Groty Nagórzyckie

Orzeźwiający chłód stał się podczas trwających obecnie tropikalnych upałów ważnym atutem Grot Nagórzyckich. Podczas, gdy na zewnątrz żar leje się z nieba, a słupek rtęci na termometrach codziennie przekracza 30 stopni Celsjusza, to w najdalszych czeluściach dawnej kopalni piasku kwarcowego temperatura sięga zaledwie 11 stopni! Bliżej wejścia termometr wskazuje parę kresek więcej. W porównaniu do chłodniejszych pór roku temperatura wewnątrz grot podniosła się tylko o kilka stopni.

Skansen Rzeki Pilicy i Groty Nagórzyckie znalazły się wśród największych atrakcji turystycznych woj. łódzkiego, polecanych przez telewizyjny program „Polska motocyklowa”. Cykl, proponuje miłośnikom jednośladów odwiedzanie miejsc godnych uwagi na terenie całego kraju. W wyborze miejsc realizatorów wspiera Polska Organizacja Turystyczna.

Szkolne Schronisko Młodzieżowe zlokalizowane nad przystanią kajakową przy ulicy PCK 10 oferuje najtańsze usługi noclegowe na teranie powiatu tomaszowskiego i jest jednym z sześciu schronisk młodzieżowych na teranie województwa łódzkiego. Podobne bazy istnieją w Przedborzu, Radomsku, Zduńskiej Woli i dwie w Łodzi. Z noclegu w schronisku skorzystać mogą wszyscy zainteresowani, ale warto pamiętać, że pierwszeństwo ma ucząca się młodzież oraz osoby posiadające legitymację PTSM.

Podobnie, jak w minionych latach Młodzieżowy Dom Kultury, w pierwszym tygodniu wakacji zorganizował półkolonię letnią dla 36 dzieci z naszego miasta, która była dofinansowana przez Urząd Miasta.

Tegoroczny wypoczynek letni w szkołach podstawowych odbędzie się pod hasłem „STOP! WAKACJE! Wybieraj bezpieczne atrakcje” i tradycyjnie uwzględniać będzie tematy związane z profilaktyką uzależnień, propagowaniem zdrowej aktywności fizycznej i alternatywnych form spędzania czasu wolnego wśród dzieci oraz z szeroko pojętym bezpieczeństwem.

Klub Sportowy Amber pragnie zaprosić na kolejną imprezę, tym razem będzie to VI Rajd Kajakowo – Rowerowy „Pilica – Rzeka która łączy”.

… piaskowcowa księga

Głośnym akcentem, bo ceremonialnym biciem w zabytkowy dzwon z nieistniejącego już okrętu desantowego „Pilica” rozpoczęła się tegoroczna Noc Muzeów w Skansenie Rzeki Pilicy. Zgodnie z tradycją przybywającym tłumnie gościom zaprezentowano to, co przybyło w skansenie w ciągu minionego roku. W rolę przewodnika wcielił się… nadzorca budynków stacyjnych dawnej Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, ubrany w historyczny mundur kolejarski z końca XIX wieku. Przywołanie tej postaci pozwoliło przenieść się wyobraźnią do narodzin i lat świetności niewątpliwie najcenniejszego i najpiękniejszego budynku w skansenie – zabytkowej poczekalni przeniesionej tutaj z przystanku kolejowego Wolbórka.

W tym roku 16 maja nocni goście Skansenu będą mogli podziwiać „stacyjkę z bajki”, czyli dawny pawilon ekspozycyjny Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, w nowej odsłonie, ozdobioną pięknym, ostatnio zrekonstruowanym, historycznym zwieńczeniem frontonu. Osoby zainteresowane burzliwymi dziejami tego budynku poznają jego losy oglądając wystawę plenerową, pełną unikatowych fotografii i dokumentów archiwalnych, a poświęconą historii tej niezwykłej prawie 120- letniej poczekalni kolejowej.

Po raz kolejny nasze miasto odwiedzili samorządowcy i przedstawiciele organizacji pozarządowych. Tym razem z woj. lubelskiego. W wizycie studyjnej brały udział 23 osoby. Goście z lubelskiego chcieli m.in. poznać przykłady dobrej praktyki dotyczące współpracy międzysektorowej z zakresu turystyki, działalności na rzecz osób niepełnosprawnych oraz innowacyjnej przedsiębiorczości młodzieży.

2 maja Dzień Flagi, 3 maja 224. Rocznicę Uchwalenia Konstytucji obchodzić będziemy w Tomaszowie. Nie zabraknie oficjalnych uroczystości jak i nieco mniej formalnych spotkań. Atrakcji na pewno nie zabraknie.

Malownicze otoczenie Pilicy po raz kolejny stało się inspiracją dla stworzenia pięknych prac plastycznych – tym razem przez najmłodszych. Zachętą do tego stał się II Powiatowy Konkurs Plastyczny „Dolina Pilicy”, skierowany do uczniów szkół podstawowych – podopiecznych świetlic szkolnych powiatu tomaszowskiego. Pomysłodawczyniami i organizatorkami konkursu były panie: Grażyna Galińska i Ewa Redko ze świetlicy szkolnej przy Szkole Podstawowej nr 12 w Tomaszowie Maz. Rozstrzygnięcie konkursu, połączone z wręczeniem nagród laureatom i wernisażem prac plastycznych, odbyło się w czwartek 26 marca. Podobnie, jak w ubiegłym roku, miejscem tego wydarzenia była „Galeria pod Grotami” w budynku obsługi turystów przy Podziemnej Trasie Turystycznej Groty Nagórzyckie.

Okolice Tomaszowa, wyjątkowo szczodrze obdarowane przez przyrodę i historię, od dawna przyciągały entuzjastów krajoznawstwa i turystyki. Już na przełomie XIX i XX wieku zaczęły tu docierać zorganizowane wycieczki z Łodzi. Z myślą o nich, jak też o turystach z innych stron kraju zaczęto wydawać informatory i przewodniki o tomaszowskich i nadpilickich osobliwościach przyrodniczo-turystycznych, takich jak Niebieskie Źródła, czy Groty Nagórzyckie. W regionalnej i lokalnej prasie zamieszczano liczne, nieraz obszerne relacje z tych wypraw.

Kiedyś niemało uczniów tomaszowskich szkół chadzało do Grot Nagórzyckich na wagary. Dzisiaj, na odwrót, stały się one miejscem… lekcji. W dodatku lekcje te wcale nie przypominają nudnych i męczących zajęć, a są frapującym spotkaniem z niezwykłą historią dawnej kopalni piasku kwarcowego, będącą dzisiaj turystyczną „perełką” Tomaszowa Mazowieckiego. Urządzona w niej podziemna trasa turystyczna jest dostępna dla zwiedzających już od trzech lat i wciąż cieszy się wielkim powodzeniem. Wystarczy podać, że w tym czasie nagórzycką atrakcję obejrzało łącznie prawie 140 tysięcy osób!

„Cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie wiecie, co posiadacie” – te słowa, napisane niemal dwieście lat temu, nadal nie tracą na aktualności.

Natura i historia hojnie obdarowały okolice Tomaszowa Mazowieckiego. Ich piękno zachwalał w 1834 roku swoim piórem założyciel miasta – hrabia Antoni Ostrowski. Sławiła je na łamach XIX-wiecznej prasy warszawskiej tomaszowska poetka – Emilia Topas-Bernsztajnowa. Rozsiane gęsto wokół Tomaszowa osobliwości, a w tym Niebieskie Źródła i Groty Nagórzyckie, niebawem stały się celem coraz liczniejszych wycieczek krajoznawczych, wyruszających m.in. z zatłoczonej i zadymionej Łodzi. Pełne zachwytów relacje z tych wypraw już przed stu laty ukazywały się na łamach tutejszych gazet.

Ostatni miesiąc kończącego się 2014 roku przyniósł dwie widoczne nowości w aranżacji i zabezpieczeniu Podziemnej Trasy Turystycznej „Groty Nagórzyckie”. Pierwszą z nich jest postać hutnika, który „zadomowił się” na stanowisku ukazującym wykorzystywanie dla hutnictwa szkła piasku kwarcowego, urabianego kiedyś w nagórzyckiej kopalni. To stąd od połowy XIX do początku XX wieku wywożono wielkie ilości cennego surowca dla hut szkła, powstających m.in. w gubernialnym Piotrkowie. Szacuje się, że łącznie z podziemnych wyrobisk w Nagórzycach wydobyto ponad 22 tys. metrów sześciennych piasku na potrzeby krajowego hutnictwa szkła!

Do kultywowania i ożywiania rodzimych tradycji znakomicie nadaje się funkcjonująca już prawie trzy lata Podziemna Trasa Turystyczna „Groty Nagórzyckie”. Szerokie możliwości na tym polu stworzył zwłaszcza budynek obsługi turystów, oddany do użytku w grudniu ubiegłego roku. Ten funkcjonalny i obszerny obiekt stał się swoistym przedłużeniem podziemi, stwarzając odpowiednie warunki dla wydarzeń kulturalnych, również w chłodniejszych porach roku. Kolejnym i dobitnym tego potwierdzeniem były „Magiczne Andrzejki”, odbywające się tutaj w minioną sobotę. Impreza, zorganizowana już po raz trzeci przez administrujący nagórzycką trasą Skansen Rzeki Pilicy, zdążyła wejść na stałe do miejskiego kalendarza imprez kulturalnych.

Wydarzenie, które miało miejsce w minioną sobotę u podnóża Grot Nagórzyckich, śmiało można nazwać wielką ucztą duchową dla miłośników regionalnej historii. W niebanalny bowiem sposób upamiętniono tutaj przypadającą w bieżącym roku 100 rocznicę wybuchu I wojny światowej, a zarazem obchodzoną w tych dniach 96 rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Znakomitą okazją do uwypuklenia roli, jaką w tych dziejowych wydarzeniach odegrał region opoczyński i przylegająca do niego rzeka Pilica była nowo wydana książka autorstwa opocznianina - Pawła Budzińskiego. Prezentacja niecodziennej publikacji i jej autora była głównym punktem Biesiady Historycznej, urządzonej staraniem tomaszowskiego Skansenu Rzeki Pilicy w budynku obsługi turystów przy Podziemnej Trasie Turystycznej Groty Nagórzyckie.

Pomimo upływu stu lat I wojna światowa, nazwana kiedyś Wielką Wojną, pozostawiła wiele śladów nad Pilicą. Wokół tej rzeki toczyły się w pierwszych miesiącach tej wojny krwawe zmagania wojsk rosyjskich, niemieckich i austriackich. Na pół roku – od grudnia 1914 roku do maja 1915 roku Pilica między Inowłodzem i Nowym Miastem stała się linią frontu rosyjsko-niemieckiego. Tysiące żołnierzy, w tym polskiego pochodzenia, zostały tutaj na zawsze, zaś wiele nadpilickich miejscowości, na czele z Inowłódzem, zostało obróconych w ruinę.