Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
niedziela, 27 lipca 2025 18:49
Reklama
Reklama

O działalności społecznej i instytucjach dobroczynnych w Tomaszowie

Działalność społeczna oraz filantropijna w Tomaszowie Mazowieckim widoczna była od samego początku istnienia miasta. Szczególnie aktywna w tym względzie była liczna społeczność żydowska. Jak wyglądała ona oczyma żydowskiego działacz społecznego Bolesława Szepsa w roku 1936? Możemy o tym przeczytać w dwujęzycznym miesięczniku wydawanym w Tomaszowie

Długoletnia moja praca na polu społeczno - fi!antropijnem dała mi możność gruntownego poznania stanu faktycznego instytucji dobroczynnych i działalności społecznej w naszem mieście oraz upoważniła mnie do wypowiedzenia się na ten temat, który zdaniem mojem powinien zainteresować wszystkich współobywateli.

Reklama

Tomaszów, liczący około 12.000 ludności żydowskiej, pod względem społecznym pozostawia, niestety, wiele do życzenia, a mógłby nie tylko stać na wysokim: poziomie, ale nawet przodować w tym kierunku. Sam fakt, że obok przeważającej ilości rzemieślników, drobnych kupców i robotników fabrycznych posiada wielu zamożnych obywateli inteligencję, należy uważać za nader sprzyjający dla rozwoju życia społecznego. 

W mieście naszem znajduje się cały szereg instytucyj dobroczynnych, na które chciałbym w tem miejscu zwrócić uwagę Szan. Czytelników. Mamy więc: ״Dom Sierot“ ״Dom Starców“, ״Linas-Hacedek“ ״Linas-Hacholim“, ״Mhawad-Chesed", ״Ezras-Cholim“, ״Miszmeres• Hacholim“ i inne drobniejsze towarzystwa dobroczynne.

Wszystkie one pracują sprawnie i działają w ramach swych możliwości, borykając się niejednokrotnie z dużemi trudnościami finansowemu. Jednakże dzięki pracy i energii ludzi dobrej woli spełniają one swe zadania, stwarzając w jednym wypadku dom i rodzinę biednym osieroconym dzieciom, wychowując je przytem i zapewniając im przyszłość, w drugim zaś umożliwiając spokojne warunki życiowe bezdomnym starcom, w pozostałych zaś udzielając doraźnej pomocy zgłaszającym się doń petentom (zapomoga pieniężna, pomoc lekarska, wydawanie lekarstw i t. d.) Kosztem dużego wysiłku i nakładu pracy powstał tu nowy gmach Gimnazjum Żydowskiego, tak zresztą koniecznego ze względu na znaczną ilość mieszkańców Żydów.

Pomimo to widzę jeszcze bardzo dużo do zdziałania i pozwolę sobie na łamach niniejszego pisma rzucić kilka projektów.

W pierwszym rzędzie należałoby koniecznie rozszerzyć ״Dom Starców“ i ״Dom Sierot“, a to ze względów następujących: primo w mieście naszem znajduje się wielu biednych starców, kandydujących do przyjęcia do przytułku, secundo, jeśli chodzi o ״Dom Sierot“, to palącą kwestią jest utworzenie oddziału dla sierot chłopców, którzy w tym wypadku są upośledzeni.

Konieczną również sprawą jest założenie Żydowskiej Szkoły Rzemieślniczej, której brak w naszem mieście nie tylko daje się we znaki, ale jest po prostu barbarzyństwem wobec naszej młodzieży, która by mogła się kształcić zawodowo i zapewnić sobie byt. 

Szkoła ta tem bardziej mogłaby powstać, że na terenie Żyd. Gimnazjum z znajduje się budynek niewykorzystany dotychczas, a doskonale nadający się do tego celu Należałoby również uzupełnić braki, jakie widzę w sposobie udzielania pomocy biednym chorym. 

Jak już powyżej wspomniałem, pomoc ta jest udzielana doraźnie, a na tem nie powinno się poprzestać. Trzeba stworzyć coś konkretnego. Punktem wyjścia, uważam, byłoby utworzenie oddziału T. O. Z , co umożliwiłoby założenie ambulatorium oraz oddziału położniczego. Byłoby to prawdziwem dobrodziejstwem dla biednych chorych, którzy by wtedy mogli korzystać z racjonalnej pomocy lekarskiej w warunkach zgodnych z zasadami nowoczesnej higieny.

Reasumując wszystkie wymienione tu postrzeżenia, zgodzimy się chyba wszyscy z tem, że pozostało jeszcze dużo do zrobienia. Byłbym niezmierne rad, gdyby myśli, rzucone tu przeze mnie, zostały podjęte i wspólnym wysiłkiem społeczeństwa żydowskiego zrealizowane,

***

W maju 1936 r. ukazał się pierwszy numer pisma zatytułowanego „Tomaszów. Ilustrowany Miesięcznik Społeczno-Literacki” . Była to nowa inicjatywa tomaszowskich Żydów, częściowo już nam znanych. Pismo wydawane było przez S. Rzeszewskiego pod redakcją Nota Goldkranca i Samuela Rzeszewskiego. Redakcja i administracja mieściła się w Tomaszowie przy ul. Jerozolimskiej 2. Druk wykonywano w Drukarni „Współczesnej” w Tomaszowie, przy ul. św. Antoniego 15. Objętość tego numeru wynosiła ogółem 20 stron, w tym 12 w języku polskim, a pozostałe w języku jidysz.

Opublikowany wyżej artykuł (pisownia zachowana) pochodzi z numeru 2 periodyku, który ukazał się w lipcu tego samego roku.  W odróżnieniu od numeru 1, przy tej samej objętości, tekst podzielony był na dwie równe części, tj. strony 1-10 w języku polskim i strony 11-20 w języku jidysz.  

Źródło: Bogdan Jastrzębski Dzieje prasy Tomaszowa Mazowieckiego do 1939 r. : pisma lokalne i mutacje

Reklama

Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Opinie

Reklama

Raport: koszty budowy domu będą nadal rosnąć, ale w przewidywalnym tempie

W ciągu ostatnich 5 lat koszt budowy domu jednorodzinnego wzrósł o połowę - wynika z raportu portalu Extradom.pl. W ocenie ekspertów można się spodziewać wzrostu również w kolejnych kwartałach, ale jego tempo ma być mniejsze i zbliżone do inflacji.Data dodania artykułu: 27.07.2025 11:07
Raport: koszty budowy domu będą nadal rosnąć, ale w przewidywalnym tempie

Na SOR-ach w wakacje więcej pacjentów pijanych i pod wpływem narkotyków

Do szpitalnych oddziałów ratunkowych w wakacje często trafiają pacjenci pod wpływem alkoholu i środków odurzających. Może to wpływać na komfort innych hospitalizowanych, ale też na pracę personelu. W Wejherowie pijany pacjent skakał po szpitalnym łóżku i zdemolował część podwieszanego sufitu.Data dodania artykułu: 26.07.2025 09:05Liczba komentarzy artykułu: 2
Na SOR-ach w wakacje więcej pacjentów pijanych i pod wpływem narkotyków

Podaż nowych mieszkań spada, ale oferta rynkowa rośnie

W czerwcu, podobnie jak w całym drugim kwartale br., spadła sprzedaż nowych mieszkań w większości największych miast - wynika z raportu portalu RynekPierwotny.pl. Zmniejszyła się również aktywność inwestycyjna firm deweloperskich, co jednak nie zatrzymało wzrostu liczby mieszkań w ofercie.Data dodania artykułu: 24.07.2025 11:37
Podaż nowych mieszkań spada, ale oferta rynkowa rośnie

Producent „Lalki”: podziękowałem TVP za ofertę, ale postanowiłem jej nie przyjmować

Podziękowałem TVP za ofertę i po przeanalizowaniu postanowiłem jej nie przyjmować. Motywacja była wyłącznie biznesowa, myślę, że dostarczę do projektu koproducenta lub koproducentów na lepszych warunkach - wyjaśnił producent i scenarzysta nowej filmowej adaptacji „Lalki” Radosław Drabik.Data dodania artykułu: 22.07.2025 21:05
Producent „Lalki”: podziękowałem TVP za ofertę, ale postanowiłem jej nie przyjmować

W Parlamencie Europejskim słychać głosy krytyki wobec nowego budżetu UE

Propozycja Komisji Europejskiej dotycząca nowego budżetu na lata 2028-34 spotkała się z krytyką ze strony przedstawicieli największych frakcji w PE. Europosłowie Siegfried Muresan (EPL) i Carla Tavares (S&D) zarzucili KE marginalizowanie roli Parlamentu oraz próbę osłabienia kluczowych polityk unijnych - spójności i rolnictwa.Data dodania artykułu: 21.07.2025 14:27
W Parlamencie Europejskim słychać głosy krytyki wobec nowego budżetu UE

Łódzkie/ 21 zabytków z dofinansowaniem na renowację

Ponad 20 zabytków z woj. łódzkiego, w tym głównie kościoły i klasztory, ma przejść remonty i konserwacje przy wsparciu środków z programu „Ochrona zabytków” resortu kultury. Na ten cel w regonie rozdysponowano w sumie przeszło 6 mln zł.Data dodania artykułu: 21.07.2025 13:44
Łódzkie/ 21 zabytków z dofinansowaniem na renowację

Gawkowski: rekonstrukcja rządu w środę i czwartek - powstaną dwa duże resorty; jeden odpowiedzialny za gospodarkę, drugi za energetykę

W środę i czwartek nastąpi rekonstrukcja rządu, powstaną dwa nowe duże resorty: jeden odpowiedzialny za gospodarkę, drugi za energetykę - poinformował w poniedziałek wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Jeszcze dziś ma się odbyć spotkanie liderów ugrupowań koalicyjnych.Data dodania artykułu: 21.07.2025 13:20
Gawkowski: rekonstrukcja rządu w środę i czwartek - powstaną dwa duże resorty; jeden odpowiedzialny za gospodarkę, drugi za energetykę

Kaczyński o Braunie: uderza w nasze najbardziej elementarne interesy

Negowanie Holokaustu to haniebne kłamstwo historyczne - powiedział w niedzielę w Lublinie prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński. Jego zdaniem to, co robi Grzegorz Braun jest uderzeniem w nasze najbardziej elementarne interesy, niszczy nasze stosunki ze Stanami Zjednoczonymi.Data dodania artykułu: 20.07.2025 17:22
Kaczyński o Braunie: uderza w nasze najbardziej elementarne interesy
Reklama

Polecane

Parada Oszustów. Jak się w Tomaszowie "kiwa" nie tylko wyborców

Parada Oszustów. Jak się w Tomaszowie "kiwa" nie tylko wyborców

Chyba jestem jedyną osobą w naszym mieście, która potrafi bez ogródek pokazywać kulisty lokalnej polityki. Przyjaciół mi to nie przysparza, a fakty, które opisuję, często demaskują ludzi, którzy na co dzień starają się budować swój własny obraz na bazie kłamstw. Tytuł felietonu zaczerpnąłem z serialu, jaki powstał w czasach słusznie minionych, którego opowiadającym historię słynnych oszustw narratorem, był Piotr Fronczewski,. Tym razem jednak nie będzie o eleganckich i luksusowych limuzynach, kosztownej biżuterii, czy partiach szachów, rozgrywanych za pomocą listów poleconych. Chociaż z szachami może i ta historia mieć co nieco wspólnego. Z tym, że większość występujących na szachownicy figur, to niestety warte zbicia pionki.Data dodania artykułu: Wczoraj, 11:24 Liczba komentarzy: 3 Liczba pozytywnych reakcji czytelników: 6
Podpisano umowę na budowę Branżowego Centrum Umiejętności

Podpisano umowę na budowę Branżowego Centrum Umiejętności

W czwartek, 24 lipca 2025 roku, w sali konferencyjnej Starostwa Powiatowego w Tomaszowie Mazowieckim, podpisano umowę na budowę Branżowego Centrum Umiejętności (BCU) przy Zespole Szkół Ponadpodstawowych nr 3 im. Jana Pawła II, czyli popularnej samochodówce. Całkowita wartość inwestycji to 23 886 600 złotych, z czego 9 111 197 zł pochodzi z dofinansowania w ramach Krajowego Planu Odbudowy. W wyniku przeprowadzonego przetargu wykonawcą prac została firma LK Inwest z Wrocławia. Pomimo krótkiego terminu realizacji – do końca 2025 roku – prezes firmy, Krzysztof Łuksza, zapewnił, że inwestycja zostanie ukończona w terminie. Powstanie Branżowego Centrum Umiejętności to jedno z najważniejszych przedsięwzięć oświatowych w naszym regionie.Data dodania artykułu: 25.07.2025 17:48 Liczba komentarzy: 4
IMGW podwyższa alerty dla kolejnych regionówPrzed lechistami ostatni tydzień przygotowań przed startem nowego sezonu.Parada Oszustów. Jak się w Tomaszowie "kiwa" nie tylko wyborców„Utrata równowagi”  w ramach cyklu Kultura DostępnaPrzystań, rzeka, saksofon i.., Dave Bo...Szukają lekarzy... na gwałtTeatr na Zamku zaprasza w najbliższa niedzielęPodpisano umowę na budowę Branżowego Centrum UmiejętnościKorekta rozkładu MZK, trasy objazdowe autobusów w związku z zamknięciem mostu na rzece PilicyZapraszamy na uroczystość 81. Rocznicy Wybuchu Powstania WarszawskiegoRafał Pacześ - ProkuraTOUR'a  w Helios na Scenie24 lipca Policja obchodzi swoje święto; kim jest statystyczny funkcjonariusz?
Reklama
Reklama
Reklama
Mieszkańcy skarżą się na uciążliwy hałas z firmy "Mordaka". Co na to przedsiębiorca?

Mieszkańcy skarżą się na uciążliwy hałas z firmy "Mordaka". Co na to przedsiębiorca?

Mieszkańcy Wąwału od dłuższego czasu skarżą się na uciążliwość działających tam firm. Piszą skargi do różnych instytucji, władz gminy wiejskiej Tomaszów. Nie ukrywają też, że czują się bezsilni, bo nikt na nie właściwie nie reaguje. Urzędy twierdzą, że nie mają odpowiednich narzędzi kontrolnych. Władze gminy pozostają właściwie bierne, a to na nich spoczywa główna odpowiedzialność. Trudno bowiem obwiniać przedsiębiorcę, że prowadzi działalność, zatrudnia ludzi, płaci podatki, zarówno te lokalne, jak i krajowe. Gmina ma w nich także swój udział. Z tym, że ta sama gmina równocześnie zezwala na budowę kolejnych budynków mieszkalnych, przekształca tereny rolne w osiedla mieszkaniowe, Zapomina przy tym, że ludziom, którzy się tu osiedlają powinno się zapewnić właściwą jakość życia. Wyjaśnienia, że każdy kupuje działkę i inwestuje na własne ryzyko są nie do przyjęcia. Dotyczy to zresztą nie tylko uciążliwości związanych z działalnością gospodarczą, ale też dostępności do mediów, dróg itd. Wśród firm na które najbardziej uskarżają się obecnie mieszkańcy, należy betoniarnia pana Mordaki. Jednak ich niepokój budzą także plany budowy kolejnych firm, w tym przetwórstwa mięsnego.
Zapraszamy do Kina Konesera: Prosta historia

Zapraszamy do Kina Konesera: Prosta historia

Filmy prezentowane w ramach Kina Konesera to najczęściej niszowe dzieła z niebanalną fabułą i inteligentnym humorem. Wyświetlane historie mają na celu nie tylko uprzyjemnić widzowi spędzony czas w naszym kinie, ale również wzbogacić go o nowe wartości, przeżycia i walory wizualne! Filmy Kina Konesera to często dzieła uhonorowane licznymi nagrodami na festiwalach filmowych.
Reklama
Reklama
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama