Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 5 grudnia 2025 08:18
Reklama
Reklama

O kulturze tomaszowskich Żydów w OK TKACZ

W miniony piątek (03.10.2014r.) w Ośrodku Kultury TKACZ miała miejsce gala finałowa projektu "Pasaże Pamięci-spotkanie z kulturą tomaszowskich Żydów."

 

Pierwszy punkt programu poprzedzony został przywitaniem zebranej na sali widowni przez  Barbarę Przybysz, dyrektor OK TKACZ oraz wystąpieniem Prezydenta miasta Rafała Zagozdona.

Następnie głos zabrała pomysłodawczyni oraz koordynatorka projektu - Justyna Biernat, która przybliżyła  ideę wydarzenia oraz omówiła pokrótce trzy równoległe płaszczyzny podjętych w jego ramach działań.

 

- Głównym celem było przybliżenie mieszkańcom Tomaszowa Mazowieckiego kultury i tradycji Żydów, którzy kiedyś współtworzyli to wielokulturowe miasto, chcieliśmy przyjrzeć się zapomnianym historiom, marginalizowanym nazwiskom, chcieliśmy w sposób twórczy przekształcać te historie i tradycje – wyjaśniała.

 

Głos zabrał również prof. Krzysztof Witczak, który opowiedział barwne historie o losach i realiach życia tomaszowskich Żydów. Profesor omówił poszczególne części publikacji stanowiącej owoc przeprowadzonych warsztatów edukacyjnych, traktujące m.in. na temat kultury, edukacji, obyczajowości, cmentarzy, pracy, czy też obchodzonych świąt. Znajdziemy tam także liczne wiersze i wspomnienia Żydów, którzy zamieszkiwali w naszym mieście. Według zapowiedzi, książka ma ukazać się już pod koniec miesiąca i być ogólnodostępna. Trafi m.in. na półki szkolnych bibliotek.

 

Kolejnym punktem wieczoru było spotkanie z poetką, tomaszowianką - Elizą Segiet.

 

Licznie zgromadzeni wielbiciele poetyckich strof mieli okazję wysłuchać kilkunastu wierszy zaprezentowanych przez autorkę, przeplatanych różnego rodzaju opowieściami, związanymi również z okolicznościami ich powstania.

 

Można więc było nie tylko przybliżyć sobie postać pani Elizy, jako poetki, ale i jako człowieka. Swoją ekspresywnością zniosła sztuczne bariery i dała możliwość poznania, choć w niewielkim stopniusiebioe samej oraz tego, co jest dla niej inspiracją do tworzenia, które ze swych wierszy uznaje za te najbliższe sercu. Spotkanie poprowadzone zostało w otwartej formule, czytelnicy mieli możliwość zadawania pytań.

 

Ogłoszono także wyniki konkursu na fragment fikcyjnego pamiętnika z czasów dawnego wielokulturowego Tomaszowa Mazowieckiego, będącego jedną z inicjatyw podjętych w ramach projektu, oraz nagrodzono zwycięzców.

 

W kategorii wiekowej 10-15 lat, przyznano 2 pierwsze miejsca - dla Natalii Goździk z Gimnazjum nr 4, oraz miejsce ex aequo dla Hanny Sęk, uczennicy Szkoły Podstawowej nr 12. Podobnie było w przypadku miejsca drugiego, zajęła je Małgorzata Warczyńska, z Gimnazjum nr 4 i ex aequo dla Klaudii Suska, również uczennicy Gimnazjum nr 4, w kategorii dorośli pierwsze miejsce otrzymała Gabriela Stefańczyk-Wlazło.

 

Wszystkie nagrodzone prace zostały wystawione do obejrzenia, była więc możliwość dokładnego zapoznania się z ich treścią, a także porozmawiania z ich twórczyniami.

 

Około godziny 18-stej rozpoczęła się projekcja filmu reportażowego będącego pokłosiem realizowanych warsztatów dziennikarskich. Krótki, ale pełen wymownych treści film przypominał dawne miejsca i historie związane z kulturą żydowską na terenach naszego miasta. Co ciekawe, przedsięwzięcie to stworzyło możliwość wspólnej, twórczej pracy nie tylko młodzieży. Każdy chętny mieszkaniec Tomaszowa, bez względu na wiek mógł włączyć się we współtworzenie powstającego filmu i wziąć w nim udział jako jeden z jego bohaterów.

 

Wydarzeniem zamykającym galę finałową był wspaniały koncert Karoliny Cichej i Spółki.

 

Trio zaprezentowało mieszankę utworów z różnych  płyt artystki. Klamrą spinającą je wszystkie w tematyczną całość było hasło przewodnie koncertu "Pozdrowienia z Jidyszlandu." Wybrano te utwory, które stanowiły własne kompozycje muzyczne do tekstów literackich artystów tworzących w języku Jidysz z terenu województwa Podlaskiego, a więc miejsca pochodzenia kompozytorki, multiinstrumentalistki i wokalistki.

 

Nie była to muzyka łatwa w odbiorze, ale jedno było pewne albo wchodziło się w ten muzyczny świat całkowicie i z zaangażowaniem w każdy kolejny pojawiający się dźwięk, albo pozostawało poza nim. Nie było tu miejsca na obojętność.

Artystka po prostu była muzyką. Całość uzupełniała wspaniała gra świateł, liczne stare fotografie prezentujące ludność żydowską w tle, każdy utworów został pokrótce opowiedziany przez wokalistkę, można więc było nie tylko upajać się piękną muzyką na wysokim poziomie, ale też "wejść" w historię, jaka wydarzała się w każdym utworze, wiadomo było kto i o czym napisał w danym tekście, wszystko to razem stworzyło niesamowicie zgraną całość i naprawdę przeniosło w zupełnie inny świat, wprowadziło w rzeczywisty Jidyszland.

 

Projekt "Pasaże Pamięci - spotkanie z kulturą tomaszowskich Żydów" realizowany w formie cyklicznych wydarzeń kulturalnych. Jego oficjalne rozpoczęcie przypadło na dzień 21 lipca 2014r., kiedy to miała miejsce konferencja prasowa inaugurująca całe wydarzenie.

 

Kolejne tygodnie to szereg aktywnych i twórczych działań krążących wokół głównego tematu przedsięwzięcia. Zorganizowano m.in. warsztaty edukacyjne (sierpień) w których udział wzięło 11 osób, warsztaty dziennikarskie (wrzesień) z frekwencją 23 osób. Również we wrześniu przeprowadzono grę miejską "Śladami tomaszowskich Żydów", której uczestnikami okazali się nie tylko młodzież i dorośli, ale także spora ilość dzieci (łącznie 23 osoby).

 

Ogłoszono konkursy na fikcyjny pamiętnik z czasów dawnego, wielokulturowego Tomaszowa Mazowieckiego, a także na krótki film reportażowy dotyczący wielokulturowości naszego miasta.

 

Wspólnymi siłami, za pomocą nadesłanych od mieszkańców starych fotografii, pocztówek, listów lub innych zapisów historycznych  powstała  interaktywna strona internetowa mająca stanowić wirtualne archiwum miasta, ze szczególnym uwzględnieniem tematyki żydowskiej, strona stale będzie się poszerzać o nowe zbiory, jej funkcjonowanie nie ustaje wraz z zamknięciem projektu.

Bardziej dociekliwych odsyłamy bezpośrednio do tejże strony: www.pasazepamieci.pl

 

Projekt realizowany był w ramach programu "Współorganizacja projektów kulturalnych na terenie województwa łódzkiego 2014" w dniach 15 lipca-30 października 2014 roku w Ośrodku Kultury TKACZ w Tomaszowie Mazowieckim.


