Awans społeczny
Jako wzorowy rolnik, dysponujący specjalistyczną wiedzą zdobytą na kursach rolniczych, gospodarz ze Sługocic brał udział w pokazach i konkursach, na których zdobywał laury i nagrody. 19 lutego 1914 r. Główny Zarząd Organizacji Gospodarstw i Rolnictwa w Petersburgu przyznał Stolarskiemu z okazji trzechsetlecia panowania dynastii Romanowów świadectwo uznania oraz nagrodę pieniężną w wysokości 300 rub. za prowadzenie wzorowego gospodarstwa. Otrzymaną gratyfikację finansową przeznaczył na ufundowanie szkoły elementarnej, zarejestrowanej jako ochronka w Sługocicach, która rozpoczęła działalność 15 listopada 1914 r. Stała się ona początkiem kolejnych inicjatyw edukacyjnych Stolarskiego. W 1917 r. został współzałożycielem Towarzystwa „Uczelnia Polska” im. Tadeusza Kościuszki w Będkowie (istniało do lipca 1920 r.) oraz współinicjatorem powstania i prezesem zarządu rady szkolnej progimnazjum w Będkowie. Uzupełnieniem działalności oświatowej Stolarskiego na terenie powiatu było jego zaangażowanie w tworzenie na terenie wsi bibliotek i czytelni w ramach powstałego w marcu 1916 r. Towarzystwa Oświatowego „Wiedza”, a następnie Polskiej Macierzy Szkolnej w Brzezinach. Wyrazem uznania dla aktywności społecznej gospodarza ze Sługocic stał się najpierw jego wybór na prezesa Miejscowej Rady Opiekuńczej w Będkowie (1916), a następnie mianowanie na członka sejmiku powiatowego w Łodzi (1916), a także objęcie funkcji przewodniczącego rady gminy w Będkowie (1917).
Te wszystkie osiągnięcia prowadziły również do awansu gospodarza ze Sługocic w organizacjach rolniczych. W 1916 r. został dokooptowany do grona członków Zarządu Wydziału Kółek Rolniczych Centralnego Towarzystwa Rolniczego, a rok później objął nieformalne przywództwo w grupie działaczy Wydziału domagających się reform wewnętrznych. Generalna batalia wokół jego wniosku złożonego na posiedzeniu Rady WKR 18 czerwca 1917 r. w sprawie utworzenia samodzielnej organizacji kółek rolniczych rozegrała na zjeździe przedstawicieli kółek w styczniu 1918 r. Wydział przybrał odtąd nazwę Związek
Kółek Rolniczych. Uzyskał zarazem większą samodzielność i wpływ na pracę CTR, a gospodarz ze Sługocic został wiceprezesem ZKR, przekształconego w marcu 1920 r. w samodzielny Centralny Związek Kółek Rolniczych, i funkcję tę pełnił do 1928 r.
Działalność niepodległościowa
Dalsze poczynania były jedynie konsekwencją społeczno-politycznego zaangażowania gospodarza ze Sługocic. Jako prężny rolnik i lokalny aktywista trafił do polityki. Związał się z ruchem narodowym, do którego doprowadziła go działalność oświatowa i w kółkach rolniczych. W 1912 r. znalazł się w gronie założycieli Narodowego Związku Chłopskiego.
Błażej Stolarski, jak wielu jemu podobnych, był reprezentantem nurtu – narodowego w formule i niepodległościowego w działaniu. W okresie I wojny światowej został członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej. Współpracował m.in. z ośrodkiem POW w Retkini. To tam lub w Łodzi spotykali się „emisariusze”, którzy prowadzili akcję uświadamiającą społeczeństwo w zakresie celów ruchu niepodległościowego, wyjeżdżając na wiece publiczne lub spotkania konspiracyjne m.in. do: Brzezin, Łasku, Szadku, Zduńskiej Woli, Sieradza, Aleksandrowa. Wśród nich znajdowali się: Jerzy Ostoja-Neugebauer, Tadeusz Hołówko, Błażej Stolarski, Tomasz Nocznicki, Mieczysław Jeżewski, Juliusz Poniatowski i dr Stefan Kopciński. 26 października 1915 r. z NZCh wyodrębnił się Związek Ludu Polskiego, co doprowadziło do awansu nowych działaczy, wśród których znalazł się również Stolarski powołany w skład Zarządu Głównego nowego ugrupowania. ZLP utrzymał samodzielność zaledwie przez kilka tygodni. W trakcie zjazdu 4-6 grudnia połączył się bowiem ze Stronnictwem Ludowym i Związkiem Chłopskim w jedną partię. Gospodarz ze Sługocic nie awansował co prawda do władz Polskiego Stronnictwa Ludowego, ale już dwa tygodnie później 18 grudnia 1915 r. został reprezentantem PSL i Łodzi w Centralnym Komitecie Narodowym, czyli organizacji reprezentującej stronnictwa niepodległościowe Królestwa Polskiego. Pozostał w nim do maja 1917 r.
Po ogłoszeniu aktu 5 listopada 1916 r. Stolarski znalazł się w składzie Tymczasowej Rady Stanu, pomyślanej jako organ doradczy i przygotowujący zręby organizacyjne instytucji dla mającego powstać w przyszłości państwa polskiego. Uczestniczył we wszystkich dwudziestu posiedzeniach plenarnych Rady pomiędzy 17 stycznia a 2 lipca 1917 r. oraz brał udział w pracach Komisji Wojskowej i rad departamentów: Spraw Wewnętrznych, Pracy, Gospodarstwa Społecznego. To właśnie od momentu powołania w skład TRS Stolarski zaczął być postrzegany jako polityk już nie lokalnego, ale ogólnopolskiego formatu, a pozytywna
ocena jego zaangażowania w działalność Rady zaowocowała awansem w hierarchii partyjnej.
Na II walnym zjeździe PSL w lutym 1917 r., w którym uczestniczył Józef Piłsudski, Stolarski został członkiem ZG PSL, a trzy miesiące później objął, po Nocznickim, funkcję prezesa PSL. Będzie nim do 1922 r., a w latach 1923–1925 r. zajmie stanowisko wiceprezesa „Wyzwolenia”.
Napisz komentarz
Komentarze