Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
środa, 21 maja 2025 17:15
Reklama
Reklama

Zaginiony średniowieczny kościół w tomaszowskich Nagórzycach

Nagórzyce, niegdyś wieś, tworząca obecnie część Tomaszowa Mazowieckiego, rozłożyła się na kilku łączących się z sobą wzgórzach, tworzących łańcuch wzgórz nagórzyckich, aż do brzegów Pilicy. Mało kto wie, że miejscowość ta miała kiedyś swoją parafię, którą założył w XV stuleciu jeden z biskupów kujawskich, budując modrzewiowy kościółek.

[reklama2]

W początkach XVI w. w skład parafii, oprócz samych Nagórzyc, wchodziły także Swolszowice Wielkie i Małe, Smardzewice, Wiaderno oraz Twarda. Z danych z 1521 r. wiemy np. iż dla kościoła w Nagórzycach, ze Smardzewic przekazywano dziesięcinę snopową ze wszystkich pól folwarcznych, mieszkańcy wsi, jako kolędę, dawali plebanowi po korcu pszenicy, a z młyna znajdującego się przy smardzewickim folwarku otrzymywał pleban raz w roku korzec mąki. Co ważne, w pobliżu kościoła, wybudowany był już most na Pilicy, będący częścią drogi biegnącej z Wolborza do Opoczna. W XVI wieku biskup kujawski Hieronim Rozdrażewski wcielił probostwo Nagórzyce do Kolegium Wikariuszów w Wolborzu. 
 
Losy tej małej parafii miały jednak swój smutny koniec. Podczas wojen napoleońskich, według podań ludności miejscowej, kościół został zrujnowany. 27 czerwca 1775 r. srebra i pozostałe wyposażenie nagórzyckiego kościoła, ksiądz gwardian ze Smardzewic, Franciszek Szczeblewski, przewiózł do kościoła w Wolborzu. Wioski leżące na lewym brzegu rzeki (Nagórzyce, Swolszewice Welkie i Małe oraz Wiaderno) wcielono do parafii wolborskiej. Jednocześnie ze wsi Smardzewice, Twardej i Tresty utworzono parafię przy klasztorze i kościele św. Anny w Smardzewicach. 
 
Jak pisał w przedwojennej prasie Stanisław Rumszewicz, sam zniszczony kościółek został sprzedany na rozbiórkę ówczesnemu dziedzicowi folwarku Unewel, który z modrzewiowych poświątynnych bali, zbudował w Unewelu owczarnię. Jak mówi legenda, szybko spotkała go kara boska, bo nowo wzniesiona owczarnia, wkrótce spłonęła od uderzenia pioruna. 
 
Na wzgórzu, w miejscu gdzie była plebania, jeszcze przed II wojną światową, bieliły się ściany Nadleśnictwa Nagórzyce, otoczone dookoła parkiem i ogrodem. Jak opisywał Rumszewicz, zza zieleni jesionów i klonów wyłaniał się tylko stary, drewniany, ale świeżo odnowiony krzyż, dokładnie w miejscu, w którym stała kiedyś świątynia nagórzycka. U stóp krzyża znajdowała się stara, kamienna chrzcielnica o półmetrowej wysokości i średnicy, wykuta z jednej bryły szarego polnego granitu, nie posiadająca jednak żadnej wartości artystycznej. Ze wzgórza natomiast roztaczał się malowniczy i rozległy widok m.in. na klasztor w Smardzewicach, dla którego według legendy, inny krzyż, stanowił z kolei początek…
 
 
Reklama

Zaginiony średniowieczny kościół w tomaszowskich Nagórzycach

Zaginiony średniowieczny kościół w tomaszowskich Nagórzycach


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Powracajacy 14.03.2017 23:15
SORY z rozpędu myślałem o BIAŁOBRZEGACH a wpisałem Smardzewice

Reklama
Powracajacy 14.03.2017 23:07
Jak szukacie jakiegoś starego kościółka to w Smardzewicach stoi obok nowo wybudowanego. Nie wiem jaki jest jego stan prawny ale tez byłby atrakcją w Nagórzycach

kiki 14.03.2017 18:29
Odbudować kościółek i parafię.

Jedyny 15.01.2014 13:57
Bieda Tomaszowa i okolic bierze się z ilość kościołów . Jedne kościoły zabytkowe się niszczy inne nowe jak hale na odpady się buduje.

turystka 12.01.2014 17:34
szkoda że ten kościółek nie zachował się na żadnej rycinie, rzeczywiście kiedyś można byłoby go tam odbudować albo wzorem ze Skansenu przenieść komuś już nie potrzebny drewniany kościółek z innego miejsca.

Grześ 09.01.2014 19:00
fajnie byłoby, gdyby kiedyś odbudowali ten drewniany kościółek przy średniowiecznym trakcie handlowym z Poznania przez Wolbórz, Opoczno, Skrzynno do Lublina z przeprawą przez Pilicę w tym miejscu.

kierowca 14.03.2017 18:51
Kolego, na tym średniowiecznym trakcie z Poznania przez Wolbórz, Opoczno, Skrzynno do Lublina z przeprawą przez Pilicę w Nagórzycach.... jest planowana ekspresówka. Zabyteczek można byłoby odbudować to rzesze turystów odetchnęłyby podczas podróży w tym czarownym miejscu.

qwert1 09.01.2014 15:00
Forester.. Mi sie pokielbasilo jednak :)

qwert1 09.01.2014 14:58
Forester kierunki Ci sie nie pomylily? Kapliczka jest w druga strone ulicy starowiejskiej.

pjl 08.01.2014 13:48
więcej tekstów autora, spoza Tomaszowa i okolic na stronie ziemiapiotrkowska.blogspot.com

dr Forester 08.01.2014 12:36
jak nie pokazało to wklejcie dane 51.490135, 19.993545 będzie oki ;o)

Reklama
dr Forester 08.01.2014 12:25
zielona strzałka https://maps.google.pl/maps?q=...CAgQ_AUoAg dawne budynki ALP ;o) Darz Bór

Peter 08.01.2014 11:03
Mała nieścisłość, wojny napoleońskie na ziemiach polskich trwały w latach 1806-1813, więc dlaczego naczynia i sprzęty liturgiczne zostały wywiezione w 1775? Brawo dla autora za ciekawe artykuły.

Jarosław Pązik 08.01.2014 12:12
Nagórzycki kościół uległ w 1775 roku spaleniu. Bardziej szczegółowy opis nagórzyckiej parafii: http://www.nadpilickahistoria....dd6dc.html o ile moderator zezwoli na reklamę. :)

Ola 08.01.2014 12:18
dziękuję za ten link, piękny artykuł o kościele nagórzyckim

Peter 08.01.2014 20:57
Dzienx za info.

Andrzej 15.01.2014 12:04
Przeniesienie mogło mieć różnorakie powody myślę, jednak nad faktem II rozbioru i koncentracji dóbr w obliczu zmian

Lesiu 08.01.2014 10:58
byłaby niezła gratka dla Nagórzyc gdyby istniał jeszcze drewniany kościół i razem z Grotami Nagórzyce byłyby niezłą atrakcją dla turystów.

Jarosław Pązik 08.01.2014 10:54
Pytanie do mieszkających w Nagórzycach. Czy ktoś ma jakieś wiadomości na temat tej kamiennej chrzcielnicy opisywanej przez Rumszewicza?

były mieszkaniec Nagórzyc 08.01.2014 12:08
ta kamienna chrzcielnica stoi przed kościołem w Chorzęcinie, przniesiono ją tam z Nagórzyc kiedy pobudowano w Chorzęcinie kościół, tak mi opowiadano kiedy byłem dzieckiem i dlatego udzielam tej informacji.

Jarosław Pązik 08.01.2014 12:21
Serdecznie dziękuję za info.

Reklama
B T 08.01.2014 22:23
RACJA JA TEZ OTYM SLYSZALEM

bt 14.03.2017 22:31
Jarek stoj w Chorzecinie zaras przy brawie po lewej stronie

Ola 08.01.2014 10:28
szkoda że kościółek modrzewiowy ze Słowackiego nie przeniesiono w miejsce po zniszczonym niegdyś kościółku nagórzyckim, przecież to uświęcone miejsce wielowiekowymi modlitwami pokoleń mieszkańców tej ziemi.

M.K. 08.01.2014 10:36
kościólek ten ze Słowackiego został sprzedany innej diecezji za bezcen i kto za to odpowiedział? nikt

Opinie

Reklama

MC i NASK: informacje o możliwym zagranicznym finansowaniu kampanii bada ABW

Sprawę możliwego zagranicznego finansowania reklam politycznych bada ABW; NASK nie ma do tego narzędzi - podkreślili we wtorek na posiedzeniu sejmowej komisji przedstawiciele Ministerstwa Cyfryzacji i NASK. Według nich, trwają ustalenia, które mają potwierdzić lub wykluczyć udział podmiotów zagranicznych.Data dodania artykułu: 21.05.2025 10:41
MC i NASK: informacje o możliwym zagranicznym finansowaniu kampanii bada ABW

Resort edukacji chce dopuścić do wyboru dyrektora szkoły pełnoletnich uczniów

W wyborze dyrektora szkoły mieliby uczestniczyć przede wszystkim uczniowie, którzy ukończyli 18 lat – poinformował PAP resort edukacji. Uczniowie mieliby mieć w komisji konkursowej jednego swojego przedstawiciela.Data dodania artykułu: 21.05.2025 10:37
Resort edukacji chce dopuścić do wyboru dyrektora szkoły pełnoletnich uczniów

Koszyk zakupowy w kwietniu; ceny w sieciach handlowych poszły w górę

W kwietniu wzrosły ceny w sieciach handlowych. Średnia wartość koszyka zakupowego zawierającego najpopularniejsze artykuły codziennego użytku była wyższa o 1,33 proc. i wyniosła 319,02 zł – wynika z raportu firmy ASM SFA.Data dodania artykułu: 21.05.2025 10:32
Koszyk zakupowy w kwietniu; ceny w sieciach handlowych poszły w górę

Rafał Trzaskowski zabiega o najmłodszych wyborców; akcja "Młodzi naprzód" skierowana do studentów

W ostatnich dwóch tygodniach kampanii wspierająca kandydata KO na prezydenta Rafała Trzaskowskiego akcja "Młodzi naprzód" ma skupić się na studentach. Wiemy, że młodzi często głosują na kandydatów antysystemowych, ale te decyzje podejmowane są z różnych powodów - powiedziała PAP koordynatorka akcji Aleksandra Kot.Data dodania artykułu: 21.05.2025 10:28Liczba komentarzy artykułu: 1
Rafał Trzaskowski zabiega o najmłodszych wyborców; akcja "Młodzi naprzód" skierowana do studentów

Jak wybrać najlepszy beton w Warszawie? Praktyczny poradnik dla inwestorów

Wybór betonu w Warszawie to decyzja, która ma ogromny wpływ na trwałość i bezpieczeństwo każdej inwestycji budowlanej. Jako inwestor wiem, jak ważne jest, aby wybrać materiał najwyższej jakości, który spełni wszystkie wymagania projektu. Dlatego przygotowałem ten poradnik, aby podzielić się doświadczeniami i wiedzą na temat wyboru najlepszego betonu w Warszawie.Data dodania artykułu: 20.05.2025 13:32
Jak wybrać najlepszy beton w Warszawie? Praktyczny poradnik dla inwestorów

Hennig-Kloska: są duże środki na wsparcie samorządów w adaptacji do zmian klimatu

Polska uruchamia, także dzięki środkom UE, ogromne nakłady finansowe na wsparcie samorządów w adaptacji do zmian klimatu – podkreśliła we wtorek we Wrocławiu minister klimatu Paulina Hennig-Kloska. Przypomniała, że gminy powyżej 20 tys. mieszkańców będą musiały przygotowywać plany takiej adaptacji.Data dodania artykułu: 20.05.2025 13:16
Hennig-Kloska: są duże środki na wsparcie samorządów w adaptacji do zmian klimatu

Mentzen zaprasza Trzaskowskiego i Nawrockiego na rozmowę na YT; chce, by podpisali deklarację

Sławomir Mentzen zaprosił kandydata KO na prezydenta Rafała Trzaskowskiego i popieranego przez PiS Karola Nawrockiego na rozmowę do niego na kanale YouTube. Zapowiedział, że poprosi ich o podpisanie deklaracji zgodnej z oczekiwaniami jego wyborców.Data dodania artykułu: 20.05.2025 13:10
Mentzen zaprasza Trzaskowskiego i Nawrockiego na rozmowę na YT; chce, by podpisali deklarację

Szefowa sztabu Trzaskowskiego: rozmowy ws. debaty prezydenckiej zerwane po telefonie ze sztabu PiS

Szefowa sztabu Rafała Trzaskowskiego Wioletta Paprocka przekazała, że rozmowy ws. debaty prezydenckiej przed drugą turą zostały zerwane po telefonie ze sztabu PiS. Wcześniej wicerzecznik PiS Mateusz Kurzejewski napisał, że "TVP odmawia rozszerzenia debaty o Republikę i wPolsce.pl".Data dodania artykułu: 20.05.2025 13:07
Szefowa sztabu Trzaskowskiego: rozmowy ws. debaty prezydenckiej zerwane po telefonie ze sztabu PiS
ReklamaSklep Medyczny Tomaszów Maz.

Polecane

W pacjencie zawsze widzieć człowieka

W pacjencie zawsze widzieć człowieka

Nowoczesna medycyna nieustannie przekracza kolejne granice, udoskonalając terapie i pomagając kolejnym pacjentom. Bez zmian pozostają jednak codzienne potrzeby chorego człowieka - poza skutecznym leczeniem niezbędne mu są uwaga, nadzieja, pocieszenie, ukojenie lęku i wsparcie; życzliwa rozmowa, na którą zabiegany personel medyczny nie zawsze ma czas i siły. Najszybciej zdrowieje ten, kto nie jest sam. Trudno tym tezom zaprzeczyć. Z czym jednak spotykamy się na co dzień? Z dominacją pieniądza, arogancją, brakiem wrażliwości. Pacjent ma wrażenie system opieki zdrowotnej stworzy jest nie dla niego, ale dla personelu medycznego. A przecież jest on tylko jego częścią. Bez pacjenta, lekarze i pielęgniarki nie byliby potrzebni.Data dodania artykułu: Wczoraj, 11:00 Liczba komentarzy: 4 Liczba pozytywnych reakcji czytelników: 4
Dzieci z Tomaszowa, jak co roku, będą mieć półkolonie. Atrakcji nie zabraknieFilmowy zawrót głowy!  Helios prezentuje najlepsze tytułyPrzed nami mecz na własnym boiskuNajwiększy przegrany? Czy przewidywalna klapa?W pacjencie zawsze widzieć człowiekaAkcja „Badamy nie tylko mamy” w Galerii TomaszówOxva Oneo, Xlim V2 i VPrime – nowoczesne funkcje, które robią różnicęCo Wam zrobiły te przystanki?W Urzędzie Gminy Lubochnia dostępna jest fotobudka.Noc Muzeów od samego ranaDni Antoniańskie na sportowoOdszkodowanie za Sybir – jak wygląda proces ubiegania się o rekompensatę?
Reklama
Reklama
W pacjencie zawsze widzieć człowieka

W pacjencie zawsze widzieć człowieka

Nowoczesna medycyna nieustannie przekracza kolejne granice, udoskonalając terapie i pomagając kolejnym pacjentom. Bez zmian pozostają jednak codzienne potrzeby chorego człowieka - poza skutecznym leczeniem niezbędne mu są uwaga, nadzieja, pocieszenie, ukojenie lęku i wsparcie; życzliwa rozmowa, na którą zabiegany personel medyczny nie zawsze ma czas i siły. Najszybciej zdrowieje ten, kto nie jest sam. Trudno tym tezom zaprzeczyć. Z czym jednak spotykamy się na co dzień? Z dominacją pieniądza, arogancją, brakiem wrażliwości. Pacjent ma wrażenie system opieki zdrowotnej stworzy jest nie dla niego, ale dla personelu medycznego. A przecież jest on tylko jego częścią. Bez pacjenta, lekarze i pielęgniarki nie byliby potrzebni.
Produkty brudnej kampanii

Produkty brudnej kampanii

Dziennikarze Wirtualnej Polski, Szymon Jadczak oraz Patryk Słowik ustalili, kto stoi za reklamami politycznymi promującymi Rafała Trzaskowskiego i szkalującymi jego konkurentów w Internecie. Okazuje się, że pojawia się tu pracownik i wolontariusze fundacji Akcja Demokracja, której prezesem jest człowiek, który jeszcze kilka tygodni temu był asystentem posłanki Koalicji Obywatelskiej. Reklamy były publikowane przez profile na Facebooku "Wiesz Jak Nie Jest" i "Stół Dorosłych", których administrator jest nieznany. Na promocję wydał on jednak więcej niż komitety wyborcze Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego. Skąd pochodziły pieniądze? Wszystko wskazuje na to, że z zagranicy. Ustalenia dziennikarzy są szokujące. Co ciekawe fakt finansowania reklam ze źródeł zagranicznych, potwierdził rządowy Ośrodek Analizy Dezinformacji NASK. Co na to politycy Platformy Obywatelskiej? Twierdzą, że mamy do czynienia z prowokacją. W takie tłumaczenie uwarzą co najwyżej najbardziej fanatyczni zwolennicy tej patii.
Reklama

Wasze komentarze

Autor komentarza: ObsTreść komentarza: Pierwszy raz dałam panu Ajdejano kciuk do góry . W/ g mnie w ludziach jest coś takiego żeby zachowywać się sprzecznie z przyjętymi zasadami. Nikt nie będzie nakazywał jak Man robić bo jestem tu panem i najważniejszym .Podam przykład tylko z dzisiejszego dnia .Zrobiono parking w Smardzewicach koło boiska ,zasiano trawę i zagrodzona taśma żeby urosła .Notorycznie ktoś ją zrywa i dziś stało tam kilka samochodów. Drugi przykład na rynki pies Amstaf ugryzł ratlerka . Po co zakładać kaganiec idąc w miejsce gdzie jest sporo ludzi myśli sobie właściciel nikt mi nie będzie nakazywał. Jak doszedłem było już po fakcie kilka osób pomoglo starszej kobiecie ponieważ blisko jest tam weterynarz.Źródło komentarza: W pacjencie zawsze widzieć człowiekaAutor komentarza: A.D..A.Treść komentarza: Tak się kończy gdy za wzór ma się Nikodema Dyzmę .Źródło komentarza: Największy przegrany? Czy przewidywalna klapa?Autor komentarza: MISIEK1971Treść komentarza: Uśmiech Szymusia na długo zniknął z jego twarzy zgaszony 🧯 Bezcenne Młodzi nie dajcie się pustym obietnicom które Trzask jak dojdzie do steru nie zrealizujeŹródło komentarza: Rafał Trzaskowski zabiega o najmłodszych wyborców; akcja "Młodzi naprzód" skierowana do studentówAutor komentarza: ObserwatorTreść komentarza: "Ale..coś..tam" typowy "tomasiowek" wszystko najlepiej wieŹródło komentarza: Największy przegrany? Czy przewidywalna klapa?Autor komentarza: TomaszówTreść komentarza: A miała być trzecia droga :)wstyd ,psl zdrajcy polskiej wsi!!!wstydu nie mają liczą się tylko stołki!!!!Źródło komentarza: Największy przegrany? Czy przewidywalna klapa?Autor komentarza: ...)Treść komentarza: trzaskowski wygra ..chyba tylko na fujarceŹródło komentarza: Nawrocki wygrywa w powiecie, przegrywa w mieście
Reklama
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama