmu wobec ZSRR i jego aparatu terroru NKWD też nie? Żałośni jesteście - po prostu żałośni. Tylko prymityw i ignorant albo ordynarny nieuk może takie opinie wygłaszać. Polacy wielokrotnie przepraszali za zbrodnie swoich rodaków, nie wypieramy się tego, bijemy się w pierś mimo iż wielokrotnie jednoznacznych dowodów brak a żydzi? Przeprosili za chociażby S.Morela?

Monia 28.07.2016 12:55
Którymi ulicami ten marsz się odbędzie? skoro wszystko rozkopane, chyba że marsz z przeszkodami

Seba 28.07.2016 00:38
Tęsknię za Tobą, Żydzie...

Piotr 25.07.2016 01:07
Czytając lista, a zwłaszcza ostatni akapit nasuwa się jedno pytanie: czemu autor nie poprosił o poparcie dla swojej idei przedstawicieli Gminy Żydowskiej. Wydaje mi się, że warto, by właśnie, to przedstawicieli owej Gminy w pierwszej kolejności wsparli inicjatywę. Może przy tej okazji pofatygowaliby się na Kirkut i zobaczyliby ogrom pracy włożony w ostatnim roku w jego uporządkowanie.A może zamiast marszu zainicjować kolejną akcje sprzątania, może pokusić się o naprawę muru okalającego Kirkut. Pomysłów pewnie będzie tysiące, szkoda tylko że najbardziej zainteresowani nie przejawiają żadnej ochoty na to by te pomysły w sposób aktywny wspierać.

J.P. 28.07.2016 08:47
Ech, nie ma sie co dziwić, są bardzo oszczędni monetę dziesięć razy obejrzy w ręku, zanim zdecyduje się ją wydać

zainteresowany 24.07.2016 11:34
A co się stanie, jak przywołani w liście przedstawiciele władz i kościoła nie zechcą poprzeć akcji? Co wtedy?

..nie wiem 24.07.2016 17:08
po co przywoływać władze i innych ? prawdziwość ludzkich instynktów leży w jego naturze , a nie w pompatyczności opartej na iluzyjnym wykreowaniu wizualnych efektów . Skromność , powaga i ,, minuta ciszy ,,to najbardziej wskazane atrybuty jakie winny towarzyszyć założeniom i intencjom tej pamięci .

..a od jankowego podwórka 24.07.2016 01:20
dużo by o tym rozprawiać , gdyż każdy dzień odkrywa nowe karty historii.. W dzisiejszej dobie możliwości pozyskania i wymiany informacji możemy zakreślić , zrobić szkic o coraz wymowniejszych konturach tego co było i co teraz . Człowiek jest największą wartością daną na ziemi , ale też zagubiony w tej wartośc i. Szanujmy siebie wzajemnie , szanujmy prawdę , bo w dzisiejszym świecie bardzo łatwo przekroczyć te granicę w wielu aspektach . Dużo czasu , a jeszcze zbyt mało poświęciłem na pewne nie mające końca zagadnienia . Ale co tam chciałbym na dzień dzisiejszy powiedzieć to wskazać na fakt , że tożsamość żydowska na terenie Polski jest bardzo skomplikowana , ulegała ewolucji żyjąc w ścisłej symbiozie i akceptacji z narodem polskim . Był okres kiedy to zmieniano nazwiska , wiarę , żeniono się , czy wychodzono za mąż , bo taki też był naturalny bieg życia .. Wybuchła wojna i dzisiaj wiemy więcej na ten temat. Żydzi ortodoksyjni ci najbiedniejsi i najbardziej uczciwi ku życiu , stali się ... nie wiem jak to określić , bo i nie chcę... a Polacy w tym również byli nieortodoksyjni Żydzi podobniesz ponad 10 mln zginęło. W tej historii wspólnego życia nie ma czegoś takiego : jak oddzielić ziarno od plew . Polacy przez wieki jak żaden inny naród na świecie dał naturalne świadectwo koegzystencji . Jeśli zaś zaczniemy z nadmierną pobudliwością wnikać w detale i humorzyć to być może okaże się ,że nie wszystkie zainteresowane strony to tacy święci.... Godna pamięć dla skrzywdzonych losem ..ludzką ręką uczynionym ...istnieje w sercach , umysłach i tożsamości każdego człowieka dobrej woli i serca takiego którego naród polski bez ekspansji zakrzywień i skrzywień - nie może się powstydzić. .... (to była taka notka zrobiona kiedys szybko na podstawie rozmów , wspomnień ojca ze staruszkami co przeżyli..) ale na dzień dzisiejszy wielu już odeszło...

nowy 23.07.2016 13:50
Nasze miasto mówi o historii Żydów. Opowiada tę historię w sposób systematyczny, może nie KRZYCZY, tak jakby chciał tego autor listu. Wystarczy się wsłuchać i obserwować. Nie są potrzebne jednorazowe wystrzały, lecz dobra oferta edukacyjna, która trafi do ludzi i nauczy ich rozumieć to co się stało. Dopiero wtedy można szukać takich form upamiętnienia, które w sposób zrównoważony i niehalny upamiętnią byłych mieszkańców miasta. I ma tu na myśli wszystkie wyznania bo to tylko ich różnicowało wszak wszyscy bez wyjątku byli POLAKAMI

AK-47 23.07.2016 19:02
Mądry wpis. Ostanie zaś zdanie do zapamiętania....dla wszystkich.

Reklama
# 23.07.2016 20:28
" wszyscy bez wyjątku byli POLAKAMI". Owszem byli Polakami pochodzenia żydowskiego. A może by tak opowiedzieć historię martyrologii rdzennych Polaków na terenie naszego miasta, a nie tylko pochodzenia żydowskiego? Czyżby w Tomaszowie nie było łapanek, aresztowań, mordów i zsyłki do KL w Auschwitz, Oświęcimiu, Ravensbruck? Nie było ofiar eksperymentów medycznych przeprowadzanych przez obozowych pseudolekarzy? Jakoś na ten temat cicho.

czemu nie 23.07.2016 11:54
kilka minut wcześniej pojawił się artykuł o przewodnikach po Tomaszowie. Tutaj nasuwa się pytanie, czy konieczne jest wikłanie Urzędów i Kościoła w działania upamiętniające zagładę. Czy nie lepiej zwrócić się do organizacji, która zajmuje się podobna tematyką. Czy nie lepiej zorganizować to w oparciu o działania oddolne, które w moim odczuciu maiłyby większy wydźwięk niż kolejne centralne uroczystości z obowiązkową obecnością. Zupełnie innym zagadnieniem jest to czy ten taki sposób upamiętnienia jest dobry czy nie lepiej poszukać innych sposobów na upamiętnienie tego smutnego wydarzenia. Pytanie czy my zawsze musimy upamiętniać śmierć, zagładę, czy to jest jedyna okazja do tego by przypominać i wspominać. Czy nie lepiej nauczać, pokazywać w sposób przemyślany? Szukać takich form i takich narracji, które pozwolą nam poznać bliżej mieszkańców dawnego Tomaszowa. Jeszce jedno pytanie na koniec: jaki jest cel takie ciągnięcia za uszy i wywoływania do tablicy miejskich Oficjeli? W moim odczuciu taka forma automatycznie niweluje i obdziera ze swoistego "sakrum" całe przedsięwzięcie. ps. cel słuszny jednak forma jest mało ciekawa i nie przyczyni się do tego, że zaczniemy pamiętać

Nilu 22.07.2016 21:08
W calych Niemczech sa takie "Stolpersteine" w chodnik wbudowane . Czyli kamienie o ktore sie potyka, albo po prostu kamienie pamieci . Zawsze jak je widze , pokazuje je moim dzieciom i rozmawiamy o osobach, ktore sa na nich umieszczone . Bardzo piekny , nie natarczywy sposob upamietnienia.

varan 22.07.2016 19:40
"Nie można mieć dwóch obliczy, że tu jest Żyd, a tu Polak. Jednakowo, to jest człowiek i to jest człowiek." Palestyńczyk też jest człowiekiem, a musi siedzieć w getcie stworzonym przez Żydów!

jam 22.07.2016 18:09
W Hamburgu przed kamienicami, których właściciele zginęli w obozach koncentracyjnych lub zostali zabicie w czasie Nocy Kryształowej są wmontowane w chodnik przed wejściem do budynków malutkie metalowe płytki z nazwiskiem mieszkańca, który zginął. Na każdej płytce jest wymieniona jedna osoba z krótką adnotacją (rok śmierci, nazwa obozu, rozstrzelany itp). Przed budynkiem jest jedna lub więcej takich małych płytek, które są wielkości jednej kostki brukowej.To taki nienatrętny sposób przypominania o historii, ludzie idąc chodnikiem mogą zwolnić i przeczytać. Mogą, nie muszą. Może warto "ściągnąć" ten pomysł do Tomaszowa.

multi99 22.07.2016 19:07
podzielam ten pomysł ....

AK-47 22.07.2016 20:44
Chyba raczej popieram?.....

multi99 22.07.2016 16:46
wspaniała inicjatywa naprawdę coś fajnego... Co do tablicy pamiątkowej już dawno powinna stać ....... W Krakowie na Kazimierzu i Podgórzu każda po żydowska Kamienica ma na swoim murze tabliczkę pamiątkową z opisem co za słynny żyd tam mieszkał.... W naszym mieście też mieszkało sporo sławnych w tamtych czasach obywateli narodowości żydowskiej ...

mieszkaniec 22.07.2016 19:28
Racja! 90% kamienic w Tomaszowie należało do Żydów a ok 10% do Niemców, trzeba to upamiętnić w czasie przebudowy naszych ulic

wredus 22.07.2016 15:35
Przecież niemcy to nasi sojusznicy , więc jak można o nich pisać, że mordowali Polaków czy Żydów. Niedługo się okaże, że to wredny gruzin ze swoją bandą napadł na Polskę 1 września 1939 r . Byłoby bardzo wskazane upamiętnienie wszystkich miejsc w Tomaszowie Maz. i okolicach gdzie mordercy niemieccy "wykazywali" swoją dzielność w stosunku do dzieci , kobiet czy starszych ludzi i rozstrzeliwali ich bo to ponoć byli źli komuniści.

Reklama
marek 22.07.2016 14:12
Wkradł sie bląd w publikacji!!! Holokaustu dokonali Niemcy a nie anonimowi nazisci, jak błednie okreslono w artykule

J.P. 22.07.2016 15:38
no właśnie, nazistą mógłby być również Polak, tak wygląda wygładzanie historii a byliśmy pod okupacją Niemców

Opinie

Mariusz StrzępekMariusz Strzępek

Pan radny Kazimierz Mordaka w niespełna rok samorządowej kadencji stał się czołowym hejterem tomaszowskiej Platformy Obywatelskiej. W pełnych pogardy wpisach poddaje krytyce każdego, kto tylko mu się z jakichś powodów nie podoba. Tymczasem radnemu brakuje podstawowej wiedzy, niezbędnej do sprawowania mandatu

Bohaterowie literaccy, komiksowi, historyczni często posiadają własne konie. Słynny ostatnio Zorro jeździł na Tornado, Don Kichot dosiada Rosynanta, Aleksander Wielki, z kolei Bucefała. Miał Kasztankę, marszałek Piłsudski. A i Napoleon był dumny ze swego Marengo. Tymczasem tomaszowscy samorządowcy mogą zasłynąć co najwyżej tym, że z własnymi końmi na rozumy się zamienili. Trochę złośliwy wstęp, ale jest odpowiedzią na złośliwości kierowane w moim kierunku, wypada więc odpłacić końskim dowcipem, bo bardziej subtelnego adresat mógłby nie zrozumieć. Tomaszowscy radni Koalicji Obywatelskiej z Rady Powiatu Tomaszowskiego takie wrażenie niestety robią. Brak wiedzy merytorycznej próbują nadrabiać internetowym hejtem. Ludzie ci oporni są na wiedze nie tylko wynikającą z lektury książek, aktów prawnych, obowiązującego orzecznictwa, ale też z doświadczenia. Można wybaczyć takie zachowanie panu Kazimierzowi Mordace, który w telewizji chwali własnego wnuczka, który nie lubi się uczyć, ale za to nauczył się jeździć ciągnikiem, ale pozostałym już chyba nie. Wszak uważają się lepszy gatunek ludzki, z pogarda traktujący otoczenie oraz każdego, kto myśli inaczej. O co chodzi? Już wyjaśniam
Reklama

Leasing aut w Warszawie: jakie korzyści niesie ze sobą ta forma finansowania?

