Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
niedziela, 25 maja 2025 20:57
Reklama
Reklama

Prezentacja mapy „Polska 1939- 1945-podziały administracyjne” w MDK- u

Koło historyczne Młodzieżowego Domu Kultury im. rtm Witolda Pileckiego organizuje spotkanie dla tomaszowskich nauczycieli historii ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, w trakcie którego zostanie zaprezentowana mapa opracowana przez łódzki Oddział Instytutu Pamięci Narodowej „Polska 1939- 1945- podziały administracyjne”. Prezentacja odbędzie się w dniu 7 listopada 2013 r. (czwartek) o godz. 14.00

 

Reklama

Mapa Polska 1939-1945 – podziały administracyjne

Wydawca

Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Oddział w Łodzi

Autor mapy

Jan Laskowski

Recenzenci i konsultanci

Antoni Galiński, Albin Głowacki, Waldemar Grabowski, Wiesław Kaprowski, Grzegorz Nawrot, Witold Sienkiewicz, Janusz Wróbel

Projekt i opracowanie graficzne

Demart SA

 

 

Trwająca pięć lat II wojna światowa, poza tym, że przyniosła Polsce ogrom strat ludzkich i zniszczeń materialnych, skutkowała przemieszczeniami ludności i zmianami granic na skalę niespotykaną w naszych dziejach. Po klęsce wojennej we wrześniu 1939 r. terytorium II Rzeczypospolitej znalazło się pod okupacją agresorów, a wkrótce, wbrew wszelkim zasadom prawa międzynarodowego, wcielone zostało w obręb nazistowskiej Trzeciej Rzeszy i komunistycznego Związku Sowieckiego. Okupanci zniszczyli polski system administracyjny wprowadzając własne podziały terytorialno-administracyjne.

 

Rząd polski na uchodźstwie nie uznawał zmian terytorialno-administracyjnych wprowadzonych przez okupantów. Stał na stanowisku, że po zwycięskim zakończeniu wojny przywrócony zostanie przedwojenny porządek terytorialno-administracyjny, a ewentualne zmiany związane będą z przyłączeniem do Rzeczypospolitej terenów na zachodzie i północy, oderwanych od pokonanych Niemiec.

 

Polityczne realia, a zwłaszcza rosnąca pozycja Związku Sowieckiego, przesądziły, że powrót do granic sprzed 1939 r. okazał się niemożliwy. Podczas konferencji Wielkiej Trójki (Churchill-Roosevelt-Stalin) w Teheranie (1943) i Jałcie (1945) mocarstwa anglosaskie przyjęły żądania Związku Sowieckiego, aby wschodnia granica Polski przebiegała na Bugu; w zamian jej granica zachodnia miała sięgać do Odry. Ostateczny przebieg granicy zachodniej na Odrze i Nysie Łużyckiej został ustalony latem 1945 r. podczas konferencji przywódców trzech głównych mocarstw w Poczdamie. W wyniku arbitralnych decyzji  mocarstw ogólny obszar zajmowany przez państwo polskie uległ zmniejszeniu, a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w stosunku do stanu sprzed wojny zostało przesunięte o kilkaset kilometrów na zachód.

***

Wydana przez łódzki Oddział Instytutu Pamięci Narodowej mapa Polska 1939-1945 – podziały administracyjne jest kartograficznym obrazem skomplikowanych i dramatycznych dziejów narodu polskiego w latach II wojny światowej.

 

Punktem wyjścia do opracowania mapy były granice przedwojennej Polski i jej podział terytorialny na województwa. Naniesiono tzw. linię Ribbentrop-Mołotow, ustaloną podczas moskiewskich negocjacji niemiecko-sowieckich w sierpniu 1939 r., jak się wkrótce okazało otwierających Hitlerowi drogę do agresji na Polskę. Zaznaczono tereny okupacji niemieckiej i sowieckiej w 1939 r., a także tereny przyłączone do Słowacji i Litwy. Ukazano obszary wcielone bezpośrednio do państwa niemieckiego i terytorium Generalnego Gubernatorstwa, będącego rodzajem rezerwatu dla Polaków pod niemieckim zarządem. W miarę możności zamieszczono podziały administracyjne niższego szczebla, w tym granice rejencji i dystryktów (okupacja niemiecka) oraz obwodów (tereny anektowane przez ZSRR). Mapa ukazuje również powojenne granice państwa polskiego i obowiązujące w okresie powojennym podziały na województwa.

 

Mapa Polska 1939-1945 – podziały administracyjne jest wynikiem pracy wielu ludzi. Jej bazą jest mapa przygotowana przez oficerów Wojskowego Instytutu Geograficznego, którzy po wrześniu 1939 r. ewakuowali się z Polski i pracowali w ramach służb kartograficznych Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Od 1940 r. ich siedzibą był szkocki Edynburg. Instytut wykonywał mapy na potrzeby PSZ, sztabów armii sojuszniczych oraz poszczególnych ministerstw uchodźczego rządu. Przygotowywano dokumentację kartograficzną, która mogła posłużyć do sprecyzowania polskich żądań terytorialnych na przyszłej konferencji pokojowej.

 

Jeden z egzemplarzy takiej właśnie mapy trafił po wojnie do Polski i posłużył Janowi Laskowskiemu, kartografowi, długoletniemu pracownikowi Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce do sporządzenia mapy ukazującej zmiany terytorialno-administracyjne na ziemiach polskich w latach 1939-1945. Przez lata służyła ona jako cenna pomoc w pracach śledczych i naukowych Głównej Komisji.

***

Kierownictwo Oddziału IPN w Łodzi, dostrzegając walory naukowe i edukacyjne mapy, postanowiło ją wydać po ponownym opracowaniu, tak aby mogła trafić do szerszego kręgu odbiorców, w tym także do placówek naukowo-badawczych i edukacyjnych. W stosunku do pierwotnej wersji wprowadzono na mapie korekty polegające na zmianie kolorystyki oraz uwzględniające uwagi recenzentów naukowych i członków komitetu redakcyjnego.

 

dr hab. Janusz Wróbel

 

 

 

 

Reklama

Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

biało-czerwony 05.11.2013 09:01
Przegraliśmy II wojnę swiatową ,a cenę za to płacimy do dzień dzisiejszy ...

Reklama

Opinie

ReklamaSklep Medyczny Tomaszów Maz.

Marsz Nawrockiego - kandydat popierany przez PiS: jedno środowisko polityczne nie będzie rządzić Polską

Idziemy po zwycięstwo, idzie zmiana; jedno środowisko polityczne nie będzie rządzić Polską, bo jesteśmy my - obywatelki i obywatele państwa polskiego - przekonywał kandydat na prezydenta popierany przez PiS Karol Nawrocki na niedzielnym "Marszu za Polską" w Warszawie.Data dodania artykułu: 25.05.2025 16:24
Marsz Nawrockiego - kandydat popierany przez PiS: jedno środowisko polityczne nie będzie rządzić Polską

W Warszawie rozpoczęły się marsze organizowane przez sztaby Trzaskowskiego i Nawrockiego

W niedzielę w południe rozpoczęły się w stolicy marsze zorganizowane przez sztaby kandydatów na prezydenta: Rafała Trzaskowskiego (KO) i popieranego przez PiS Karola Nawrockiego. Zwolennicy Trzaskowskiego przejdą z placu Bankowego na plac Konstytucji, a Nawrockiego - z ronda de Gaulle'a na plac Zamkowy.Data dodania artykułu: 25.05.2025 12:41
W Warszawie rozpoczęły się marsze organizowane przez sztaby Trzaskowskiego i Nawrockiego

Szczątki krokodyla sprzed 17 mln lat odnaleziono na terenie kopalni „Bełchatów”

Na terenie kopalni „Bełchatów” odnaleziono szczątki krokodyla sprzed około 17 mln lat. Pochodzą z epoki miocenu - ostatniej tak ciepłej i wilgotnej w dziejach Ziemi, sprzyjającej występowaniu bujnej roślinności i najróżniejszych gatunków zwierząt.Data dodania artykułu: 25.05.2025 11:19
Szczątki krokodyla sprzed 17 mln lat odnaleziono na terenie kopalni „Bełchatów”

Trzaskowski nie podpisał deklaracji Mentzena; zgodzili się w czterech na osiem punktów

Kandydat KO na prezydenta Rafał Trzaskowski nie podpisał ośmiopunktowej deklaracji przygotowanej przez Sławomira Mentzena, który w pierwszej turze wyborów zdobył trzeci wynik jako kandydat Konfederacji. Politycy zgodzili się w czterech na osiem punktów deklaracji.Data dodania artykułu: 25.05.2025 11:09Liczba komentarzy artykułu: 2
Trzaskowski nie podpisał deklaracji Mentzena; zgodzili się w czterech na osiem punktów

Fields of the Nephilim w programie festiwalu Soundedit ’25

Fields of the Nephilim, The Chameleons oraz 1984 to pierwsze zespoły, których obecność na tegorocznej, 17. edycji Międzynarodowego Festiwalu Producentów Muzycznych Soundedit w Łodzi potwierdzili organizatorzy. Koncerty i inne wydarzenia zaplanowano od 17 do 21 października.Data dodania artykułu: 24.05.2025 17:10
Fields of the Nephilim w programie festiwalu Soundedit ’25

125 mln zł z KPO na onkologię w szpitalu im. Kopernika

Umowę na inwestycję wartą 125 mln zł w ramach Krajowego Planu Odbudowy podpisała w piątek w szpitalu wojewódzkim im. Kopernika w Łodzi minister zdrowia Izabela Leszczyna. Pieniądze przeznaczone zostaną przede wszystkim na wzmocnienie diagnostyki onkologicznej.Data dodania artykułu: 24.05.2025 17:02
125 mln zł z KPO na onkologię w szpitalu im. Kopernika

Sebastian M. zatrzymany w ZEA; mężczyzna jest podejrzany o spowodowanie śmiertelnego wypadku, w którym zginęła trzyosobowa rodzina

Sebastian M., podejrzany o spowodowanie śmiertelnego wypadku na A1, został zatrzymany w Zjednoczonych Emiratach Arabskich - podała Policja. Każdy, kto ukrywa się w obcym państwie przed wymiarem sprawiedliwości, prędzej czy później trafi w nasze ręce - podkreślił premier Donald Tusk odnosząc się do sprawy.Data dodania artykułu: 24.05.2025 12:24Liczba komentarzy artykułu: 2
Sebastian M. zatrzymany w ZEA; mężczyzna jest podejrzany o spowodowanie śmiertelnego wypadku, w którym zginęła trzyosobowa rodzina

Krajowe truskawki już w sprzedaży, ale są drogie

Coraz więcej krajowych truskawek pojawia się w sprzedaży. Majowe chłody negatywnie wpływają na ich sprzedaż na rynku hurtowym; truskawki są jeszcze dość drogie, a popyt ograniczony - powiedział PAP ekspert rynku hurtowego w Broniszach Maciej Kmera.Data dodania artykułu: 24.05.2025 12:10
Krajowe truskawki już w sprzedaży, ale są drogie
ReklamaSklep Medyczny Tomaszów Maz.

Polecane

Pieniądze tylko dla dużych miast?Suplementy z witaminą D mogą chronić przed biologicznym starzeniem się organizmu10 urodziny Galerii we wsi NiebrówZapraszamy na Wieczór UwielbieniaEkstraklasa piłkarska - Raków - Widzew 2:1Energia kogoś rozpiera?Świadkowie twierdzą, że pędziła jak szalonaKino Helios przedstawia  Mini Maraton AnimeSebastian M. zatrzymany w ZEA; mężczyzna jest podejrzany o spowodowanie śmiertelnego wypadku, w którym zginęła trzyosobowa rodzinaOstatnie pożegnanie "Wichra"„Przepiękne!”  w ramach cyklu Kultura DostępnaTym razem zagramy na wyjeździe
Reklama
Reklama
Reklama

Wasze komentarze

Autor komentarza: PoPiSTreść komentarza: Ja bym ich obydwu zaprowadził jeszcze do proktologa. Zobaczymy wtedy, który kandydat ma nas w d.... Ludzie opamiętajcie się!Źródło komentarza: Trzaskowski nie podpisał deklaracji Mentzena; zgodzili się w czterech na osiem punktówAutor komentarza: PoPiSTreść komentarza: Ten program był dobry nie tylko dla „miasteczek powiatowych” ale przede wszystkim dla gmin wiejskich, które mają jeszcze mniejsze możliwości aplikowania o środki unijne, a nadto nie mogą korzystać z środków norweskich czy szwajcarskich. Program ten miał jednak i swoje poważne wady, które oczywiście wymagały zmian a nie wylewania dziecka z kąpielą. Do zalet można rzeczywiście zaliczyć prostotę aplikowania i szerokie spektrum zakresu, na który można było o środki aplikować. Jednakże w tej beczce miodu było sporo dziegciu. I tak do wad tego programu należały: brak właściwego mechanizmu finasowania inwestycji dla wykonawców, co skutkowało znacznym wzrostem kosztów ich wykonania i cen materiałów, na czym zarabiały głownie banki, a ceny samych inwestycji sięgały absurdu. Zbyt proste kryteria, które w niektórych przypadkach powodowały realizację zadań dla politycznego poklasku. No i to co rzucało się najbardziej, zwłaszcza w pierwszej edycji to upolitycznienie rozdziału środków. Za głupie uznać również należało nabory dla gmin, które miały PGR-y – zważywszy, że PGR-ów nie ma już od 1991 roku, skąd zatem to kryterium? Pytanie, które należy jeszcze postawić to z czego i jak ów program był finansowany? Bo chyba tylko z długu! Reasumując szkoda, że program został zlikwidowany. Należało go poprawić i zapewnić finansowanie z KPO. Nadal wiele gmin potrzebuje ogromnych inwestycji dostosowawczych w ramach Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2184 z dnia 16 grudnia 2020 w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/3019 dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych. Z czego mają to zrobić jak środki z KPO na ww. zadania były śmieszne i rozeszły się w mgnieniu oka? A założenia do programów w ramach FEŁ tak wyśrubowano, że mało kto jest w stanie sięgnąć po te pieniądze. Nie brakuje za to „programowych dziwactw” typu kultura, błękitno zielona infrastruktura, etc., które rodzą tylko koszty bieżącego utrzymania. Mam nadzieję, że rząd wprowadzi inny program o podobnym modelu odziaływania, ponieważ póki co inwestycje w samorządach się kończą zarówno te w gospodarce ściekowej, drogowej jak i kubaturowej, a widać to po ilości ofert wpływających w przetargach. Mam również nadzieję, że nie dowiemy się, że i program rządowego funduszu rozwoju dróg jest do zamknięcia. Może i te wszystkie programy byłyby niepotrzebne, gdyby przywrócono w końcu samorządowi samorządność przejawiającą się w stabilności finansowej, tj. pokrywaniu zadań zleconych w 100%, zapewnieniu większego udziału w PIT i CIT, w opłacie z tytułu korzystania ze środowiska czy subwencja oświatowa pokrywałaby w 100% wynagrodzenia i potrzeby oświaty. Wtedy rzeczywiście moglibyśmy powiedzieć, że mamy samorządy a nie umizgujących się samorządowców do posłów i senatorów, którzy coś załatwią albo i nie. W 35 rocznicę pierwszych wyborów do samorządu może warto o tym wreszcie podyskutować i wprowadzić realne zmiany a nie mówić tylko, że reforma samorządowa była jedną z najlepszych. Zgadza się była, ale 35 lat temu. Dzisiaj potrzeba zmian i to głębokich zmian, bo za chwilę przy tak kiepskiej demografii z samorządów nie będzie co zbierać. A dzisiaj najlepszym przykładem tego bajzlu jest polityka przestrzenna i plany ogólne, które miały uporządkować gospodarkę przestrzenną a wprowadziły chaos i dały zarobić ogromne pieniądze geodetom.Źródło komentarza: Pieniądze tylko dla dużych miast?Autor komentarza: kierowcaTreść komentarza: Przecież jest jego wypowiedz że jest nie winny z niego zrobili ofiarę dlatego uciekł. A ja myślę że znowu ucieknie.Źródło komentarza: Sebastian M. zatrzymany w ZEA; mężczyzna jest podejrzany o spowodowanie śmiertelnego wypadku, w którym zginęła trzyosobowa rodzinaAutor komentarza: TomaszówTreść komentarza: No to Witczak z Klimczakiem załatwili;)usmiechajcie sięŹródło komentarza: Pieniądze tylko dla dużych miast?Autor komentarza: TomMazTreść komentarza: Trzaskowski bądź wiarygodny i zrób testy wtedy masz mój głos a póki co jestes dla mnie tchórzliwym ćpunem?Źródło komentarza: Trzaskowski nie podpisał deklaracji Mentzena; zgodzili się w czterech na osiem punktówAutor komentarza: JimmyTreść komentarza: Mogą mu skoczyć. On i jego rodzinka mają takie chody, że jeszcze będą mu płacić grube odszkodowanie.Źródło komentarza: Sebastian M. zatrzymany w ZEA; mężczyzna jest podejrzany o spowodowanie śmiertelnego wypadku, w którym zginęła trzyosobowa rodzina
Reklama
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama