Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 5 grudnia 2025 17:18
Z OSTATNIEJ CHWILI:
Reklama
Reklama

Zaginiony średniowieczny kościół w tomaszowskich Nagórzycach

Nagórzyce, niegdyś wieś, tworząca obecnie część Tomaszowa Mazowieckiego, rozłożyła się na kilku łączących się z sobą wzgórzach, tworzących łańcuch wzgórz nagórzyckich, aż do brzegów Pilicy. Mało kto wie, że miejscowość ta miała kiedyś swoją parafię, którą założył w XV stuleciu jeden z biskupów kujawskich, budując modrzewiowy kościółek.

[reklama2]

W początkach XVI w. w skład parafii, oprócz samych Nagórzyc, wchodziły także Swolszowice Wielkie i Małe, Smardzewice, Wiaderno oraz Twarda. Z danych z 1521 r. wiemy np. iż dla kościoła w Nagórzycach, ze Smardzewic przekazywano dziesięcinę snopową ze wszystkich pól folwarcznych, mieszkańcy wsi, jako kolędę, dawali plebanowi po korcu pszenicy, a z młyna znajdującego się przy smardzewickim folwarku otrzymywał pleban raz w roku korzec mąki. Co ważne, w pobliżu kościoła, wybudowany był już most na Pilicy, będący częścią drogi biegnącej z Wolborza do Opoczna. W XVI wieku biskup kujawski Hieronim Rozdrażewski wcielił probostwo Nagórzyce do Kolegium Wikariuszów w Wolborzu. 
 
Losy tej małej parafii miały jednak swój smutny koniec. Podczas wojen napoleońskich, według podań ludności miejscowej, kościół został zrujnowany. 27 czerwca 1775 r. srebra i pozostałe wyposażenie nagórzyckiego kościoła, ksiądz gwardian ze Smardzewic, Franciszek Szczeblewski, przewiózł do kościoła w Wolborzu. Wioski leżące na lewym brzegu rzeki (Nagórzyce, Swolszewice Welkie i Małe oraz Wiaderno) wcielono do parafii wolborskiej. Jednocześnie ze wsi Smardzewice, Twardej i Tresty utworzono parafię przy klasztorze i kościele św. Anny w Smardzewicach. 
 
Jak pisał w przedwojennej prasie Stanisław Rumszewicz, sam zniszczony kościółek został sprzedany na rozbiórkę ówczesnemu dziedzicowi folwarku Unewel, który z modrzewiowych poświątynnych bali, zbudował w Unewelu owczarnię. Jak mówi legenda, szybko spotkała go kara boska, bo nowo wzniesiona owczarnia, wkrótce spłonęła od uderzenia pioruna. 
 
Na wzgórzu, w miejscu gdzie była plebania, jeszcze przed II wojną światową, bieliły się ściany Nadleśnictwa Nagórzyce, otoczone dookoła parkiem i ogrodem. Jak opisywał Rumszewicz, zza zieleni jesionów i klonów wyłaniał się tylko stary, drewniany, ale świeżo odnowiony krzyż, dokładnie w miejscu, w którym stała kiedyś świątynia nagórzycka. U stóp krzyża znajdowała się stara, kamienna chrzcielnica o półmetrowej wysokości i średnicy, wykuta z jednej bryły szarego polnego granitu, nie posiadająca jednak żadnej wartości artystycznej. Ze wzgórza natomiast roztaczał się malowniczy i rozległy widok m.in. na klasztor w Smardzewicach, dla którego według legendy, inny krzyż, stanowił z kolei początek…
 
 

Zaginiony średniowieczny kościół w tomaszowskich Nagórzycach

Zaginiony średniowieczny kościół w tomaszowskich Nagórzycach


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Powracajacy 14.03.2017 23:15
SORY z rozpędu myślałem o BIAŁOBRZEGACH a wpisałem Smardzewice

Powracajacy 14.03.2017 23:07
Jak szukacie jakiegoś starego kościółka to w Smardzewicach stoi obok nowo wybudowanego. Nie wiem jaki jest jego stan prawny ale tez byłby atrakcją w Nagórzycach

kiki 14.03.2017 18:29
Odbudować kościółek i parafię.

Jedyny 15.01.2014 13:57
Bieda Tomaszowa i okolic bierze się z ilość kościołów . Jedne kościoły zabytkowe się niszczy inne nowe jak hale na odpady się buduje.

turystka 12.01.2014 17:34
szkoda że ten kościółek nie zachował się na żadnej rycinie, rzeczywiście kiedyś można byłoby go tam odbudować albo wzorem ze Skansenu przenieść komuś już nie potrzebny drewniany kościółek z innego miejsca.

Grześ 09.01.2014 19:00
fajnie byłoby, gdyby kiedyś odbudowali ten drewniany kościółek przy średniowiecznym trakcie handlowym z Poznania przez Wolbórz, Opoczno, Skrzynno do Lublina z przeprawą przez Pilicę w tym miejscu.

kierowca 14.03.2017 18:51
Kolego, na tym średniowiecznym trakcie z Poznania przez Wolbórz, Opoczno, Skrzynno do Lublina z przeprawą przez Pilicę w Nagórzycach.... jest planowana ekspresówka. Zabyteczek można byłoby odbudować to rzesze turystów odetchnęłyby podczas podróży w tym czarownym miejscu.

qwert1 09.01.2014 15:00
Forester.. Mi sie pokielbasilo jednak :)

qwert1 09.01.2014 14:58
Forester kierunki Ci sie nie pomylily? Kapliczka jest w druga strone ulicy starowiejskiej.

pjl 08.01.2014 13:48
więcej tekstów autora, spoza Tomaszowa i okolic na stronie ziemiapiotrkowska.blogspot.com

dr Forester 08.01.2014 12:36
jak nie pokazało to wklejcie dane 51.490135, 19.993545 będzie oki ;o)

dr Forester 08.01.2014 12:25
zielona strzałka https://maps.google.pl/maps?q=...CAgQ_AUoAg dawne budynki ALP ;o) Darz Bór

Peter 08.01.2014 11:03
Mała nieścisłość, wojny napoleońskie na ziemiach polskich trwały w latach 1806-1813, więc dlaczego naczynia i sprzęty liturgiczne zostały wywiezione w 1775? Brawo dla autora za ciekawe artykuły.

Jarosław Pązik 08.01.2014 12:12
Nagórzycki kościół uległ w 1775 roku spaleniu. Bardziej szczegółowy opis nagórzyckiej parafii: http://www.nadpilickahistoria....dd6dc.html o ile moderator zezwoli na reklamę. :)

Ola 08.01.2014 12:18
dziękuję za ten link, piękny artykuł o kościele nagórzyckim

Peter 08.01.2014 20:57
Dzienx za info.

Andrzej 15.01.2014 12:04
Przeniesienie mogło mieć różnorakie powody myślę, jednak nad faktem II rozbioru i koncentracji dóbr w obliczu zmian

Lesiu 08.01.2014 10:58
byłaby niezła gratka dla Nagórzyc gdyby istniał jeszcze drewniany kościół i razem z Grotami Nagórzyce byłyby niezłą atrakcją dla turystów.

Jarosław Pązik 08.01.2014 10:54
Pytanie do mieszkających w Nagórzycach. Czy ktoś ma jakieś wiadomości na temat tej kamiennej chrzcielnicy opisywanej przez Rumszewicza?

były mieszkaniec Nagórzyc 08.01.2014 12:08
ta kamienna chrzcielnica stoi przed kościołem w Chorzęcinie, przniesiono ją tam z Nagórzyc kiedy pobudowano w Chorzęcinie kościół, tak mi opowiadano kiedy byłem dzieckiem i dlatego udzielam tej informacji.

Jarosław Pązik 08.01.2014 12:21
Serdecznie dziękuję za info.

B T 08.01.2014 22:23
RACJA JA TEZ OTYM SLYSZALEM

bt 14.03.2017 22:31
Jarek stoj w Chorzecinie zaras przy brawie po lewej stronie

Ola 08.01.2014 10:28
szkoda że kościółek modrzewiowy ze Słowackiego nie przeniesiono w miejsce po zniszczonym niegdyś kościółku nagórzyckim, przecież to uświęcone miejsce wielowiekowymi modlitwami pokoleń mieszkańców tej ziemi.

M.K. 08.01.2014 10:36
kościólek ten ze Słowackiego został sprzedany innej diecezji za bezcen i kto za to odpowiedział? nikt

Opinie

Reklama

Ministerstwo Zdrowia przedstawiło propozycje oszczędności. Kolejne zmniejszenia limitów

Blisko 10,4 mld zł w 2026 r. oszczędności w NFZ miałyby przynieść zmiany przedstawione przez resort zdrowia Ministerstwu Finansów. Zakładają one m.in reformę wynagrodzeń, limity w poradniach specjalistycznych i korekty na listach darmowych leków dla dzieci i seniorów; plan krytykuje opozycja z PiS.Data dodania artykułu: 01.12.2025 19:38
Ministerstwo Zdrowia przedstawiło propozycje oszczędności. Kolejne zmniejszenia limitów

Prawie 105 mln zł kary dla Jeronimo Martins Polska za wprowadzanie klientów w błąd ws. promocji

Prezes UOKiK nałożył na spółkę Jeronimo Martins Polska, właściciela Biedronki, karę blisko 105 mln zł za wprowadzenie klientów w błąd podczas ubiegłorocznych akcji promocyjnych - poinformował w poniedziałek urząd. Biuro prasowe sieci Biedronka podkreśliło, że nie zgadza się z decyzją i zaskarży ją do sądu.Data dodania artykułu: 01.12.2025 12:04
Prawie 105 mln zł kary dla Jeronimo Martins Polska za wprowadzanie klientów w błąd ws. promocji

Badanie: 71 proc. Polaków nie chce podawać PESEL-u m.in. w internecie

71 proc. Polaków nie chce podawać PESEL-u w sklepach internetowych, hotelach, biurach podróży i wypożyczalniach - wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie serwisu ChronPESEL.pl i Krajowego Rejestru Długów.Data dodania artykułu: 01.12.2025 11:42
Badanie: 71 proc. Polaków nie chce podawać PESEL-u m.in. w internecie

Dziś w kraju i na świecie (poniedziałek, 1 grudnia)

Dziś jest poniedziałek, trzysta trzydziesty piąty dzień roku. Wschód słońca 07.20, zachód słońca 15.28. Imieniny obchodzą: Aleksander, Ananiasz, Antoni, Blanka, Edmund, Florencja, Jan, Natalia i Rudolf.Data dodania artykułu: 01.12.2025 06:55
Dziś w kraju i na świecie (poniedziałek, 1 grudnia)
Reklama
Koncert Czesława Mozila „Solo” w Niebowie

Koncert Czesława Mozila „Solo” w Niebowie

Koncert Czesława Mozila „Solo” w Niebowie (Wincentynów) – wyjątkowy wieczór w domowym salonieJuż 18 stycznia 2026 roku (niedziela) o godz. 17:00 Czesław Mozil zaprasza na jedyne w swoim rodzaju wydarzenie muzyczne — koncert "Czesław Mozil Solo – w mieszkaniu". Miejsce: niewielka wieś Wincentynów (gmina Sławno, powiat opoczyński), blisko Opoczna, w malowniczym zakątku województwa łódzkiego. Prywatna przestrzeń – salon domu – stanie się areną bliskiego spotkania artysty z publicznością.Miejsce pełne folklorystycznego klimatuWincentynów to kameralna miejscowość — według danych z 2021 r. liczy zaledwie 179 mieszkańców W sąsiedztwie znajduje się prywatny miniskansen "Niebowo", prezentujący tradycyjną wiejską architekturę regionu opoczyńskiego: chatę ze strzechą, ziemiankę, stodółkę i autentyczne wnętrza izby białej, kuchni i sieni.  Ta nieoczywista, serdeczna sceneria doskonale komponuje się z domowym klimatem koncertów Mozila.Co czyni ten wieczór wyjątkowymBliskość artysty: Czesław zagra niemal jak "u sąsiada" — w salonie, na kanapie, czasem na podłodze, a może ktoś usłyszy go z kuchni. Ta forma koncertu wyczarowuje atmosferę kameralności i autentycznego kontaktu.Unikalna formuła: To połączenie solowego show muzycznego i błyskotliwego stand-upu — pełne inteligentnych obserwacji, humoru i muzycznych emocji.Repertuar: Poza znanymi piosenkami, usłyszymy utwory z ostatnich albumów oraz premiery nowych nagrań, które trafią na kolejną płytę.Aktualny czas twórczy: Mozil zdobył tegoroczną Festiwalową Nagrodę Opola za piosenkę „Ławeczka”, singiel „Leń” z „Akademii Pana Kleksa 2” stał się hitem, a jego album „Inwazja Nerdów vol. 1” zdobył Fryderyka w 2025 roku.Kilka faktów o artyścieUrodzony w 1979 r. w Zabrzu, wykształcony akordeonista (Król. Duńska Akademia Muzyczna w Kopenhadze) Twórca złożonych dzieł: muzyka, teksty, aktorstwo dubbingowe (np. Olaf z "Krainy Lodu"), osobowość TVLaureat licznych nagród: Fryderyków, nagrody opolskiego festiwalu, platynowych płytStyl znany z połączenia kabaretu, folku, punka i inteligentnego humoru — trudno zamknąć go w jednym słowie Szczegóły wydarzeniaData: 18 stycznia 2026 (niedziela), godz. 17:00Miejsce: dom mieszkalny w Wincentynowie k. Opoczna („Niebowo”)Bilety: tylko 40 sztuk, cena 130 zł — dostępne na stronie: [biletomat.pl]Więcej informacji na: wydarzenie na FacebookuTaki koncert to znakomita okazja, by przeżyć muzykę i humor Mozila w najbardziej osobistej formie. To więcej niż performance — to spotkanie, które zostaje w pamięci na długo.Data rozpoczęcia wydarzenia: 18.01.2026

Polecane

O tym nikt Wam nie opowie. W powiatowym kuluarach wrze

O tym nikt Wam nie opowie. W powiatowym kuluarach wrze

Dawno nic nie wzbudzało takich emocji jak odwoływanie i powoływanie Zarządu Powiatu Tomaszowskiego. Źle się dzieje w państwie duńskim - zawołał by zapewne Hamlet, a zrozpaczona Ofelia... sami wiecie co zrobiła... Ujmując to w nieco mniej szekspirowskim stylu nic złego się nie stało, a informacje, jakie pojawiają się w internecie są albo niekompletne, albo mocno jednostronne. Większość dnia wczoraj spędziłem na rozmowach z radnymi i czytaniu internetowych wpisów i komentarzy. Przeciętnemu odbiorcy trudno to jednak ułożyć w spójną całość. Bo wszyscy mają tu rację, ale równocześnie nikt jej tu nie ma. Niemożliwe? No to sprawdźmy. Proszę jedynie o to, by nikt nie poczuł się dotknięty. nie zamierzam nikogo obrażać. Opisuję jedynie to, co usłyszałem i co miałem możliwość obserwować.Data dodania artykułu: Dzisiaj, 13:22 Liczba pozytywnych reakcji czytelników: 1
W powiatowym Matrixie wszystko bez zmian

W powiatowym Matrixie wszystko bez zmian

Nie udało się dzisiaj powołać nowego Starosty oraz Zarządu Powiatu Tomaszowskiego. Nie udało się nawet zebrać 12 osobowego kworum, by móc prawomocnie przeprowadzić zwołaną na wniosek radnych sesję. Nie stawili na obradach radni Prawa i Sprawiedliwości oraz klubu Powiat Tomaszowski Od Nowa. Przy czym ci pierwsi w budynku starostwa byli. Dlaczego nie weszli na sesję? Mogli przecież przyjść i głosować. Nic nie stało na przeszkodzie. Mogli odrzucić proponowaną na Starostę przez KO, panią Alicję Zwolak Plichtę lub ją poprzeć. Tymczasem stworzono wrażenie, że dzieje się coś o czym osoby postronne nie powinny wiedzieć. Czy aby na pewno? Tekst na temat dzisiejszej sesji będzie miał charakter felietonowy, a więc całkiem subiektywny. Napisany z punktu widzenia radnego niezależnego, nie związanego z żadnymi partiami i nie będącego członkiem żadnego klubu. Nie znaczy to oczywiście, że znajdziecie w nim jakieś nieprawdziwe i niesprawdzone informacje.Data dodania artykułu: 03.12.2025 21:23 Liczba komentarzy: 20 Liczba pozytywnych reakcji czytelników: 5
O tym nikt Wam nie opowie. W powiatowym kuluarach wrzePŚ w łyżwiarstwie szybkim: Polacy w Heerenveen walczą o igrzyska w MediolanieW najbliższą niedzielę sklepy będą otwarteCo ChatGPT ma do powiedzenia na temat wyboru nowego Starosty? Sprawdziliśmy„Anioły są wśród nas” – Gala tomaszowskich wolontariuszyOperacja „TOR”: tomaszowska policja i Straż Ochrony Kolei wzmacniają patrolowanie szlaków kolejowychŚmigłowce nad skałami Jury. 7. Batalion Kawalerii Powietrznej na poligonie marzeńHejt czy nadzór? Kulisy odejścia dyrektorki i nowy start domu dziecka „Słoneczko”KRUS i NFZ we wspólnej akcji „Weź się zbadaj”W powiatowym Matrixie wszystko bez zmianWystawa „Ukraine in Focus” pokazuje prawdę o wojnieŚwięto Patrona w „Wyspiańskim” – ślubowanie pierwszoklasistów i spotkanie z Mistrzem
Reklama
Reklama
zachmurzenie duże

Temperatura: 6°C Miasto: Tomaszów Mazowiecki

Ciśnienie: 1013 hPa
Wiatr: 10 km/h

Reklama
Reklama

Wasze komentarze

Autor komentarza: oburzonaTreść komentarza: Sala koncertowa to świetny pomysł - będzie też z niej z pewnością korzystać szkola muzyczna - dlaczego dzieci z naszego miasta muszą uciekać, żeby móc się rozwijać artystycznie? Chodzę z dziećmi regularnie do Areny - pamiętam co bylo kiedyś - ale jak widać dla was najlepiej byłoby gdyby nie było niczego - bo przecież żadne miasto na takich rzeczach nie zarabia - ale wtedy trzeba byloby do Warszawy i Lodzi jezdzić i podbijac kase rzadzacym z PO, o to chodzi?Źródło komentarza: W powiatowym Matrixie wszystko bez zmianAutor komentarza: LeonTreść komentarza: We wcześniejszym artykule dotyczącym tej sprawy postawione były pytania o wręcz bardzo drastyczne poczynania i zaniedbania, czy coś więcej ustalono. Patrząc z obiektywnego punktu to dlaczego Pani dyrektor wypowiedzenie złożyła wypowiedzenie właśnie akurat po tamtym nagłośnieniu sprawy- przypadek ? Jak ktoś jest nie winien to nie powinien uciekać. W naszym kraju stało się modne krzyczeć, że jak komuś nie po drodze to krzyczy ,że to nagonka polityczna albo hejt, przykre to jest i żałosne.Źródło komentarza: Hejt czy nadzór? Kulisy odejścia dyrektorki i nowy start domu dziecka „Słoneczko”Autor komentarza: DDTreść komentarza: Prosze napisać o kieszonkowymŹródło komentarza: Hejt czy nadzór? Kulisy odejścia dyrektorki i nowy start domu dziecka „Słoneczko”Autor komentarza: KaktusTreść komentarza: Jeśli dyrektor nie daje sobie rady z hejtem i merutoryczną krytyką to znaczy tylko, że wybrano złego dyrektoraŹródło komentarza: Hejt czy nadzór? Kulisy odejścia dyrektorki i nowy start domu dziecka „Słoneczko”Autor komentarza: AjdejanoTreść komentarza: Ło jejku! Jejku!! Po prostu strach się bać!!! Koniom dupę zawracają. Szkoda tylko, że helikopterów z Glinnika nie zaangażowali oraz dronów, wozów bojowych, a także policyjnych psów. Sprawdza się stare polskie przysłowie: mądry Polak po szkodzie. A po następnym ataku terrorystycznym każdy sowiet lub Ukrainiec spokojnie opuści granicę Polski bez najmniejszych problemów. I np. Ukraina będzie się tłumaczyła, że te ich drony nad Polską, to była pomyłka ich służb. Parodia, to jest mało....Źródło komentarza: Operacja „TOR”: tomaszowska policja i Straż Ochrony Kolei wzmacniają patrolowanie szlaków kolejowychAutor komentarza: AjdejanoTreść komentarza: 100 % racji, ale tylko w Wilkowyjach z serialu "Ranczo". A może i tam też by się nie załapał, bo jest zbyt durnowaty.Źródło komentarza: Czy uda się wybrać nowy Zarząd Powiatu?
Reklama
Łóżko rehabilitacyjne  Elbur PB 636

Łóżko rehabilitacyjne Elbur PB 636

Cena: Do negocjacjiZ pełną ofertą możecie zapoznać się odwiedzając nasz punkt zaopatrzenia medycznegoTomaszów Mazowiecki ul. Słowackiego 4Oferujemy atrakcyjne rabaty dla stałych klientów oraz montaż gratisNa zdjęciu: Łóżko PB 636 w kolorze dąb sonoma z dzielonymi barierkami po jednej stronie łóżka. Akcesoria: Lampa przyłóżkowa. Szczególną cechą modelu łóżka PB 636 jest możliwość opuszczenia leża do poziomu 29 cm. Niska pozycja pozwala na większy komfort użytkowania osobom o niższym wzroście oraz redukuje w znacznym stopniu możliwość odniesienia urazu w sytuacjiprzypadkowego wypadnięcia. Zakres regulacji wysokości, pozwala na pracę opiekunów w optymalnych warunkach. Możliwość stosowania dzielonych barierek powoduje, że użytkownik nie musi być na stałe ograniczony barierami w przestrzeni łóżkaKolory standardowe: Kolory niestandardowe*: DETALE PRODUKTU:1. Położenie leża 29 cm od podłogi4. Pilot z blokadą poszczególnych funkcji2. Dekoracyjna osłona leża5. Podwójne koło z hamulcem3. Nowoczesny napęd podnoszenia leża6. Dzielona barierka (opcja)OPCJE:zmiana długości i wypełnienia leża • zmiana kolorystyki • dzielone barierkiPODSTAWOWE DANE TECHNICZNEBezpieczne obciążenie robocze175 kgMaksymalna waga użytkownika140 kgRegulacja wysokości leża:od 29 do 72 cmRegulacja segmentu oparcia pleców:0 ÷ 70°Regulacja segmentu oparcia podudzi:0 ÷ 20°Wymiary zewnętrzne długość × szerokość:207 × 106 cmPrześwit pod łóżkiem:ok. 16 cmCiężar całkowity:118,6 kgKółka jezdne:100 mm z hamulcem FUNKCJEDO POBRANIA: Karta produktu PB-636 [PDF]
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama