LIST OTWARTY
Tomaszów Mazowiecki, dnia 23 lipca 2018 roku
Jego Ekscelencja
Metropolita Łódzki
Ksiądz Arcybiskup Grzegorz Ryś
Szanowny Księże Arcybiskupie
Mając na względzie procedowanie przez Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o prokuraturze oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2731), odwołując się do niżej wymienionych źródeł i zdarzeń, uprzejmie proszę o wyartykułowanie nauczania Księdza Arcybiskupa lub wystąpienie w innej formie według uznania Księdza Arcybiskupa w sprawie „zlikwidowania autonomii sądownictwa” w Polsce (cyt. za „L’Osservatore Romano Anno CLVIII n. 165 [47.898], pagina 2: Voto favorevole in Polonia alla riforma della Corte suprema).
Po zapoznaniu się z opublikowanymi na stronie Archidiecezji Łódzkiej homiliami i innymi wypowiedziami Księdza Arcybiskupa oraz przebiegiem debat pod tytułem: „Polskość-Inspiracje-Obowiązki”, a zwłaszcza z wystąpieniem prof. Adama Strzembosza w dniu 26 marca 2018 roku w Pałacu biskupim w Łodzi, upewniłem się o stosowności niniejszego listu otwartego, de facto stawiającego na pierwszym miejscu bezpieczeństwo wewnętrzne Państwa i jego porządek konstytucyjny.
Prof. Adam Strzembosz uważa, iż Kościół może się wypowiadać w bieżących sprawach publicznych z perspektywy swojej nauki etycznej i społecznej (cyt. za: Adam Strzembosz, „Między prawem i sprawiedliwością”, rozmawia Stanisław Zakroczymski, Biblioteka „Więzi”, 2017). Duże wrażenie zrobiła na mnie wypowiedź Księdza Arcybiskupa podczas spotkania pt. „Zrozumieć Braci” z rabinem Abrahamem Skórką w dniu 25 lutego 2018 roku w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. W odpowiedzi na głos z auli przypominający Braci polskich reprezentujących pogląd: „musimy tolerować się wzajemnie, bo może wszyscy się mylimy, a nie dlatego, że pilnujemy prawdy”, Ksiądz Arcybiskup odrzekł wówczas: „bycie Polakiem jest wspaniałe i niezwykle atrakcyjne; to nie jest działanie przeciw nikomu”.
W nawiązaniu do powyższego chciałbym nadmienić, że Stanisław Laskowski – członek honorowy Związku Sybiraków, były Honorowy Konsul Generalny Islandii w Gdańsku napisał w dniu 22 lipca 2018 roku: „jeszcze nie jest w Polsce najgorzej; jeszcze w środkach masowej lokomocji i innych miejscach publicznych władze nie zastrzegają przestrzeni ‘Wyłącznie dla Rządzących i ich Sympatyków’ ; jeszcze powinniśmy ufać rozumowi większości Polek i Polaków” (zob. post pod adresem: http://tiny.pl/g6f1p).
Zwracam się publicznie do Szanownego Księdza Arcybiskupa w następujących okolicznościach:
- „sprawy sądów, a w szczególności Sądu Najwyższego są skomplikowane i statystyczny Polak nie bardzo wie o co chodzi” (cyt. za prof. Henrykiem Domańskim, [w:] Polskie Radio 24, 20 lipca 2018 roku; pod adresem: http://tiny.pl/g6dcl);
- jak trafnie zauważył Prezes Zarządu Ośrodka Analiz Strategicznych Witold Jurasz: „ludzie widzieli patologie wymiaru sprawiedliwości i mają [teraz] przeświadczenie, że opozycja nie dokona sanacji państwa” (zob. post z dnia 22 lipca 2018 roku pod adresem: http://tiny.pl/g6f1j).
Niniejsza korespondencja powinna jasno przedstawić problem, a więc: czy w okresie polskiej transformacji Sąd Najwyższy, sądy powszechne i sądy wojskowe (zob. art. 175 ust. 1 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 roku) poprzez swoje orzecznictwo, cieszyły się zaufaniem obywateli; jak społeczeństwo postrzega wymiar sprawiedliwości; czy system sprawiedliwości A.D. 2018 posiada znamiona postkomunistycznego ustroju (por. Jadwiga Staniszkis, „Postkomunizm. Próba opisu”, 2001); czy trwająca krucjata przeciwko sędziom znajduje przekonujące uzasadnienie?
Na przykładzie kilku spraw można uchwycić istotę rzeczy, jaką jest gwarantowana przepisami Konstytucji RP niezależność sądów i niezawisłość sędziów (zob. D. Zawistowski [w:] „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” Vol 78, Nr 2 (2016)].
W tej części listu przypomnę tragiczną historię z udziałem żołnierzy Wojska Polskiego, jakże bliskiego społeczności Tomaszowa Mazowieckiego, gdzie funkcjonuje dowództwo 25 Brygady Kawalerii Powietrznej im. księcia Józefa Poniatowskiego.
W 2008 roku przed sądem stanęli żołnierze wykonujący misje poza granicami Polski (niezwiązani z 25BKPow). Naczelna Prokuratura Wojskowa oskarżyła pełniących służbę w składzie 1 plutonu szturmowego […] Polskiego Kontyngentu Wojskowego w ramach Międzynarodowych Sił Wspierania Bezpieczeństwa ISAF w Islamskiej Republice Afganistanu, o atakowanie w czasie działań zbrojnych w dniu 16 sierpnia 2007 roku obiektów niebronionych i dopuszczenie się zabójstwa oraz spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu ludności cywilnej w rejonie miejscowości Nangar Khel.
Wyrokiem z dnia 17 lutego 2016 roku (sygn. akt WA 16/15) Sąd Najwyższy po rozpoznaniu apelacji od wyroku Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 marca 2015 roku (sygn. akt So 21/12) utrzymał zaskarżony wyrok w mocy - uznający, że zdarzenia, do których doszło w Nangar Khel nie były zbrodnią wojenną, lecz źle wykonanym rozkazem i wymierzył oskarżonym kary pozbawienia wolności od sześciu miesięcy do dwóch lat z warunkowym zawieszeniem ich wykonania.
W odniesieniu do innych, dwóch żołnierzy oskarżonych w tej samej sprawie, wyrokiem z dnia 14 marca 2012 roku (sygn. akt WA 39/11) Sąd Najwyższy po rozpoznaniu apelacji od wyroku Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 1 czerwca 2011 roku (sygn. akt So 50/08), zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że za podstawę uniewinnienia tych oskarżonych przyjął art. 414 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 318 k.k., uznając, że nie popełnili oni przestępstwa.
Sądy wojskowe i Sąd Najwyższy nie podzielił stanowiska oskarżyciela publicznego - prokuratora Wydziału II Oddziału do Spraw Przestępczości Zorganizowanej Naczelnej Prokuratury Wojskowej z siedzibą w Poznaniu.
Dziennikarka Edyta Żemła w książce „Zdradzeni” (Wydawnictwo Czerwone i Czarne, 2017) opisała konflikt Służby Kontrwywiadu Wojskowego z dowódcami wojskowymi oraz omówiła treść pisma szefa kontrwywiadu, datowanego na 20 sierpnia 2007 roku (nr SKW/Pf 4350/07) , w którym sprawa ostrzału wioski pod Nangar Khel stała się aferą, a polscy żołnierze w oficjalnych dokumentach zostali nazwani mordercami.
Czy konsekwencją wprowadzenia zmian, o których mowa w kontrowersyjnym projekcie (druk sejmowy nr 2731), będzie możliwość skutecznego wywierania politycznej presji w procesie sądowego stosowania prawa?
Tym, co rozpala społeczną wyobraźnię, jest realizacja zadań i uprawnień przez polskie służby specjalne. Czy ochrona praw człowieka przy tego rodzaju działalności jest tylko zagadnieniem teoretycznym? Otóż nie, co ilustrują wybrane orzeczenia sądowe.
Wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2013 roku (sygn. akt II AKa 70/13) Sąd Apelacyjny w Warszawie zmienił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 maja 2012 roku (sygn. akt VIII K 10/09) w ten sposób, że oskarżoną posłankę na Sejm V kadencji B.S. i burmistrza M.W. uniewinnił od popełnienia zarzucanych im czynów o charakterze korupcyjnym. Sąd odwoławczy oprócz kilku innych uchybień CBA, na stronie 53 uzasadnienia ustalił, że „przeprowadzenie [tej] operacji szef CBA zlecił mimo, że nie wydał uprzednio niezbędnego dla dokonania owej prowokacji zarządzenia wskazującego posłankę jako osobę, której poleca wręczyć korzyść [w oparciu o przepis art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym]”. Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 19 marca 2014 roku (sygn. akt II KK 265/13) oddalił kasację prokuratora wniesioną na niekorzyść oskarżonych.
Innym dyskutowanym przypadkiem odnoszącym się do zakresu uprawnień organów państwa, jest sprawa oskarżonego B.K., uznanego przez Sąd Apelacyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2017 roku (sygn. akt II AKa 236/16) za winnego tego, że w okresie od 2009 roku do 9 listopada 2012 roku w Krakowie i innych miejscowościach na terenie Polski, działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w krótkich odstępach czasu, w celu popełnienia czynu zabronionego o charakterze terrorystycznym, polegającego na podjęciu działalności zmierzającej bezpośrednio do usunięcia przemocą konstytucyjnych organów Rzeczypospolitej Polskiej: Sejmu, Prezydenta oraz Rady Ministrów i wywołania przez to poważnych zakłóceń w ustroju Rzeczypospolitej Polskiej, podjął czynności mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia czynu zabronionego.
Po rozpoznaniu kasacji obrońcy w trybie art. 535 § 3 k.p.k. Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 17 kwietnia 2018 roku (sygn. akt IV KK 102/18) oddalił środek zaskarżenia jako oczywiście bezzasadny.
- Kiedy tylko ta sprawa została ujawniona, podkreślałem, że istotnym jej elementem była niewątpliwie operacja specjalna prowadzona przez funkcjonariuszy ABW, którzy tworzyli „grupę przestępczą”; zachodzi bardzo wysokie podejrzenie, że B.K. był prowokowany do różnego rodzaju zachowań terrorystycznych; kwestię jego domniemanego zamachu na parlament należy oceniać w tym kontekście; jeżeli prokuratura przyjmuje w innej sprawie [posłanki B.S. i burmistrza M.W. – przyp. DK] prowokację jako działanie przestępcze, to dziwi fakt, iż w tym wypadku zdecydowała się skierować akt oskarżenia (na podstawie tak uzyskanych dowodów) - mówił w rozmowie z portalem niezalezna.pl były szef ABW (materiał z 20.05.2014 r.; dostęp 23.07.2018 r.).
Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2017 roku skomentował obrońca B.K.: - Ekspresowe tempo [23 lutego 2018 roku - data wpływu; 17 kwietnia 2018 roku – data postanowienia SN – przyp. DK] i rozpoznanie sprawy przez jednego sędziego, na niejawnym posiedzeniu jest zgodne z procedurą, ale bardzo niezręczne. Nadchodzi zmierzch karier wielu sędziów Sądu Najwyższego, co wynika ze zmian legislacyjnych wprowadzonych przez obecną większość parlamentarną; tymczasem uwzględnienie niektórych zarzutów kasacji oznaczałoby, że przychylna sędziom opozycja nie jest bez winy w zakresie nacisków na organy wymiaru sprawiedliwości; wyrok korzystny dla B.K. mógłby być niewygodny politycznie dla obecnych sędziów, więc dzięki sprinterskim umiejętnościom przewodniczącego wydziału, sprawę załatwiono zanim nadejdą następcy; to strata dla wizerunku wymiaru sprawiedliwości i samego B.K., któremu pokazano, że z krytykującymi władzę nie ma dyskusji (materiał „Gazety Krakowskiej” z 18.04.2018 r.; dostęp 23.07.2018 r.).
Pozostałe źródła uzasadniające - w mojej ocenie - uprzejmą prośbę o wyartykułowanie nauczania Księdza Arcybiskupa lub wystąpienie w innej formie według uznania Księdza Arcybiskupa w sprawie likwidacji autonomii sądownictwa w Polsce:
- wystąpienie Ignacego Dudkiewicza redaktora „Magazynu Kontakt” w dniu 20 lipca 2017 roku - video pod adresem: http://tiny.pl/g6f1t;
- wypowiedź Macieja Zięby OP "Deficyt niepolitycznej polityki" z konferencji "Nasza Europa pokoju i tolerancji" z dnia 25 czerwca 2018 roku – video Fundacji Służby Rzeczypospolitej pod adresem: http://tiny.pl/g6f17;
- wystąpienie Prezesa Izby Karnej Sędziego Sądu Najwyższego Stanisława Zabłockiego na 52. posiedzeniu Senatu RP VIII kadencji w dniu 14 grudnia 2017 roku – video pod adresem: http://tiny.pl/g6f1r;
- wystąpienie Prezesa Izby Karnej Sędziego Sądu Najwyższego Stanisława Zabłockiego na 45. posiedzeniu Senatu RP VIII kadencji w dniu 21 lipca 2017 roku – video pod adresem: http://tiny.pl/g6f19;
- przemówienie adwokata Stanisława Zabłockiego w sprawie rotmistrza Witolda Pileckiego [w:] „Palestra” 35/1-2(397-398), 67-74 pod adresem: http://tiny.pl/g6gld;
- opinia Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 12 lipca 2018 roku w przedmiocie dalszego zajmowania stanowiska sędziego Sądu Najwyższego przez Stanisława Zabłockiego;
- stanowisko Zespołu Ekspertów Prawnych Fundacji im. Stefana Batorego w sprawie obecnej sytuacji prawnej sędziów Sądu Najwyższego i Pierwszego Prezesa tego Sądu z dnia 20 lipca 2018 roku; pod adresem: http://www.batory.org.pl/;
- opinia Stowarzyszenia Sędziów Polskich „IUSTITIA” w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o prokuraturze oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2731) w zakresie zmiany ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, z dnia 18 lipca 2018 roku pod adresem: http://tiny.pl/g6f1w;
- wywiad z prof. Jerzym Pisulińskim z dnia 20 lipca 2018 roku [w:] „wiadomo.co”; pod adresem: http://tiny.pl/g6f1f;
Przy podejmowaniu starań w kierunku zapobieżenia negatywnym - jak twierdzą niektórzy - skutkom procesu legislacyjnego zapoczątkowanego w 2017 roku, można mieć na uwadze wystąpienie prof. Karola Modzelewskiego w Pałacu biskupim w Łodzi w dniu 26 marca 2018 roku (zob. nagranie pod adresem: http://tiny.pl/g6f1l): „Do [mojego] myślenia nad rozumieniem wartości narodowych i ich miejsca w hierarchii innych wartości, przyczyniły się słowa Lecha Wałęsy z czasów rewolucji w latach osiemdziesiątych: Pamiętajmy, że najpierw jesteśmy Polakami, a dopiero potem – jesteśmy związkowcami. To była dla mnie lekcja polskości, to znaczy, że trzeba poczuć odpowiedzialność za swój Naród; za to, żeby tego Narodu nie spotkało nieszczęście.”
Z wyrazami szacunku
(-) Dominik Kupis,
administrator Tomaszów Mazowiecki Yizkor Book
Napisz komentarz
Komentarze