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

asto 06.10.2014 13:22
Czy w Tomaszowie przed II WŚ wychodziły jakieś gazety żydowskie? Jeśli tak to czy gdzieś są ich numery? Może gdzieś w Stanach?

kiki 05.10.2014 21:25
Po zakładach MAZOVIA kominy mają pozostać , to czy nie lepiej byłoby ku pamięci tomaszowskich żydów odtworzyć tam skansen i jakieś widowiska zamiast galerii bez przyszłości ?....takie to teraz modne i na czasie i jeszcze w plenerze dla potomnych byłoby pokazem, dla tomaszowian, komu tyle zawdzięczają w powstawaniu miasta.

Lesiu 05.10.2014 20:10
dlaczego nie ma u nas Muzeum Tomaszowskich Żydów, przecież mieszkało tu ich kilka pokoleń do czasu aż wywieziono ich w czasie okupacji do Treblinki ponad 20 tysięcy, czy nie zostały po nich żadne pamiątki?

Odwieczny Ajdejano 05.10.2014 19:46
Cytat z powyższej informacji: "Głównym celem było przybliżenie mieszkańcom Tomaszowa Mazowieckiego kultury i tradycji Żydów, którzy kiedyś współtworzyli to wielokulturowe miasto, chcieliśmy przyjrzeć się zapomnianym historiom, marginalizowanym nazwiskom, chcieliśmy w sposób twórczy przekształcać te historie i tradycje – wyjaśniała. Głos zabrał również prof. Krzysztof Witczak, który opowiedział barwne historie o losach i realiach życia tomaszowskich Żydów. Profesor omówił poszczególne części publikacji stanowiącej owoc przeprowadzonych warsztatów edukacyjnych, traktujące m.in. na temat kultury, edukacji, obyczajowości, cmentarzy, pracy, czy też obchodzonych świąt. Znajdziemy tam także liczne wiersze i wspomnienia Żydów, którzy zamieszkiwali w naszym mieście. Według zapowiedzi, książka ma ukazać się już pod koniec miesiąca i być ogólnodostępna. Trafi m.in. na półki szkolnych bibliotek. " Mój komentarz: no - pięknie, ładnie !!! Naszym tomaszowskim pejsolom możemy zawdzięszać jedynie sukcesy Tomaszowa Maz. !!! Tomaszowskie żydłaki - to wprost, nasi zbawcy !!! Gdzie ja żyję ?!?! W disneylendzie, czy może w bajce dla Baby Jagi dla tomaszowian ?!?!?! Panie Mariuszu- nie wciskaj nam Pan kichy kaszanej !!! To Pańskie forum robi się "byle czym".

Rozczarowana 05.10.2014 12:45
Myślałam, że szkolenia dla nauczycieli prowadzone przez panią Przybysz są poniżej standardów, ale jeszcze nudniejsze i mniej ogarnięte są imprezy kulturalne, które wymyśla. Ta gala przeszła sama siebie. Na scenie nuda i nadęcie plus lansujący się prezydent Zagozdon a na widowni kilkanaście przysypiających osób. Cichej można posłuchać, ale nie 3 razy z rzędu. A jeszcze pani dyrektor zapowiada, że zaprosi ja po raz 4. Wtedy to już chyba będzie trzeba dopłacać widzom, bo nawet za darmo nie przyjdą. Jeśli na to wydano ponad 10 tys. zł to gratuluję samozadowolenia.

Opinie

Reklama

Dziś w kraju i na świecie (czwartek, 4 grudnia)

Dziś jest czwartek, trzysta trzydziesty ósmy dzień roku. Wschód słońca o godz. 7.24, zachód słońca 15.26. Imieniny obchodzą: Barbara, Bernard, Chrystian, Filip, Hieronim, Jan, Klemens i Krystian.Data dodania artykułu: 04.12.2025 11:01
Dziś w kraju i na świecie (czwartek, 4 grudnia)

Dziś w kraju i na świecie (środa, 3 grudnia)

Dziś jest środa, trzysta trzydziesty siódmy dzień roku. Wschód słońca o godz. 7.23, zachód słońca 15.26. Imieniny obchodzą: Emma, Franciszek, Kasjan, Kryspin, Ksawery i Łucjusz.Data dodania artykułu: 03.12.2025 08:45
Dziś w kraju i na świecie (środa, 3 grudnia)

Janusz Mieloszyk, pierwszy wiceprezes Nest Banku, z tytułem Digital Banker of the Year

Podczas Global Retail Banking Innovation Awards 2025 magazynu The Digital Banker Janusz Mieloszyk, pierwszy wiceprezes zarządu Nest Banku, otrzymał tytuł Digital Banker of the Year (Central Europe). W tym samym konkursie Nest Bank zdobył jeszcze dwa wyróżnienia za projekt N!Asystenta: Excellence in Digital Innovation - Poland oraz Best Technology Implementation by a Retail Bank - Europe.Data dodania artykułu: 02.12.2025 17:58
Janusz Mieloszyk, pierwszy wiceprezes Nest Banku, z tytułem Digital Banker of the Year

Ministerstwo Zdrowia przedstawiło propozycje oszczędności. Kolejne zmniejszenia limitów

Blisko 10,4 mld zł w 2026 r. oszczędności w NFZ miałyby przynieść zmiany przedstawione przez resort zdrowia Ministerstwu Finansów. Zakładają one m.in reformę wynagrodzeń, limity w poradniach specjalistycznych i korekty na listach darmowych leków dla dzieci i seniorów; plan krytykuje opozycja z PiS.Data dodania artykułu: 01.12.2025 19:38
Ministerstwo Zdrowia przedstawiło propozycje oszczędności. Kolejne zmniejszenia limitów

Prawie 105 mln zł kary dla Jeronimo Martins Polska za wprowadzanie klientów w błąd ws. promocji

Prezes UOKiK nałożył na spółkę Jeronimo Martins Polska, właściciela Biedronki, karę blisko 105 mln zł za wprowadzenie klientów w błąd podczas ubiegłorocznych akcji promocyjnych - poinformował w poniedziałek urząd. Biuro prasowe sieci Biedronka podkreśliło, że nie zgadza się z decyzją i zaskarży ją do sądu.Data dodania artykułu: 01.12.2025 12:04
Prawie 105 mln zł kary dla Jeronimo Martins Polska za wprowadzanie klientów w błąd ws. promocji

Badanie: 71 proc. Polaków nie chce podawać PESEL-u m.in. w internecie

71 proc. Polaków nie chce podawać PESEL-u w sklepach internetowych, hotelach, biurach podróży i wypożyczalniach - wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie serwisu ChronPESEL.pl i Krajowego Rejestru Długów.Data dodania artykułu: 01.12.2025 11:42
Badanie: 71 proc. Polaków nie chce podawać PESEL-u m.in. w internecie

Dziś w kraju i na świecie (poniedziałek, 1 grudnia)

Dziś jest poniedziałek, trzysta trzydziesty piąty dzień roku. Wschód słońca 07.20, zachód słońca 15.28. Imieniny obchodzą: Aleksander, Ananiasz, Antoni, Blanka, Edmund, Florencja, Jan, Natalia i Rudolf.Data dodania artykułu: 01.12.2025 06:55
Dziś w kraju i na świecie (poniedziałek, 1 grudnia)

Himmler uznał, że podbite ziemie, także te polskie mogą być rezerwuarem rekrutów dla Waffen-SS

Himmler uznał, że rezerwuarem dla jego prywatnej armii - bo tak w gruncie rzeczy traktował Waffen-SS – mogą być ziemie podbite przez III Rzeszę. Także te polskie – mówi w rozmowie z PAP dr Tomasz E. Bielecki, autor książki „Polacy w Waffen-SS. Polskie Pomorze”.Data dodania artykułu: 30.11.2025 19:30
Himmler uznał, że podbite ziemie, także te polskie mogą być rezerwuarem rekrutów dla Waffen-SS
Reklama
Koncert Czesława Mozila „Solo” w Niebowie

Koncert Czesława Mozila „Solo” w Niebowie

Koncert Czesława Mozila „Solo” w Niebowie (Wincentynów) – wyjątkowy wieczór w domowym salonieJuż 18 stycznia 2026 roku (niedziela) o godz. 17:00 Czesław Mozil zaprasza na jedyne w swoim rodzaju wydarzenie muzyczne — koncert "Czesław Mozil Solo – w mieszkaniu". Miejsce: niewielka wieś Wincentynów (gmina Sławno, powiat opoczyński), blisko Opoczna, w malowniczym zakątku województwa łódzkiego. Prywatna przestrzeń – salon domu – stanie się areną bliskiego spotkania artysty z publicznością.Miejsce pełne folklorystycznego klimatuWincentynów to kameralna miejscowość — według danych z 2021 r. liczy zaledwie 179 mieszkańców W sąsiedztwie znajduje się prywatny miniskansen "Niebowo", prezentujący tradycyjną wiejską architekturę regionu opoczyńskiego: chatę ze strzechą, ziemiankę, stodółkę i autentyczne wnętrza izby białej, kuchni i sieni.  Ta nieoczywista, serdeczna sceneria doskonale komponuje się z domowym klimatem koncertów Mozila.Co czyni ten wieczór wyjątkowymBliskość artysty: Czesław zagra niemal jak "u sąsiada" — w salonie, na kanapie, czasem na podłodze, a może ktoś usłyszy go z kuchni. Ta forma koncertu wyczarowuje atmosferę kameralności i autentycznego kontaktu.Unikalna formuła: To połączenie solowego show muzycznego i błyskotliwego stand-upu — pełne inteligentnych obserwacji, humoru i muzycznych emocji.Repertuar: Poza znanymi piosenkami, usłyszymy utwory z ostatnich albumów oraz premiery nowych nagrań, które trafią na kolejną płytę.Aktualny czas twórczy: Mozil zdobył tegoroczną Festiwalową Nagrodę Opola za piosenkę „Ławeczka”, singiel „Leń” z „Akademii Pana Kleksa 2” stał się hitem, a jego album „Inwazja Nerdów vol. 1” zdobył Fryderyka w 2025 roku.Kilka faktów o artyścieUrodzony w 1979 r. w Zabrzu, wykształcony akordeonista (Król. Duńska Akademia Muzyczna w Kopenhadze) Twórca złożonych dzieł: muzyka, teksty, aktorstwo dubbingowe (np. Olaf z "Krainy Lodu"), osobowość TVLaureat licznych nagród: Fryderyków, nagrody opolskiego festiwalu, platynowych płytStyl znany z połączenia kabaretu, folku, punka i inteligentnego humoru — trudno zamknąć go w jednym słowie Szczegóły wydarzeniaData: 18 stycznia 2026 (niedziela), godz. 17:00Miejsce: dom mieszkalny w Wincentynowie k. Opoczna („Niebowo”)Bilety: tylko 40 sztuk, cena 130 zł — dostępne na stronie: [biletomat.pl]Więcej informacji na: wydarzenie na FacebookuTaki koncert to znakomita okazja, by przeżyć muzykę i humor Mozila w najbardziej osobistej formie. To więcej niż performance — to spotkanie, które zostaje w pamięci na długo.Data rozpoczęcia wydarzenia: 18.01.2026

Polecane

W powiatowym Matrixie wszystko bez zmian

W powiatowym Matrixie wszystko bez zmian

Nie udało się dzisiaj powołać nowego Starosty oraz Zarządu Powiatu Tomaszowskiego. Nie udało się nawet zebrać 12 osobowego kworum, by móc prawomocnie przeprowadzić zwołaną na wniosek radnych sesję. Nie stawili na obradach radni Prawa i Sprawiedliwości oraz klubu Powiat Tomaszowski Od Nowa. Przy czym ci pierwsi w budynku starostwa byli. Dlaczego nie weszli na sesję? Mogli przecież przyjść i głosować. Nic nie stało na przeszkodzie. Mogli odrzucić proponowaną na Starostę przez KO, panią Alicję Zwolak Plichtę lub ją poprzeć. Tymczasem stworzono wrażenie, że dzieje się coś o czym osoby postronne nie powinny wiedzieć. Czy aby na pewno? Tekst na temat dzisiejszej sesji będzie miał charakter felietonowy, a więc całkiem subiektywny. Napisany z punktu widzenia radnego niezależnego, nie związanego z żadnymi partiami i nie będącego członkiem żadnego klubu. Nie znaczy to oczywiście, że znajdziecie w nim jakieś nieprawdziwe i niesprawdzone informacje.Data dodania artykułu: 03.12.2025 21:23 Liczba komentarzy: 16 Liczba pozytywnych reakcji czytelników: 5
„Anioły są wśród nas” – Gala tomaszowskich wolontariuszyOperacja „TOR”: tomaszowska policja i Straż Ochrony Kolei wzmacniają patrolowanie szlaków kolejowychŚmigłowce nad skałami Jury. 7. Batalion Kawalerii Powietrznej na poligonie marzeńHejt czy nadzór? Kulisy odejścia dyrektorki i nowy start domu dziecka „Słoneczko”KRUS i NFZ we wspólnej akcji „Weź się zbadaj”W powiatowym Matrixie wszystko bez zmianWystawa „Ukraine in Focus” pokazuje prawdę o wojnieŚwięto Patrona w „Wyspiańskim” – ślubowanie pierwszoklasistów i spotkanie z MistrzemBestialski napad bandycki dokonany w pierwszym dniu świąt na ulicy Wesołej w Łodzi3 grudnia – dzień, w którym naprawdę warto się zatrzymaćKonkurs na dyrektora PCPR. Jedna kandydatura, zmiana władzy i sporo znaków zapytaniaS12 coraz bliżej Radomia. Rusza przetarg na odcinek Wieniawa – Radom Południe
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Wasze komentarze

Autor komentarza: EwaTreść komentarza: Asystent prezesa czy sam prezes komentuje wysysanie szpitalnych pieniędzy.Źródło komentarza: Telefon za tysiąc, mieszkanie na koszt spółki. Złoty kontrakt prezesa TCZAutor komentarza: 325Treść komentarza: Kują, nie kłują. Telefon wstawia inaczej.Źródło komentarza: Czy uda się wybrać nowy Zarząd Powiatu?Autor komentarza: MacherTreść komentarza: Tylko do tej pory to między innymi Witczak pozwalał staroście trwać na stanowisku. To nie jego ludzie z KO dążyli najbardziej do odwołania Węgrzynowskiego. Ja też nie przepadam za Witko, ale on jeszcze czasem potrafi dogadać się z innymi dla dobra sprawy. Witczak tego nie potrafi i przejawem tego jest forsowanie Zwolak-Plichty na starostę, chociaż radni Witko nigdy jej nie zaakceptują.Źródło komentarza: W powiatowym Matrixie wszystko bez zmianAutor komentarza: JaTreść komentarza: To wybór starosty dopiero po 17.12 ? Jak będzie przyjęty budżet miasta wtedy będzie można się domyślać kto zostanie starostą.Źródło komentarza: W powiatowym Matrixie wszystko bez zmianAutor komentarza: EllaTreść komentarza: Chce kontroli i nadzoru, bo tam, gdzie pieniadze, tam trzeba patrzec na rece. Po prostu tak mamy. A nowy zawod w tym obrebie to hejter albo bardziej po polsku hejtownik. I tak trzeba mowc, jestem hejtownikiem, bo chce dozoru, kontroli i patrzenia na rece antyhejtownikom.Źródło komentarza: Hejt czy nadzór? Kulisy odejścia dyrektorki i nowy start domu dziecka „Słoneczko”Autor komentarza: zbychTreść komentarza: Wolę Witczaka od macierewicza. A o Witko świadczy Arena Lodowa (sprawdz dlaczego powstała) i kolejny "genialny" dla dobra mieszkańców pomysł z filharmoniąŹródło komentarza: W powiatowym Matrixie wszystko bez zmian
Reklama
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama