Dziś obchodzimy Światowy Dzień Dzikiej Przyrody. Ochrona bioróżnorodności dla przyszłych pokoleń

Historia i znaczenie Światowego Dnia Dzikiej Przyrody

Zgromadzenie Ogólne ONZ ustanowiło Światowy Dzień Dzikiej Przyrody 20 grudnia 2013 roku, podczas swojej 68. sesji. Wybór daty 3 marca nie jest przypadkowy - tego dnia w 1973 roku podpisano Konwencję CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora), regulującą międzynarodowy handel zagrożonymi gatunkami. Rezolucja ONZ 68/205 podkreśla nieodłączną wartość dzikiej przyrody oraz jej liczne wkłady w zrównoważony rozwój i dobrostan człowieka, w tym ekologiczne, genetyczne, społeczne, ekonomiczne, naukowe, edukacyjne, kulturowe i estetyczne aspekty. Sekretariat CITES został wyznaczony jako główny koordynator globalnych obchodów tego dnia, współpracując z innymi organizacjami ONZ w celu zwiększania świadomości społecznej na temat wartości i znaczenia dzikiej fauny i flory.

Temat przewodni 2025 i dlaczego jest istotny

"Finansowanie ochrony dzikiej przyrody: Inwestowanie w ludzi i planetę" to hasło przewodnie tegorocznych obchodów. Dzikie gatunki zwierząt i roślin stanowią nieodłączną część złożonej sieci życia na Ziemi - podtrzymują ekosystemy, regulują naturalne procesy i wspierają bioróżnorodność. Same lasy stanowią dom dla 60 000 gatunków drzew, 80% gatunków płazów i 75% gatunków ptaków, jednocześnie zapewniając środki do życia ponad 1,6 miliarda ludzi w postaci żywności, leków i dochodów. Aktualna luka finansowa między środkami przeznaczanymi na ochronę bioróżnorodności (143 mld USD rocznie) a rzeczywistymi potrzebami (824 mld USD) pokazuje skalę wyzwania. Jednak ważniejsze od samych liczb są konkretne działania, które każdy z nas może podjąć.

Co możemy zrobić? Praktyczne wskazówki

Światowy Dzień Dzikiej Przyrody to przede wszystkim wezwanie do działania. Oto co każdy z nas może zrobić:

Edukuj się i innych na temat znaczenia bioróżnorodności i dzikiej przyrody. Dziel się wiedzą o lokalnych gatunkach i ekosystemach z rodziną i przyjaciółmi. Organizuj wycieczki przyrodnicze dla dzieci, pokazując im piękno otaczającego świata.

Wspieraj organizacje zajmujące się ochroną przyrody poprzez darowizny lub wolontariat. Nawet niewielkie kwoty lub kilka godzin pracy mogą mieć znaczący wpływ, gdy działamy wspólnie.

Dokonuj świadomych wyborów konsumenckich. Wybieraj produkty certyfikowane, które nie przyczyniają się do degradacji środowiska. Ogranicz konsumpcję mięsa, szczególnie z przemysłowej hodowli. Unikaj produktów zawierających olej palmowy z nieodpowiedzialnych źródeł.

Angażuj się w lokalne inicjatywy na rzecz ochrony bioróżnorodności. Sadzenie rodzimych gatunków roślin, uczestnictwo w sprzątaniu terenów naturalnych czy monitorowanie lokalnych gatunków to działania dostępne dla każdego.

Redukuj swój ślad ekologiczny poprzez oszczędzanie wody i energii, ograniczanie odpadów i recykling. Każde działanie, nawet niewielkie, ma znaczenie w globalnej walce o ochronę bioróżnorodności.

Alarmujące statystyki i ich znaczenie

Ponad milion gatunków jest obecnie zagrożonych wyginięciem, co w obliczu nasilającego się potrójnego kryzysu planetarnego (zmiany klimatu, utrata bioróżnorodności i zanieczyszczenie) wymaga pilnych działań.

Ponad połowa światowego PKB jest zależna od natury, co sprawia, że utrata bioróżnorodności stanowi znaczące zagrożenie dla stabilności finansowej i dobrobytu ludzkości.

Przykładowo, rybołówstwo stanowi ponad 10% PKB w niektórych krajach, jednak ponad jedna trzecia morskich zasobów rybnych jest przełowiona, co prowadzi do bezrobocia i zaburzeń gospodarczych.

Ekonomiczna wartość dzikiej przyrody i innowacyjne rozwiązania

Zależność ludzi od dzikiej przyrody jest wszechobecna - od żywności, przez paliwa, leki, materiały budowlane, aż po odzież. Ochrona bioróżnorodności to nie tylko kwestia ekologiczna, ale również ekonomiczna i społeczna.

W odpowiedzi na wyzwania finansowe pojawiają się innowacyjne rozwiązania, takie jak zamiana długu na ochronę przyrody, obligacje ochrony dzikiej przyrody czy płatności za usługi ekosystemowe. Te mechanizmy pomagają gromadzić fundusze na ochronę przyrody przy jednoczesnym wspieraniu lokalnych społeczności.

Ramowa Konwencja z Kunming-Montreal wyznacza cel mobilizacji co najmniej 200 miliardów dolarów rocznie na rzecz bioróżnorodności do 2030 roku, co pokazuje rosnącą świadomość wagi tego problemu na arenie międzynarodowej.

Międzynarodowe obchody w 2025 roku

Tegoroczne główne obchody Światowego Dnia Dzikiej Przyrody odbędą się 3 marca 2025 roku w Palais des Nations w Genewie w Szwajcarii i będą transmitowane na żywo na kanale YouTube World Wildlife Day.

Sekretariat CITES współpracuje z Programem Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP), WILDLABS, Jackson Wild oraz Międzynarodowym Funduszem Ochrony Zwierząt (IFAW) przy organizacji wydarzenia wysokiego szczebla.

Światowy Dzień Dzikiej Przyrody to okazja do łączenia ludzi ze światem przyrody i inspirowania do ciągłego uczenia się i działania na rzecz zwierząt i roślin, nie tylko w tym jednym dniu, ale przez cały rok.