Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
czwartek, 12 czerwca 2025 16:35
Reklama

Fentanyl, najsilniejszy na świecie lek przeciwbólowy, szybko uzależnia

Fentanyl to najsilniejszy na świecie lek przeciwbólowy o działaniu narkotycznym. Szybkość uzależniania się od niego można liczyć w dniach; po kilkudziesięciu jest już głębokie, a wyjście z uzależnienia jest niezwykle trudne - powiedział w rozmowie z PAP toksykolog dr Eryk Matuszkiewicz.

Komisja Kongresu USA stwierdziła niedawno, że rząd chiński stara się zalać Stany Zjednoczone niebezpiecznym narkotykiem fentanylem poprzez dotowanie substancji niezbędnych do jego wytwarzania. Pracujący dla komisji śledczy dotarli do pekińskiego portalu rządowego, poprzez który chińscy producenci wytwarzający tzw. prekursory fentanylu mogą zawnioskować o zwolnienia podatkowe - pod warunkiem, że sprzedają substancje poza terenem Chin.

Reklama

Ambasada Chin w Waszyngtonie przekazała w komentarzu dla agencji Reutera, że "w Chinach nie ma problemu z fentanylem, kryzys fentanylowy w Stanach Zjednoczonych nie jest spowodowany przez stronę chińską, a obwinianie na ślepo Chin nie może rozwiązać problemu USA". W USA większość zgonów spowodowanych przedawkowaniem narkotyków jest związana z fentanylem, często dodawanym również do innych narkotyków.

Fentanyl to lek z grupy opioidowych leków przeciwbólowych. Znajduje się najwyżej na tzw. drabinie analgetycznej, ustanowionej przez WHO do określania schematu stosowania leków przeciwbólowych. Z uwagi na swoje właściwości ma wąskie zastosowanie; używa się go wyłącznie do zwalczania bólu nowotworowego, u pacjentów paliatywnych oraz w intensywnej terapii do wprowadzania pacjentów w ciężkim stanie w tzw. śpiączkę farmakologiczną.

W lecznictwie zamkniętym fentanyl stosowany jest w formie ampułek, a w lecznictwie otwartym - w postaci plastrów lub sprejów donosowych. Jego sprzedaż jest ściśle ewidencjonowana i podlega rygorystycznej kontroli.

„To najsilniejszy lek przeciwbólowy, jaki obecnie istnieje. I ma bardzo wąskie zastosowanie - nie używa się go do łagodzenia każdego bólu, ale przede wszystkim bólu nowotworowego. Absolutnie nie stosuje się go na bóle głowy, stawów, itp.” - wyjaśnił w rozmowie z PAP specjalista z dziedziny toksykologii klinicznej i chorób wewnętrznych dr Eryk Matuszkiewicz.

Poza działaniem przeciwbólowym środek ten ma również bardzo silne działanie narkotyczne. „Polega ono na tym, że po zniesieniu dolegliwości bólowych przychodzi spowolnienie, senność, odurzenie - zaznaczył ekspert. - Kolejną cechą fentanylu jest to, że stosowany dłużej uzależnia. To jest zresztą natura wszystkich substancji z tej grupy: z czasem trwania terapii tymi lekami trzeba zwiększać ich dawki, organizm bowiem szybko przyzwyczaja się do tej początkowej i równie szybko potrzebuje większej”.

Jak wyjaśnił dr Matuszkiewicz, mechanizm uzależniania się organizmu od fentanylu przebiega bardzo podobnie do mechanizmu występującego przy innych środkach opioidowych, ale ze względu na siłę jego działania odurzającego rozwija się nieco szybciej niż np. w przypadku morfiny. „Jednak trzeba pamiętać, że wszystkie leki z tej grupy uzależniają bardzo szybko. To kwestia maksymalnie kilkudziesięciu dni, często krócej” - zaznaczył ekspert.

Działanie fentanylu na organizm związane jest z tym, że wiąże się on do receptorów opioidowych w mózgu. W momencie gdy używa się go za często lub za dużo, w organizmie pojawia się mechanizm obronny, polegający na tym, że zmniejsza się liczba wspomnianych receptorów. Efektem jest to, że narkotyk mimo identycznej dawki działa słabiej. Dlatego osoba uzależniona musi przyjmować coraz więcej środka, żeby uzyskać efekt pierwotny.

„To naturalne zjawisko w uzależnieniu: organizm chcąc bronić się przed substancją, która jest dla niego obca, niepotrzebna i niebezpieczna, zaczyna odpowiadać nieco gorzej przy jej kolejnych użyciach. Ale dla użytkownika jest to jest znak: +wezmę więcej+. To błędne koło, bo cykl ten cały czas się napędza i nie da się już wyjść poza cokolwiek innego niż przyjmowanie narkotyku. Całe funkcjonowanie i energia człowieka nastawione są na zdobycie, użycie i bycie pod wpływem środka” - tłumaczył toksykolog.

Jak podsumował, z fentanylem jest tak, jak z heroiną, morfiną czy każdym innym narkotykiem: z czasem przestaje się go używać po to, by poczuć się lepiej, a zaczyna, żeby nie odczuwać objawów odstawienia. A są to, jak mówi dr Matuszkiewicz, objawy niezwykle bolesne.

Z kolei odstawić fentanyl jest wyjątkowo trudno: „Uzależnienia opioidowe są najtrudniejsze; bardzo ciężko z nich wyjść. Teoretycznie jest to możliwe, ale bardzo trudne i czasochłonne. W praktyce leczniczej, z uwagi na to, że fentanyl stosuje się u pacjentów w bardzo zaawansowanych stadiach choroby nowotworowej, w schyłkowych etapach życia, dawki się wyłącznie eskaluje i z nich nie schodzi”.

Zdaniem specjalisty tak duże upowszechnienie się fentanylu wśród osób zażywających narkotyki może wynikać z tego, że ma on silne działanie odurzające bez jednoczesnego działania pobudzającego. „A wiele osób nie chce się stymulować, nie potrzebuje natłoku myśli czy przypływu energii, szuka wyłącznie euforycznego odurzenia. I tak działa fentanyl: wprowadza w błogostan, odcina od rzeczywistości, powoduje, że człowiek jest jakby w półśnie. To dla ludzi, którzy szukają +ucieczki+ od świata jest bardzo atrakcyjne” - uznał dr Matuszkiewicz.

A że działa on silniej niż wiele innych, podobnych środków, jak np. morfina, także doznania, które daje, są dużo mocniejsze. „Stąd taka popularność” - uważa ekspert.

Niebezpieczeństwo zażywania fentanylu wiąże się z typowymi mechanizmami, jakie działają w uzależnieniu. „Naturalną cechą uzależnienia jest to, że wraz z jego rozwojem pojawia się tolerancja. Dawki, które przyjmowało się na początku, szybko przestają wywoływać pożądany efekt, więc trzeba je zwiększać i/lub przyjmować częściej. To właśnie największe niebezpieczeństwo: któregoś dnia dochodzi się do dawki, która działa już bardzo toksycznie i następuje przedawkowanie. W przypadku fentanylu dzieje się to bardzo szybko” - podkreślił dr Matuszkiewicz.

„Wygląda to tak: jednak dawka już nie działa, więc bierze się kolejną. Ta również nie działa od razu, sięga się po jeszcze jedną. Kiedy w końcu zaczynają działać, odurzenie jest tak duże, że człowiek wpada w bardzo głęboki sen. Tak głęboki, że nie ma z nim żadnego kontaktu i - co najdramatyczniejsze - że przestaje oddychać. Bo lek ten wyłącza ośrodek oddechowy. Następuje zgon” - opisał.

Aby pozyskać fentanyl, osoby uzależnione ekstrahują go np. z kupionych na czarnym rynku plastrów leczniczych. Można się spotkać także z mieszankami fentanylu z innymi środkami o działaniu odurzającym, np. z lekiem weterynaryjnym ksylazyną czy z benzodiazepinami. „To wszystko nasila działanie odurzające narkotyku, ale też wzmaga niebezpieczeństwo głębokiej utraty świadomości i zatrzymania oddechu. Niestety, inwencja użytkowników i dilerów jest nieograniczona” - podsumował ekspert.(PAP)


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Opinie

Reklama

W pacjencie zawsze widzieć człowieka. Rusza druga edycja konkursu Leczmy z troską!

Nowoczesna medycyna nieustannie przekracza kolejne granice, udoskonalając terapie i pomagając kolejnym pacjentom. Bez zmian pozostają jednak codzienne potrzeby chorego człowieka – poza skutecznym leczeniem niezbędne mu są uwaga, nadzieja, pocieszenie, ukojenie lęku i wsparcie; życzliwa rozmowa, na którą zabiegany personel medyczny nie zawsze ma czas i siły. Najszybciej zdrowieje ten, kto nie jest sam.Data dodania artykułu: 11.06.2025 17:11
W pacjencie zawsze widzieć człowieka. Rusza druga edycja konkursu Leczmy z troską!

Tusk w expose: w czerwcu rzecznik; w lipcu rekonstrukcja rządu - zmiana struktury i "nowe twarze"

Premier Donald Tusk zapowiedział w swoim expose, że w czerwcu powołany zostanie rzecznik prasowy rządu, zaś w lipcu dojdzie do rekonstrukcji rządu, oznaczającej zmianę struktury oraz "nowe twarze". W godzinnym wystąpieniu premier mówił m.in. o migracji, rozliczeniu poprzednich rządów i Ukrainie.Data dodania artykułu: 11.06.2025 14:07
Tusk w expose: w czerwcu rzecznik; w lipcu rekonstrukcja rządu - zmiana struktury i "nowe twarze"

„Stanisław Żółkiewski”

Narodowy Bank Polski wprowadza do obiegu złote i srebrne monety kolekcjonerskie z serii „Hetmani Rzeczypospolitej”.Data dodania artykułu: 11.06.2025 13:54Liczba komentarzy artykułu: 1
„Stanisław Żółkiewski”

Raport: w maju najbardziej zdrożały owoce - o 13,2 proc. rok do roku

Z 17 badanych kategorii codziennych zakupów w maju najbardziej zdrożały owoce, o 13,2 proc. rok do roku, następnie używki (12,8 proc.) i nabiał (9,2 proc.) - wynika z raportu UCE Research i Uniwersytetu WSB Merito. Spadek cen o 2,3 proc. dotyczył tylko produktów sypkich, takich jak cukier i mąka.Data dodania artykułu: 11.06.2025 11:07
Raport: w maju najbardziej zdrożały owoce - o 13,2 proc. rok do roku
ReklamaSklep Medyczny Tomaszów Maz.
Z Miłości dla Zdrowia

Z Miłości dla Zdrowia

Zapraszamy na marsz i bieg „Z Miłości dla Zdrowia”Fundacja Affidea NU-MED oraz Prezydent Tomaszowa Mazowieckiego Marcin Witko zapraszają do Tomaszowa Mazowieckiego na Charytatywny Bieg i Marsz Nordic Walking „Z Miłości dla Zdrowia”, który jest częścią festynu profilaktycznego.Fundacja Affidea NU-MED i Prezydent Tomaszowa Mazowieckiego Marcin Witko zapraszają wszystkich miłośników aktywności fizycznej, jak i amatorów, którym bliskie są działania prozdrowotne, do wzięcia udziału w wyjątkowym wydarzeniu sportowym o szczytnym celu.Bieg i marsz „Z Miłości dla Zdrowia" to nie tylko sportowa rywalizacja – to wyraz troski o zdrowie i życie. Poprzez wspólną aktywność chcemy zwrócić uwagę na znaczenie profilaktyki onkologicznej i wczesnego wykrywania chorób nowotworowych. Wierzymy, że sport i zdrowy styl życia to najlepsza droga do budowania świadomości zdrowotnej.Bieg jest głównym wydarzeniem Festynu Profilaktycznego, który organizowany jest przy Specjalistycznym Szpitalu Onkologicznym NU-MED w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Jana Pawła II 35. Uczestnicy festynu będą mogli skorzystać z bezpłatnych badań profilaktycznych oraz konsultacji ze specjalistami.- Profilaktyka to fundament zdrowia – zamiast leczyć choroby, uczmy się im zapobiegać. Regularne badania, zdrowy styl życia i świadomość zagrożeń pozwalają uniknąć poważnych problemów zdrowotnych, zanim się pojawią. Festyn profilaktyczny to doskonała okazja, by zadbać o swoje zdrowie – skorzystać z bezpłatnych badań, konsultacji specjalistycznych i zdobyć cenną wiedzę, która może wpłynąć na jakość naszego życia, dlatego serdecznie wszystkich zapraszamy na nasze wydarzenie” – Dyrektor szpitala.Serdecznie zachęcamy do wzięcia udziału w Biegu i Marszu NW na dystansie 5 km.. Zapisy online poprzez link: DO:ST:AR:TUZysk z opłat wpisowego na charytatywny Bieg i Marsz NW „Z MIŁOŚCI DLA ZDROWIA” zostanie przeznaczony na działania Fundacji NU-MED, która od 2017 r. wspiera pacjentów onkologicznych oraz ich rodziny.Dla początkujących biegaczy i rodzin z dziećmi mamy do zaoferowania bieg rekreacyjny na dystansie 2 km. Każdy uczestnik biegu otrzyma pamiątkowy medal. Zapisy na bieg rekreacyjny będą prowadzone w dniu biegu.TERMIN I MIEJSCE:15 czerwca 2025 r. (niedziela)Parking Specjalistycznego Szpitala Onkologicznego NU-MED w Tomaszowie Mazowieckim (wejście od ulicy Wandy Panfil)PROGRAM FESTYNU:• 08:30-10:00 – Przyjmowanie zgłoszeń, wydawanie numerów i kart startowych w biurze zawodów• 09:30 – Uroczyste otwarcie Festynu• 10:00 – Start biegu rekreacyjnego na dystansie 2 km (bez pomiaru czasu)• 10:20 – Start biegu głównego na dystansie 5 km (z pomiarem czasu)• 10:30 – Start marszu Nordic Walking (z pomiarem czasu)• Dekoracja – ceremonia wręczenia nagród po zakończeniu biegu i marszu• 13:00 – Zakończenie FestynuNAGRODY I KATEGORIE:• Każdy uczestnik biegu na 2 km, 5 km i marszu Nordic Walking otrzymuje pamiątkowy medal• W biegu głównym na 5 km – klasyfikacja w grupach wiekowych z podziałem na płeć (nagrody rzeczowe za I, II i III miejsce)• W marszu Nordic Walking – klasyfikacja open kobiet i mężczyzn (nagrody rzeczowe dla trzech pierwszych kobiet i trzech pierwszych mężczyzn)• Zdobywcy I miejsca w biegu głównym i marszu Nordic Walking otrzymują dodatkowo puchary- Serdecznie zachęcam wszystkich do aktywności fizycznej – ruch to najlepsza inwestycja w zdrowie i dobre samopoczucie! Zapraszam na Bieg i Marsz NW 'Z miłości dla zdrowia', gdzie wspólnie, w radosnej atmosferze, pokażemy, jak ważna jest profilaktyka i troska o zdrowie.” – Prezes Fundacji.KONTAKT Z ORGANIZATOREM:Kinga Jóźwik Tel: 503 962 037 E-mail: fundacja@nu-med.plData rozpoczęcia wydarzenia: 15.06.2025

Polecane

60. lat minęło. Nauczyciele, których trudno zapomnieć

60. lat minęło. Nauczyciele, których trudno zapomnieć

Szkoła Podstawowa numer 8 przy ulicy Stolarskiej, to także moja szkoła. Tutaj właśnie zaczynałem własną edukację, mieszkając wówczas w domu przy ulicy Piekarskiej, którego dzisiaj już nie ma. Była na tyle moja, że kiedy w 2. klasie przeprowadziliśmy się na Niebrów, nie było mowy, bym ją zmieniał. Wyobrażacie sobie dzisiaj 8-latka, który sam idzie do szkoły na drugi koniec miasta i nie jest zawożony przez rodziców samochodem? No i na lekcje religii śmigało się do pobliskiego kościoła przy ulicy Słowackiego. To był jeszcze ten stary, modrzewiowy kościół, w sposób barbarzyński rozebrany i zniszczony. Lekcjom religii i samej parafii poświęcę może nieco inne artykuły, kiedy zakończy się kwerenda w IPN, o którą poprosiłem, jakiś czas temu. No ale miało być o szkole... No to będzie.Data dodania artykułu: Wczoraj, 22:00 Liczba komentarzy: 4 Liczba pozytywnych reakcji czytelników: 8
Zapraszamy do kina dla KoneserówNiebezpiecznie dla rowerzystówPo raz piętnasty uczcili na kortach dzień 4 czerwcaMamy Puchar województwa łódzkiego!!Rodzinny festyn ku czci św. Jadwigi w Tomaszowie Mazowieckim60. lat minęło. Nauczyciele, których trudno zapomnieć60 lat tradycji i nowoczesności – Jubileusz Szkoły Podstawowej nr 8 w Tomaszowie Mazowieckim„Stanisław Żółkiewski”Kolenie nad Morzem? To dobry pomysł! Poznaj ofertę dla dzieci z Tomaszowa"Dobre praktyki" w raporcie Forum Odpowiedzialnego Biznesu!Drużyna Energii odwiedziła także Tomaszów MazowieckiMoc filmowych emocji w kinach Helios
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama