Miliony skanalizowane

Historycznie

Historia modernizacji tomaszowskiej oczyszczalni ścieków oraz miejskiej sieci kanalizacyjnej sięga ubiegłego wieku, kiedy to miasto przejęło po upadłym Wistomie obiekt przy ulicy Henrykowskiej. Już pod koniec lat 90-tych zabiegano o przedakcesyjne fundusze unijne, które miały sfinansować unowocześnienie i równocześnie rozbudowę Oczyszczalnie do celów realizacji tzw. Programu Pilica, który ostatecznie nigdy nie został zrealizowany. Najkrócej ujmując polegać on miał na budowie „opaski” ściekowej i kolektorów wokół zalewu Sulejowskiego. Ścieki miały być odprowadzane do Tomaszowa i tu oczyszczane. Nie zrealizowano także modernizacji tomaszowskiej inwestycji. W mediach ogólnopolskich rozpisywano się o tym, że nasze miasto przez nieudolność straciło kilka milionów EURO. Sprawą zajmowała się nawet Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Równocześnie ścieki oczyszczane w Tomaszowie nie spełniały żadnych norm czystości. Oczyszczalni ścieków naliczono wielomilionowe kary, które w związku z tzw. „małą modernizacją”, jaką przeprowadzono w latach 2002-2006 ostatecznie umorzono.

Największym krytykiem działań władz Tomaszowa z kadencji 1998-2002 był ówczesny poseł AWS – Mirosław Kukliński. Z oczyszczalni ścieków  uczynił jeden z głównych tematów wyborczych (drugim było wysypisko śmieci).

4 lata kadencji Kuklińskiego to zapewnienia o przygotowywaniu wniosku o dotacje unijne.  Tomaszowska oczyszczalnia trafiła nawet na listę rezerwowych projektów indykatywnych, z której zniknęła po przejęciu w Polsce władzy przez koalicję PO-PSL.

W  2007 roku prace przyspieszono. Kierownikiem projektu został Tadeusz Adamus. Ogłoszono  przetarg na opracowanie Studium Wykonalności. Jego wykonawcą została firma Mott McDonalds. 

- W związku z tym, że majątek wytworzony w ramach programu musi być użytkowany nie krócej niż pięć lat przez jednego właściciela, konieczną była decyzja o połączeniu dwóch miejskich spółek w jeden podmiot– wyjaśniał w środę Andrzej Barański, prezes spółki. – Wniosek o zgodę na połączenie pan prezydent skierował do Rady Miejskiej.

Stosowna uchwałę Rada Miejska podjęła w czerwcu 2008 roku. Formalne połączenie spółek nastąpiło już w końcu grudnia. – Jednocześnie trwały prace nad przygotowaniem dokumentacji do konkursu, który miał być ogłoszony w czerwcu 2009 roku  - mówił prezes.  – Niestety został on ogłoszony w kwietniu. Mimo to dokumentację złożyliśmy.  Zrobiliśmy to po to, by zapoznać się z procedurami stosowanymi przy ocenach wniosku.

Wniosek odrzucono z przyczyn formalnych. Spółka nie zdążyła uzyskać decyzji środowiskowej, którą otrzymała dopiero w listopadzie 2009 roku.  W tym samym miesiąca stało się możliwe złożenie kompletnego wniosku, który poddany został ocenie formalnej i merytorycznej.

- Wniosek został wysoko oceniony –podkreślał Barański. - Na 70 złożonych projektów do dofinansowania zakwalifikowano jedynie 9. Nasz znalazł się na pierwszym miejscu listy rezerwowej.

Nasza mała… aglomeracja

Zapewne niewielu mieszkańców naszego miasta zdaje sobie sprawę z faktu, że zamieszkuje w Aglomeracji Tomaszów Mazowiecki. Została ona  zatwierdzona rozporządzeniem Wojewody Łódzkiego we wrześniu 2005 roku.

Aglomeracja swoim zasięgiem obejmuje tereny miasta niektóre miejscowości Gminy Tomaszów. Należą do nich: Komorów, Karolinów, Smardzewice, Swolszewice Małe, Tresta Rządowa, Tresta, Twarda, Wąwał, Zaborów Pierwszy, Zaborów Drugi.

Teren zamieszkuje 72 468 (według stanu na koniec 2008 roku) osób, jednak liczba realnie zamieszkujących sięga 157 tysięcy.  Wskaźnik skanalizowania wynosi tu jedynie 59,5%, natomiast  zwodociągowania to 98 %.

Przygotowany przez spółkę program zakłada m.in.: poprawę jakości życia mieszkańców oraz zwiększenie perspektyw rozwoju gospodarczego i stworzenie korzystniejszych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości, poprzez zapewnienie podstawowej infrastruktury technicznej.

Niezwykle istotna jest także poprawa stanu zdrowia mieszkańców wynikająca z podniesienia jakości wód podziemnych i pośrednio z wzrostu jakości wody pitnej, a także z redukcji skażenia gleb.

Plac budowy

Co dokładnie zostanie wykonane w ramach przygotowanego projektu? Z całości wyodrębniono 15 mniejszych zadań. Wykonywane one będą według zasady „projektuj i buduj”. Oznacza to, że potencjalny wykonawca, zanim wbije pierwszą łopatę na terenie budowy, będzie musiał wcześniej wykonać także dokumentację techniczną i uzyskać wszystkie niezbędne pozwolenia na budowę. Pełen wykaz ulic, które zostaną skanalizowane znajduje się na końcu artykułu.

Nasze miasto jest obecnie skanalizowane w ok. 70%. Długość czynnej sieci kanalizacyjnej wynosi 76,9 km bez przyłączy (126,1 km z przyłączami).

W ramach projektu powstanie ponad 105 kilometrów nowych sieci kanalizacyjnych. Zmodernizowane zostaną także istniejące kolektory sanitarne. Jest to tylko pierwsza część zaplanowanej kanalizacji całej aglomeracji tomaszowskiej. 

- Na terenie Tomaszowa do Siecie kanalizacyjnej zostanie podłączonych 12 tysięcymieszkańców – mówił wiceprezes spółki Waldemar Dębowski. – Kolejne 4 tysiące przyłączymy z terenu gminy Tomaszów. -

- Prawie wszystkie inwestycje realizowane będą w pasach drogowych– kontynuował Andrzej Barański. – Przez najbliższe trzy lata miasto Tomaszów będzie rozkopane. Nie ma innego sposobu abyśmy przeprowadzili tę inwestycję. Zdajemy sobie sprawę, że będzie to utrudnienie la mieszkańców – dodał apelując do mieszkańców o cierpliwość.

Koszt

Szacuje się, że wszystkie zaplanowane zadania inwestycyjne kosztować będą 226 504 488,02 zł. Z czego kosztem kwalifikowanym jest 186 079 724,43 zł pozostała część to podatek VAT.

- Jesteśmy jako spółka płatnikiem podatku VAT, dlatego nie może to być koszt kwalifikowany -  wyjaśniał prezes Barański. 

Koszty inwestycji pokryte zostaną z w/w pożyczki z NFOŚiGW  o wysokości ponad 107 milionów złotych,  pożyczki z WFOŚiGW w Łodzi na kwotę bliską 61 milionom oraz ze środków miasta i własnych spółki (17 milionów).

Kwota pożyczona w Narodowym funduszu Ochrony Środowiska spłacona ma zostać z dotacji, na jaką liczy spółka.

Władze spółki liczą także na korzystne rozstrzygnięcia procedur przetargowych, gdzie oferty złożone przez wykonawców mogą być niższe od zakładanych.  

Pytania (również) bez odpowiedzi

Pierwsze wątpliwości zgłosił Jacek Kowalewski, który dopytywał o inwestycje w Komorowie i Zaborowie, gdzie obecnie przebudowywana jest droga numer 713.  – Inwestycja ma być zakończona jeszcze w tym roku i widzę co tam jest robione, w związku z tym budzi to mój niepokój -  mówił. 

Zwrócił także uwagę na fakt, że wielu mieszkańców Tomaszowa do sieci kanalizacyjnej przyłączyć się nie chce. Przykładem jest zbudowana kilka lat temu ulica Białobrzeska, gdzie na całej jej długości, tylko kilku właścicieli domków zdecydowało się na przyłączenie.  – Są fajne założenia odnośnie potencjalnych odbiorców programu, czyli liczby osób, które do Siecie zostaną włączone.  Czy są jakieś możliwości, by te osoby przymusić do włączenia się do sieci – pytał. – Przecież to zakładanym efektem jest właśnie ich przyłączenie.

Radny Witkopytał, kto będzie finansował wykonywanie nakładek na drogach powiatowych objętych programem inwestycyjnym.

- Mamy zawarte porozumienia ze wszystkimi zarządcami dróg-  wyjaśniał Ryszard Grudziński, drugi wiceprezes spółki. – Będziemy starali oddziaływać, by dotrzeć do każdego z mieszkańców, którzy będą objęci budową kanalizacji. Obowiązek przyłączenia istnieje tylko na nowych obiektach budowlanych. W przypadku istniejących takiego obowiązku nie ma. – odpowiedział na drugie pytanie Kowalewskiego. 

Ryszard Goździk pytał natomiast, czy w projekcie znajduje się także rekultywacja powistomowskich „lagun”

Odpowiedzi na pytanie dotyczące dotychczasowych kosztów poniesionych przez spółkę na przygotowanie projektu przedstawiciele ZGWiK nie udzielili. 

Bez(radni)

Obserwując spotkanie można odnieść było wrażenie, że większość radnych nie jest w ogóle zainteresowana inwestycją, której koszt oszacowano na 220 milionów złotych. Aż 60 milionów pochodzić będzie z kredytu, który wcześniej czy później trzeba będzie spłacić. Poza Arkadiuszem Gajewskim, który dopytywał o okres spłaty tego kredytu nikt nie zapytał o koszty społeczne ani też czy spółka będzie zdolna ten ciężar samodzielnie udźwignąć. Nie zapytano tez o szacunkowe koszty ścieków, którymi zostaną obciążeni mieszkańcy naszego miasta.

Wykaz zadań inwestycyjnych

1. Modernizacja oczyszczalni ścieków
2. Budowa kanalizacji sanitarnej w ulicach: Kilińskiego, Spalskiej, Szczęśliwej, Sosnowej, Tuwima, Cegielnianej, Koszykowej, Smutnej, Bocznej, Krętej, Narewskiego, Curie-Skłodowskiej, Staszica, Chrobrego, Piastowskiej, Jagiellońskiej, Kamiennej, Dobrej, Cmentarnej, Niemcewicza, Wrzosowej, Grota-Roweckiego, Nowowiejskiej, Równej, Suchej, ks. Popiełuszki, Mireckiego, Cekanowskiej, Fabrycznej i Żeromskiego o długości ok.14,4 km
3. Budowa kanalizacji sanitarnej w ulicy Zawadzkiej o długości ok. 1,4 km
4. Budowa kanalizacji sanitarnej w ulicach: Nowa, Ujezdzka, Strefowa, Strefowa - Warszawska, Gęsia, Warszawska, Wspólna, Piaskowa, Czarna, Jasna, Czysta, Smolna, Duracza, Dębowa, Leśna, Grzybowa, Jelenia, Zajęcza, Lubocheńska, Wysoka, Traugutta, Chopina, Północna i Mickiewicza o długości ok.10,1 km
5. Budowa kanalizacji sanitarnej w ulicach: Szymanówek, Adama, Cezarego, Damazego, Grażyny, Edwarda, Szewskiej, Krawieckiej, Anny, Barbary, Celiny,  Ignacego, Jerzego, Danuty, Ireny i Jana o długości ok. 5,8 km
6. Budowa kanalizacji sanitarnej w ulicach: Na Skarpie, Lucyny, Łukasza, Ludwikowskiej, Robotniczej, Modrzewskiego i Kwarcowej o długości ok. 5,8 km
7. Budowa kanalizacji sanitarnej w ulicach: Białobrzeskiej, Kolejowej, Ślusarskiej, Radomskiej, Opoczyńskiej, Wilczej, Wąwalskiej, Wąwalskiej-Witosa, Witosa, Peryferyjnej, Hojnowskiego, Dziubałtowskiego, Kałużyńskiego, Odległej, Gminnej, Cisowej, Michałowskiej, Myśliwskiej, Hubala, Torowej, Kowalskiej, Okopowej, Łozińskiego, Pliszczyńskiego, Stolarskiego, proj. Hubala - Wilczej, Wilczej-Opoczyńskiej, Opoczyńskiej- Witosa o długości ok. 23,9 km
8. Budowa kanalizacji sanitarnej w ulicach: Działkowej i Józefowskiej o długości ok. 0,6 km
9. Budowa kanalizacji sanitarnej w ulicach: Starowiejskiej i Ludowej o długości ok. 2,7 km
10. Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Wąwał o długości ok.8,6 km
11. Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Smardzewice o długości ok. 19,1 km
12. Budowa kanalizacji sanitarnej w ulicach Kotlinowej i Pod Grotami  o długości ok. 0,4 km
13. Budowa kanalizacji sanitarnej w ulicy Nagórzyckiej o długości ok. 1,3 km
14. Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowościach: Zaborów Pierwszy, Zaborów Drugi i Komorów o długości  ok.11,4 km
15. Zadanie 15 – Renowacja istniejących kolektorów sanitarnych o łącznej długości ok. 19,1 k