Leasing aut w Warszawie zyskuje na popularności jako atrakcyjna forma finansowania, zarówno dla firm, jak i osób prywatnych. Umożliwia korzystanie z nowego samochodu bez konieczności angażowania dużego kapitału na zakup. Zamiast tego płacisz miesięczne raty, a po zakończeniu umowy możesz auto wykupić, oddać lub wymienić na nowsze. Przyjrzyjmy się bliżej, jakie konkretne korzyści niesie ze sobą leasing w stolicy.Data dodania artykułu: 07.07.2025 12:16
Leasing aut w Warszawie: jakie korzyści niesie ze sobą ta forma finansowania?

WeNet ogłasza powołanie Joanny Plona na stanowisko prezeski Grupy oraz przedstawia nową strategię rozwoju

Od 1 lipca 2025 roku stanowisko prezeski zarządu Grupy WeNet objęła Joanna Plona, zastępując Michała Wrzesińskiego, co-foundera WeNet, który przechodzi do Rady Nadzorczej. Jednocześnie firma ogłasza nową strategię rozwoju, której celem jest wzmocnienie pozycji WeNet jako partnera technologicznego dla przedsiębiorców z sektora MŚP, oferującego szeroki wachlarz rozwiązań opartych na AI, wspierających ich w budowaniu obecności online, zarządzaniu relacjami z klientami oraz operacjach biznesowych. W ten sposób WeNet chce dać przedsiębiorcom narzędzia, które do tej pory były zarezerwowane głównie dla największych organizacji.Data dodania artykułu: 07.07.2025 12:13
WeNet ogłasza powołanie Joanny Plona na stanowisko prezeski Grupy oraz przedstawia nową strategię rozwoju

25 proc. Polaków padło ofiarą naruszenia prywatności danych; zwykle zmieniają hasło

Co czwarty Polak doświadczył naruszenia prywatności danych - wynika z badania firmy Huawei. 64 proc. ofiar zmienia hasła i jest to najczęstsza reakcja na incydent. Około jedna trzecia Polaków zadeklarowała, że zawraca uwagę na kwestię danych w aplikacjach i mediach społecznościowych.Data dodania artykułu: 06.07.2025 15:12
25 proc. Polaków padło ofiarą naruszenia prywatności danych; zwykle zmieniają hasło

215 zarzutów dla lekarza za wystawianie recept na środki odurzające

215 zarzutów wystawienia 271 recept na leki zawierające substancje psychoaktywne usłyszał lekarz z Łodzi zatrzymany przez policjantów z komendy wojewódzkiej. Według policji udzielał też teleporad i wystawiał zwolnienia lekarskie. Lekarzowi grozi do 8 lat więzienia. Śledztwo jest rozwojowe.Data dodania artykułu: 06.07.2025 09:36
215 zarzutów dla lekarza za wystawianie recept na środki odurzające
Reklama

Polecane

Czy remont ulicy Dąbrowskiej ruszy jeszcze w tym roku?

Czy remont ulicy Dąbrowskiej ruszy jeszcze w tym roku?

Jest to bardzo prawdopodobne. Wszystko jednak zależy od ministra infrastruktury, Dariusza Klimczaka. Aby mogły ruszyć prace, potrzebna jest jego zgoda na przesunięcie środków, jakie pozostały z dotacji, jaką Powiat otrzymał na remont mostu przy ulicy Modrzewskiego. Pierwotnie planowano przebudować skrzyżowanie ulic Nowowiejskiej i Konstytucji 3-go maja. Jednak prace należy zakończyć do końca roku. A to jednak zbyt krótki czas, zważywszy na konieczność uwzględnienia istniejącej już infrastruktury technicznej, w tym możliwych kolizji. Dużo prostsze może być wykonanie niespełna kilometra drogi od ulicy Bema w kierunku Kolonii Zawada. Projekt budowlany jest już gotowy. Ulica ta jest wlotem do miasta będącym w najgorszym stanie technicznym. Do przebudowy samorząd przygotowuje się od wielu lat. Po prawej stronie ma powstać ciąg pieszo rowerowy, po lewej utrzymane zostaną miejsca parkingowe. Koszt inwestycji to ok. 5 milionów złotych. 2,5 miliona powiat będzie musiał dołożyć.Data dodania artykułu: Wczoraj, 16:08 Liczba komentarzy: 3
„Przepiękne!”  w ramach cyklu Kultura DostępnaKino Kobiet w Heliosie z komedią romantyczną „Materialiści”W Arenie Lodowej zmienili PrezesaCzy remont ulicy Dąbrowskiej ruszy jeszcze w tym roku?Zaginiony Arkadiusz ŚwiderekZaginął 46-letni Sebastian Majewski z Tomaszowa MazowieckiegoBędą protestować przeciwko emigrantom.Letnia Scena Artystyczna 2025 wystartowałaOd 5 lipca nowe zakazy dotyczące sprzedaży e-papierosów i paleniaLudzie listy piszą.  Dwie czy jedna? Może jednak dać ludziom wybór?Tomaszowscy siatkarze wystartują 13 wrześniaGmina Tomaszów apeluje do mieszkańców o racjonalne gospodarowanie wodą
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Wasze komentarze

Autor komentarza: XxxTreść komentarza: Mam nadzieję , że przy przebudowie zostaną uwzględnione punkty oświetlenia . Ostatnia latarnia - koniec płotu cmentarza , kolejna…. No właśnie - na odcinku kilometra brak . Najgorzej do pierwszych zabudowań na Dąbrowie - 500 metrów ciemniały i ostry zakręt . Jak dojdzie do tragedii to może w końcu ktoś otworzy oczy - tylko , że dla kogoś będzie już za późnoŹródło komentarza: Czy remont ulicy Dąbrowskiej ruszy jeszcze w tym roku?Autor komentarza: StrongTreść komentarza: Ciapole i innej maści niechciani, nielegalni nachodzcy wypad z Polski. Nikt ich tu nie chce. Nie ma tu miejsca dla takiego towarzystwa, przestępców. W proteście powinno wziąć jak najwięcej Tomaszowian, by wyrazić swój sprzeciw. Teraz tylko Polska 🇵🇱 bez niechcianych imigrantów. Niech ruszają do Niemiec zadomowić się u Merkel i innych chętnych na inżynierów i lekarzy 🤣Źródło komentarza: Będą protestować przeciwko emigrantom.Autor komentarza: zasłyszane na ryneczkuTreść komentarza: Ludziska na ryneczku też tylko o tym temacie, niekończące się dyskusje. Strach i niepewność bo albo dekapitacja mniej bolesna albo pod żebra a tu już grom cierpienia dla nieszczęśnika.Źródło komentarza: Będą protestować przeciwko emigrantom.Autor komentarza: StrongTreść komentarza: Edziu nie obiecuj, tylko przyjdź... sprawdzimy ten kij, czy wytrzyma na twojej główce. Tylko nie chowaj się po bramach... czekamy :-)Źródło komentarza: Będą protestować przeciwko emigrantom.Autor komentarza: małolatTreść komentarza: Z grodzkiej dzwonili i kazali utrzymać za wszelką cenę zielony lad !Źródło komentarza: Gmina Tomaszów apeluje do mieszkańców o racjonalne gospodarowanie wodąAutor komentarza: PioTrybTreść komentarza: Piotrków dziękuję Tomaszowie za wsparcie !już u nas są inżynierowie!Źródło komentarza: Będą protestować przeciwko emigrantom.
Reklama
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama