z pożółkłych stron gazet

Bestialski napad bandycki dokonany w pierwszym dniu świąt na ulicy Wesołej w Łodzi

Panno Brońciu, to żonaty chłop, to nie dla pani

Raz jeszcze sięgamy do archiwalnej prasy. Czym żyłą Polska? Namiętnym trójkątem z sądowy finałem

Samorządy musza oszczędzać. Skończyć z bankietami, samochodami, dietkami!

Czy Świat się zmienia? Przeczytajcie poniższy artykuł. Został wydrukowany w Expressie Mazowieckim w 1933 roku. Prawda, że niezwykle aktualny?

Gdy jednym fest dobrze - a drugim okrutnie źle...

Do walki z nędza dzieci bezrobotnych Ministerstwo Opieki przeciw niesprawiedliwości społecznej

Woda dla Łodzi. Jak „Express Mazowiecki” w 1933 r. zapowiadał wielką inwestycję z Funduszu Pracy

18 listopada 1933 r. Express Mazowiecki opisał plan Łodzi budowy nowego systemu wodociągów finansowanego z Funduszu Pracy. Zapowiedziana inwestycja — studnie głębinowe zamiast odległego ujęcia z Pilicy — miała zapewnić wodę, poprawić higienę i stworzyć miejsca pracy.

„Porównanie tych liczb wypada fatalnie!” – bilans handlowy Polski w 1933 r. kontra dziś

Rok 1933: Express Mazowiecki alarmował, że import przewyższa eksport (104,3 vs 91,0 mln zł). Dziś Polska w 2024 r. ma niemal równowagę towarową (eksport 1,523 bln vs import 1,521 bln zł) i nadwyżkę usług ok. 40,2 mld EUR. To dowód, że handlu nie ocenia się po miesięcznym odczycie, lecz pełnym rachunku.

„Ciasnota nie znika: jak tekst z 1933 r. o kwestii mieszkaniowej brzmi dziś zaskakująco aktualnie”

W listopadzie 1933 r. „Express Mazowiecki” bił na alarm: kwestia mieszkaniowa to problem, który „przez długie jeszcze lata trapić będzie… kamieniczników i lokatorów”. Publicysta tamtego czasu cytował mocny aforyzm: „Im więcej zbudujemy mieszkań, tem bardziej wyludnimy więzienia!” i wyliczał, że w jednoizbowych izbach gnieżdżą się całe rodziny, a ciasnota podsyca „atmosferę zdenerwowania i nienawiści”. Dziś, po dziewięciu dekadach rozwoju, statystyk i programów, pytanie brzmi: co się zmieniło — a co niestety brzmi znajomo?

Wojna w nagłówkach 1933 vs. 2025. Co straszył „Express Mazowiecki” i co z tego wynika dziś

Listopad 1933: polska prasa ostrzega przed wojną i wzywa do wzmacniania PCK oraz obrony przeciwgazowej. Dziś – wojna w Ukrainie, alerty RCB, drony, kryzysy na świecie. Porównujemy konteksty i wnioski na teraz.

Opozycja wtedy i dziś. Jak brzmi echo sali sejmowej z 1933 roku

W listopadzie 1933 r. łamy „Expressu Mazowieckiego” przyniosły obraz sejmowej debaty, w której rząd chwalił się „zimną krwią” polityki finansowej, a opozycja grzmiała o nieuczciwych regułach gry. Z perspektywy dziewięćdziesięciu lat tekst brzmi jak kapsuła czasu: widać w nim zarówno znajome linie konfliktu, jak i przepaść, która dzieli autorytarnie twardniejącą II Rzeczpospolitą od dzisiejszej demokracji parlamentarnej.

„Śruba podatkowa i oszczędności”: 1931 vs. 2025

Na posiedzeniu sejmowej komisji budżetowej powracają hity z przeszłości: podatek majątkowy, oszczędności i „luksusowe” wydatki publiczne. Jak historia sprzed ponad 90 lat uczy nas, prawdziwą zmianę może przynieść tylko zdecydowane ograniczenie niepotrzebnych kosztów, które obciążają budżet. Czas na rewizję priorytetów!

„Chusteczka z chloroformem” i strach w mieście

W styczniu 1931 roku Warszawa stała się areną tajemniczych porwań młodych kobiet, które wywołały społeczny niepokój i wzmożoną czujność policji. Za sprawą eleganckiej damy z chusteczką nasączoną chloroformem, media zbudowały obraz strachu, łącząc rzeczywistość z sensacyjnymi mitami epoki. Prześledź, jak te wydarzenia odsłoniły złożoność realiów II RP oraz mechanizmy działania prasy masowej.

15 procent mniej – 100 lat później. Dieta, którą łatwo strawić

W „Expressie Ilustrowanym” z 25 stycznia 1931 r. czytamy, że obniżenie diet poselskich o 15 proc. „da Państwu milion złotych oszczędności”, a każdy poseł i senator straci miesięcznie około 150 zł. Posłowie spierali się, czy przy okazji nie należałoby przyciąć także pensji urzędnikom, ministrom i wiceministrom. Krótko mówiąc: kryzys, budżet w stresie, politycy odkrywają instrument „oszczędności na własnym garnuszku”. Brzmi znajomo? Tylko czarno-białe zdjęcia inne.

„Obywatele! Wszyscy na front!” – drożyzna 1931 vs. 2025. Co łączy oba kryzysy cen?

Dwa kryzysy cenowe, od 1931 do 2025 roku, ujawniają zaskakujące podobieństwa: apel o mobilizację w obliczu drożyzny oraz niepewność w obliczu rosnących kosztów życia. Historyczne doświadczenia wskazują, że walka o stabilność cen i konkurencyjność rynku może wymagać nowej strategii, by nie obciążać gospodarstw domowych w trudnych czasach.

Zamach na pieniądze Banku Polskiego. Tomaszów, styczeń 1931

Na początku stycznia 1931 roku Tomaszów Mazowiecki stał się miejscem dramatycznej próby zamachu na posłańców Banku Polskiego, gdy bandyta Dydje Kana planował zrabować ponad 300 000 zł. W obliczu narastającego kryzysu gospodarczego, który destabilizował społeczeństwo, szalejąca przestępczość zmusiła policję do zdecydowanych działań.

„Dlaczego nie dostałem posady?” — pytanie zawsze aktualne

W 1935 roku, w obliczu wielkiego kryzysu, młody człowiek z Tomaszowa wyraził gorycz związaną z bezrobociem w liście do „Expressu Mazowieckiego”, pytając: „Dlaczego nie dostałem posady?” Jego słowa wciąż brzmią aktualnie, przypominając o nieustających zawirowaniach na rynku pracy i problemie nepotyzmu, który nadal zagraża uczciwym możliwościom zatrudnienia.

„Skandaliczne stosunki w magistracie”. Sprawa z 1935 r. i tomaszowski wątek, o którym warto pamiętać

W 1935 roku Błaszki stały się areną jednego z najgłośniejszych procesów w Polsce, kiedy to członkowie magistratu, w tym kasjer Czesław Domagała z Tomaszowa Mazowieckiego, zostali oskarżeni o poważne nadużycia finansowe. Mimo uniewinnienia niektórych oskarżonych, wyrok na Domagałę ukazał nie tylko lokalne patologie, ale także stawiał pytania o odpowiedzialność władz w trudnych czasach Wielkiego Kryzysu.

Imponująca defilada

W tęczy sztandarów 29 narodów, dumnie powiewających na stadionie, w splendorze największego biało - purpurowego, stanęło do apelu przeszło dwa tysiące drużyn polskich i wielka .jamboree" gości zagranicznych.

Leśne miasto - z żubrem na tarczy

Dziennikarze z wizytą u harcerzy

30.000 harcerzy w Spale przemaszerowało przed P. Prezydentem

Prawie 90 lat temu miał miejsce olbrzymi zlot harcerski w Spale

Przed Zlotem Harcerzy w Spale. Miasto namiotów już na wykończeniu

Otwarcie przez Pana Prezydenta Rzeczypospolitej Jubileuszowego Zlotu Harcerstwa w Spale odbe dzie sie w niedziele 14 lipca r. b. o godz. 9.30 rano. W otwarciu wezmą udział członkowie rządu, korpusu dyplomatycznego, samorządów. przedstawiciele społeczeństwa i prasa.