Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
niedziela, 6 lipca 2025 13:40
Reklama
Reklama

Naukowcy: zanieczyszczone powietrze może osłabiać kości

Zanieczyszczenie powietrza może sprzyjać występowaniu osteoporozy, co może dać się we znaki szczególnie mieszkańcom Indii i Chin – informuje „Science”.

Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, w której przebiegu ma miejsce postępujący ubytek masy kostnej. Osłabione przez osteoporozę kości łatwo ulegają złamaniom - często jest to pierwszy objaw prowadzący do rozpoznania tej „cicho” przebiegającej choroby. Za twórcę terminu „osteoporoza” (połączenie greckich słów oznaczających „kość” i „otwór”) uznawany jest francuski patolog Jean Lobstein (zm. w 1835 r.).

Reklama

Zdaniem ekspertów jedna trzecia kobiet i jedna piąta mężczyzn powyżej 50. roku życia doświadczy złamań związanych z osteoporozą.

Znanych jest wiele czynników przyczyniających się do rozwoju osteoporozy - w tym zmiany hormonalne, brak ruchu, picie alkoholu i palenie tytoniu. W roku 2007 badanie przeprowadzone w Norwegii zwróciło uwagę na możliwy związek z zanieczyszczeniem powietrza. Badanie to, opublikowane w piśmie „Osteoporosis International", wykazało słabą, ale statystycznie istotną korelację między modelowanym narażeniem na zanieczyszczenie powietrza a zmniejszoną gęstością kości u 590 mężczyzn w wieku 75 lub 76 lat. Trzy lata później ci sami naukowcy odkryli korelację między narażeniem na zanieczyszczenie powietrza a zwiększoną częstością zgłaszanych złamań przedramienia u palących mężczyzn.

W Stanach Zjednoczonych zespół kierowany przez Diddiera Pradę, epidemiologa środowiskowego i molekularnego z Icahn School of Medicine w Mount Sinai, badał duże zbiory danych zgromadzone przez rząd USA i badaczy. Jedno z badań, opublikowane w 2017 r. w „The Lancet Planetary Health”, objęło 9,2 miliona osób powyżej 65 roku życia mieszkających w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, a także 692 mężczyzn w średnim wieku mieszkających w społecznościach o niskich dochodach. W obu grupach badacze odkryli, że narażenie na wyższe poziomy dwóch szczególnie niebezpiecznych form zanieczyszczenia powietrza — cząstek stałych o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrona (PM2,5) i sadzy — wiązało się z wyższym wskaźnikiem złamań kości i innych markerów osteoporozy. W roku 2023 w „eClinical Medicine” zespół Prady poinformował o znalezieniu związku między markerami osteoporozy a narażeniem na inny główny komponent zanieczyszczenia powietrza, tlenki azotu, w grupie ponad 160 000 kobiet w USA, które już przeszły menopauzę.

W Wielkiej Brytanii analiza ponad 446 000 uczestników UK Biobank, opublikowana w „Journal of Bone and Mineral Research”, wykazała, że osoby mieszkające na bardziej zanieczyszczonych obszarach miały o 15 proc. większe ryzyko złamań. Epidemiolog Otavio Ranzani z ISGlobal znalazł podobny wzór w danych dotyczących zdrowia zebranych od 3717 osób mieszkających w 28 wioskach w pobliżu Hajdarabadu w południowych Indiach. Zespół Ranzaniego rozpoczął badanie m.in. dlatego, że badania sugerowały, iż „niektóre szkodliwe składniki dymu tytoniowego mają podobieństwa do zanieczyszczeń powietrza”. Naukowcy odkryli, że osoby mieszkające w bardziej zanieczyszczonych wioskach częściej mają niższą zawartość minerałów i gęstość kości, o czym poinformowali w 2020 r. w JAMA Network Open.

W Chinach, gdzie powietrze należy do najbardziej zanieczyszczonych na świecie, a populacja szybko się starzeje, naukowcy znajdują podobne powiązania. Jedno z ostatnich badań ponad 5000 mieszkańców miast prowincji Shandong, opublikowane w „Archives of Osteoporosis”, wykazało, że nawet krótkotrwałe narażenie na zanieczyszczenia powietrza związane z ruchem drogowym wydaje się zwiększać ryzyko złamań osteoporotycznych. Osoby mieszkające na obszarach wiejskich w Chinach również są narażone na ryzyko, jak wykazało badanie z 2020 r. opublikowane w „Environmental Research”. Naukowcy wykorzystali dane satelitarne, pogodowe i dotyczące użytkowania gruntów, aby oszacować poziom zanieczyszczenia, jakiego doświadcza około 8000 mieszkańców obszarów wiejskich. Odkryli, że nawet stosunkowo niewielkie wzrosty PM2,5 i innych zanieczyszczeń wydają się zwiększać wskaźniki osteoporozy.

Na razie nie wiadomo, jaki jest mechanizm biologiczny obserwowanej zależności. Chociaż korelacje statystyczne między zanieczyszczeniem a osteoporozą są silne, faktyczne udowodnienie związku przyczynowo-skutkowego jest trudne - trudno dokładnie udokumentować, ile zanieczyszczeń wdycha dana osoba czy też jakie konkretne substancje chemiczne znajdują się w smogu. Poza tym osoby mieszkające na obszarach o dużym zanieczyszczeniu mogą mieć inne czynniki ryzyka, takie jak złe odżywianie, które przyczynia się do osteoporozy.

Na razie odkryto, że w grę może wchodzić ozon powstający przy powierzchni ziemi (znany jako troposferyczny lub przyziemny). Jest on zanieczyszczeniem wtórnym i powstaje w wyniku reakcji fotochemicznych tlenków azotu i lotnych związków organicznych w atmosferze (reakcje te przyspiesza wysoka temperatura powietrza). Ozon przyziemny może blokować światło słoneczne, pochłaniając promieniowanie ultrafioletowe, które umożliwia organizmowi produkcję witaminy D, odgrywającej kluczową rolę w rozwoju kości.

Inne potencjalne mechanizmy są ukryte głęboko w komórkach. Związki występujące w zanieczyszczonym powietrzu mogą pobudzać powstawanie niestabilnych cząsteczek zwanych wolnymi rodnikami, które mogą wiązać się z DNA, białkami i innymi składnikami komórkowymi i uszkadzać je. Zanieczyszczenia mogą również sprzyjać stanom zapalnym i innym reakcjom immunologicznym, co może zakłócać procesy komórkowe zastępujące starą tkankę kostną nową. Poinformował o tym w roku 2020 zespół Prady na łamach „Environmental Research”.

Jeśli zanieczyszczenie powietrza rzeczywiście powoduje osteoporozę, odkrycia te mogą mieć poważne implikacje w Indiach, gdzie rosnąca populacja — obecnie 1,4 miliarda ludzi — oddycha coraz bardziej zanieczyszczonym powietrzem. Według Energy Policy Institute na Uniwersytecie w Chicago, od 1998 do 2021 r. średnie roczne zanieczyszczenie cząstkami stałymi w Indiach wzrosło o prawie 68 proc. Liczbę chorych na osteoporozę ocenia się w tym kraju na ponad 61 milionów.

Częściowo winne jest spalanie paliw kopalnych, ale również powszechna praktyka spalania resztek rolniczych na obszarach wiejskich. Wielu mieszkańców Indii gotuje na piecach opalanych obornikiem, drewnem opałowym lub węglem drzewnym. Wiadomo już, że takie zanieczyszczenie negatywnie wpływa na zdrowie serca i płuc, ale jego prawdopodobny związek z osteoporozą stanowi kolejny powód, dla którego kraj ten wdraża działania prowadzące do redukcji zanieczyszczenia powietrza.

Więcej w artykule źródłowym - https://www.science.org/content/article/breathing-polluted-air-increases-risk-osteoporosis-growing-evidence-shows (PAP)

 


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Opinie

Mariusz StrzępekMariusz Strzępek

Pan radny Kazimierz Mordaka w niespełna rok samorządowej kadencji stał się czołowym hejterem tomaszowskiej Platformy Obywatelskiej. W pełnych pogardy wpisach poddaje krytyce każdego, kto tylko mu się z jakichś powodów nie podoba. Tymczasem radnemu brakuje podstawowej wiedzy, niezbędnej do sprawowania mandatu

Bohaterowie literaccy, komiksowi, historyczni często posiadają własne konie. Słynny ostatnio Zorro jeździł na Tornado, Don Kichot dosiada Rosynanta, Aleksander Wielki, z kolei Bucefała. Miał Kasztankę, marszałek Piłsudski. A i Napoleon był dumny ze swego Marengo. Tymczasem tomaszowscy samorządowcy mogą zasłynąć co najwyżej tym, że z własnymi końmi na rozumy się zamienili. Trochę złośliwy wstęp, ale jest odpowiedzią na złośliwości kierowane w moim kierunku, wypada więc odpłacić końskim dowcipem, bo bardziej subtelnego adresat mógłby nie zrozumieć. Tomaszowscy radni Koalicji Obywatelskiej z Rady Powiatu Tomaszowskiego takie wrażenie niestety robią. Brak wiedzy merytorycznej próbują nadrabiać internetowym hejtem. Ludzie ci oporni są na wiedze nie tylko wynikającą z lektury książek, aktów prawnych, obowiązującego orzecznictwa, ale też z doświadczenia. Można wybaczyć takie zachowanie panu Kazimierzowi Mordace, który w telewizji chwali własnego wnuczka, który nie lubi się uczyć, ale za to nauczył się jeździć ciągnikiem, ale pozostałym już chyba nie. Wszak uważają się lepszy gatunek ludzki, z pogarda traktujący otoczenie oraz każdego, kto myśli inaczej. O co chodzi? Już wyjaśniam
Reklama

Rzeszowskie miejscówki dla fanów sportowych wyzwań

Siłownie prywatne i parki aktywności dla mieszkańców Rzeszowa i okolic. Gdzie mogą ćwiczyć rzeszowianie i co miasto oferuje swoim mieszkańcom.Data dodania artykułu: 04.07.2025 19:20
Rzeszowskie miejscówki dla fanów sportowych wyzwań

Grupa 14 państw UE zaapelowała do KE o zachowanie funduszy spójności w obecnej formie

Czternaście państw Unii Europejskiej zaapelowało do Komisji Europejskiej o utrzymanie funduszy spójności jako niezależnego instrumentu wsparcia rozwoju regionów. Apel pojawił się w związku z propozycją nowego budżetu UE po 2027 roku, którą KE ma przedstawić 16 lipca.Data dodania artykułu: 04.07.2025 18:46
Grupa 14 państw UE zaapelowała do KE o zachowanie funduszy spójności w obecnej formie

Nawrocki: Sławomir Cenckiewicz będzie szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego

Szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego będzie prof. Sławomir Cenckiewicz, jego zastępcami generałowie Andrzej Kowalski i Mirosław Bryś - poinformował prezydent elekt Karol Nawrocki. Chcę, by Pałac Prezydencki był ośrodkiem kształtującym polską politykę bezpieczeństwa w zakresie wojskowym, cywilnym, operacyjnym - mówił.Data dodania artykułu: 03.07.2025 14:38
Nawrocki: Sławomir Cenckiewicz będzie szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego

Co ósma spółka z o.o jest wpisana do Krajowego Rejestru Długów. Mają one do oddania łącznie 3,8 mld zł

Do Krajowego Rejestru Długów wpisanych jest blisko 72 tys. spółek z ograniczoną odpowiedzialnością; oznacza to, że co ósma spółka z o.o jest zadłużona - wynika z danych KRD. Mają one do oddania łącznie 3,8 mld zł.Data dodania artykułu: 01.07.2025 21:25
Co ósma spółka z o.o jest wpisana do Krajowego Rejestru Długów. Mają one do oddania łącznie 3,8 mld zł
Reklama

Polecane

Zaginiony Arkadiusz ŚwiderekZaginął 46-letni Sebastian Majewski z Tomaszowa MazowieckiegoBędą protestować przeciwko emigrantom.Letnia Scena Artystyczna 2025 wystartowałaOd 5 lipca nowe zakazy dotyczące sprzedaży e-papierosów i paleniaLudzie listy piszą.  Dwie czy jedna? Może jednak dać ludziom wybór?Tomaszowscy siatkarze wystartują 13 wrześniaGmina Tomaszów apeluje do mieszkańców o racjonalne gospodarowanie wodąCzy warto inwestować w mieszkania w mniejszych miastach?Tragiczny finał poszukiwań nastolatka nad Zalewem. Nie żyje też 33-latekPiórnik Stitch – praktyczny i kolorowy dodatek dla fanów DisneyaZgłoś się do pikniku LOKALNI NIEBANALNI
Reklama
Reklama
Reklama
Mordaka Patrol w pogoni za Hospicjum

Mordaka Patrol w pogoni za Hospicjum

Po spektakularnym śledztwie dotyczącym domu, należącego do Prezydenta Marcina Witko, jaki pobudował sobie w Wiśle, przyszła kolej na następne. Tym razem dotyczy funkcjonowania hospicjum im Św. Filipa Neri, które prowadzi Fundacja Dwa Skrzydła, firmowana przez księdza Grzegorza Chirka. Inwestycja oddana w tym roku do użytku, na którą dofinansowanie udało się miastu pozyskać jeszcze w czasach rządów PiS, przyjmuje już pierwszych podopiecznych. Fundacja jednak działalność rozpoczęła wcześniej, prowadząc usługi hospicjum domowego. Radny Michał Kucharski postanowił w tej sprawie złożyć interpelację, w której stawia pytania, na które odpowiedź można uzyskać w 5 minut, telefonując do któregoś z wiceprezydentów lub urzędników, nigdy nie uchylających się od odpowiedzi. Tylko co pokazałoby się na Facebooku? Zdjęcie Iphona? Jeśli więc w okolicach ulicy Kępa, zobaczycie różowego trabanta, możecie być pewni, że w pobliżu czają się wywiadowcy, którzy sprawdzają źródło pochodzenia kostki brukowej, wykorzystanej do wyłożenia podjazdów i ciągów komunikacyjnych.
Lekarz chorego nie zrozumie....

Lekarz chorego nie zrozumie....

Jak pogodzić wodę z ogniem? Czy jest to w ogóle możliwe. Miniony weekend, to dwie przeprowadzone przeze mnie rozmowy, internetowe oraz telefoniczno internetowe. Obie dotyczyły szpitala, a jakby obejmowały dwa różne światy. Okazuje się, że rzeczywistość lekarza nie jest tą samą, która obejmuję percepcję pacjenta.
Reklama
Reklama
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama